Bàu Sấu là tên một vùng đầm lầy rộng lớn nằm ở lõi Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai). Nơi đây chỉ có một khu nghỉ đơn sơ, không sóng điện thoại hay internet, nhưng vẫn khiến du khách mê mẩn đến "quên lối về" với trải nghiệm rừng xanh nước biếc và những loài chim thú tuyệt đẹp, trong đó độc đáo nhất là hoạt động chèo thuyền trên hồ cá sấu.
Chúng tôi đến Vườn quốc gia Cát Tiên một ngày đầu tháng 3, giữa mùa khô ráo và thuận tiện đi lại. Vườn quốc gia Cát Tiên là Khu dự trữ sinh quyển thế giới tại Việt Nam, trải dài trên địa bàn 5 huyện của 3 tỉnh là Tân Phú và Vĩnh Cửu (Đồng Nai), Cát Tiên và Bảo Lâm (Lâm Đồng), Bù Đăng (Bình Phước). Nơi đây mệnh danh "thiên đường của loài chim" với khoảng 350 loài, chiếm gần nửa tỷ lệ số loài chim có mặt ở nước ta.
Và không chỉ có vậy, khu vực Bàu Sấu là sinh cảnh của quần thể cá sấu nước ngọt hơn 500 con, một trong những khu bảo tồn thiên nhiên đặc biệt được bảo vệ nghiêm ngặt đồng thời cho phép khai thác các hình thức du lịch sinh thái, du lịch xanh, du lịch giáo dục…
Có thể đến Bàu Sấu vào mọi thời điểm trong ngày với khoảng 14km di chuyển từ cửa rừng Vườn quốc gia Cát Tiên, trong đó có 9km đi xe đạp hoặc ô-tô, 5km đi bộ xuyên rừng.
Theo kinh nghiệm được truyền lại trên nhiều diễn đàn du lịch trong nước và quốc tế, để mắt thấy tai nghe trọn vẹn đời sống hoang dã ở Bàu Sấu, lý tưởng nhất là dành một đêm ngủ tại Trạm Kiểm lâm Bàu Sấu rồi tinh mơ hôm sau đi thuyền trên bàu (theo tiếng địa phương, "bàu" nghĩa là "hồ").
Khoảng 5 giờ sáng, bình minh ló rạng, nhuộm hồng một vùng trời và nước mênh mông. Chính tại chòi ngắm cảnh này, đêm qua du khách được các anh kiểm lâm viên phục vụ bữa tối, hướng dẫn soi đèn ngắm hàng trăm mắt cá sấu rực sáng trong đêm, kể những câu chuyện thú vị về đời sống ở rừng.
Bàu Sấu thuộc quản lý của Trạm Kiểm lâm Bàu Sấu, Vườn Quốc gia Cát Tiên. Du khách phải đăng ký và mua vé tham quan tại Trung tâm du khách của Vườn quốc gia với giá 250 nghìn/người. Nếu ở qua đêm thì cần đặt chỗ ngủ và suất ăn, tuỳ loại thực phẩm nhưng mức giá nhìn chung rất dễ chịu.
Hiếm có nơi nào như ở đây, du khách được ăn nghỉ, sinh hoạt cùng lực lượng kiểm lâm. Không có sóng điện thoại di động hay internet, khu dân cư gần nhất cách 20km, đã đến đây là tạm "ngắt kết nối" khỏi thế giới hiện đại xô bồ, chỉ còn đắm mình vào thiên nhiên hoang dã.
Mỗi thuyền chở 2-3 khách, được một cán bộ kiểm lâm đi kèm để chỉ đường, hướng dẫn cách chèo, giới thiệu về các loài chim, thú bắt gặp và nhất là… đi ngắm cá sấu.
Thuyền vừa rời bến, nhóm du khách đã phấn khích hét lên khi thấy một cá thể cá sấu quẫy mạnh tạo sóng nước.
Khi mặt trời lên cao sáng rõ, theo hướng các anh kiểm lâm chỉ, du khách dễ dàng quan sát bầy cá sấu hai bên bờ và ngay dưới làn nước.
Một "nhân vật chính" của tour du lịch đang lim dim sưởi nắng.
Theo chia sẻ của các anh kiểm lâm, cá sấu Bàu Sấu là loài cá sấu Xiêm, một sinh vật bản địa xa xưa từng thống trị những dòng sông, hồ, kênh rạch vùng này, sau đó suy giảm dần do môi trường biến đổi, bị con người săn bắt tận diệt… Từ những năm 2000, dự án Khôi phục cá sấu nước ngọt hoang dã được tiến hành và đã cho kết quả thành công.
Những chú cá sấu bơi lội, lặn ngụp giữa "vương quốc" của mình.
Cá sấu cũng giỡn mồi như hổ, như mèo. Bắt mồi xong, tha ra giữa sông, hất tung lên, há họng đớp hoặc thả cho con mồi bơi ngoi ngóp, nó “chạy” ra xa, quay đầu lại phóng ầm ầm nổi sóng như ca nô lao tới táp phập một cái rồi lại nhả ra. Giỡn chán mới ăn. Có khi nó nổi lờ đờ cạnh bờ như một thân cây mục, mình bám đầy rêu và vỏ hà…. Những chuyện lạ về cá - Đoàn Giỏi
Trong nhiều tác phẩm để đời, nhà văn Đoàn Giỏi (1925-1989) - cây bút xuất sắc của miền "đất rừng phương nam" thường xuyên miêu tả về cá sấu, những đặc điểm, tập tính cũng như những lần "chạm trán" với con người.
Dù đã được kiểm lâm viên dặn dò các quy tắc an toàn và động viên, hẳn là nhiều người vẫn cảm thấy hồi hộp pha chút lo lắng khi ở khoảng cách rất gần những "sát thủ đầm lầy"…
Du khách Trần Thị Anh Trâm (Hà Nội) dành kỳ nghỉ 4 ngày 3 đêm ở Vườn quốc gia Cát Tiên, trong đó có 1 đêm ở Bàu Sấu. Chị bày tỏ sự thích thú và hy vọng ngày càng có nhiều các tour du lịch đi vào thiên nhiên hoang dã hấp dẫn như thế này tại Việt Nam.
Bàu Sấu buổi sớm mai còn là bản hoà âm tuyệt hảo của nhiều loài chim, thú sống trong rừng và các đảo nhỏ giữa hồ.
Một tour đi thuyền thường kéo dài từ 60-90 phút. Ai cùng dành nụ cười tươi tắn và lời cảm ơn chân thành tới các kiểm lâm viên thân thiện, nhiệt tình.
Chuyến phiêu lưu ở Bàu Sấu khiến mỗi người chúng tôi thêm yêu mến và tự hào về thiên nhiên phong phú của đất nước mình, đồng thời cảm phục và trân trọng hơn những con người đã và đang nỗ lực giữ gìn màu xanh tươi thắm ấy.
Mỹ Hạnh
