Mong muốn quê hương được nhiều người biết đến, nhiều phụ nữ đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện miền núi tỉnh Bình Định cố gắng tạo ấn tượng với du khách bởi cách làm du lịch giản dị, đơn sơ mà tạo được ấn tượng sâu sắc.
Nỗ lực giới thiệu nét đẹp của quê hương
Sinh ra và lớn lên tại xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), nơi được nhiều người biết đến và ví như “Đà Lạt ở Bình Định”, nghệ nhân Đinh Thị H’Lát không ngừng cùng cha mình là Nghệ nhân nhân dân Đinh Chương truyền dạy kỹ thuật trình tấu cồng chiêng, múa xoang, đàn T’rưng... cho thế hệ trẻ, hình thành nên đội nghệ nhân phục vụ du khách. Ngoài ra, gia đình chị còn tham gia phục vụ du lịch cộng đồng với nhiều hoạt động như: Cho thuê chòi trại, lưu trú, kể chuyện văn hóa lịch sử quê hương...

Chị Đinh Thị H’Lát biểu diễn cồng chiêng phục vụ du khách nhân Lễ hội Hoa đào 2025. Ảnh: Xuân Dũng
Theo chị H’Lát, tiềm năng du lịch tại Vĩnh Sơn rất lớn, cùng với khí hậu, cảnh vật dễ chịu, hấp dẫn, nơi đây còn có trầm tích văn hóa đặc sắc. Thực tế cho thấy nhờ khí hậu quanh năm mát mẻ, địa phương đầu tư trồng hoa anh đào, hoa cẩm tú cầu và nhiều hộ dân khác bắt đầu trồng rau ôn đới, dâu tây. Điều này góp phần tạo nên điểm nhấn giúp du khách biết đến Vĩnh Sơn nhiều hơn. Nhờ đó, chị và gia đình có thêm điều kiện để giới thiệu văn hóa truyền thống đến với du khách thập phương.
Là một người khát khao đưa tên quê hương lên bản đồ du lịch cộng đồng, nhiều năm trước vợ chồng chị Phạm Thị Kênh (chủ homestay Cô Kênh, ở xã An Toàn, huyện An Lão) dốc tiền, dốc của để xây dựng homestay. Theo chị Kênh, chồng chị là người Bana, chị là người con của dân tộc H’re. Hơn 20 năm gắn bó, vợ chồng chị tôn trọng bản sắc văn hóa của nhau; đồng thời nỗ lực giới thiệu những nét đẹp văn hóa, cảnh sắc vùng cao An Toàn là mục đích chung của vợ chồng chị.

Chị Phạm Thị Kênh (giữa) mời du khách món ăn dân dã. Ảnh: T.K
“Nhiều năm trước, khi đến tham quan ở Đà Lạt, tôi thấy mô hình homestay phục vụ du lịch cộng đồng ở đây rất hay. Đồng thời điều kiện tự nhiên, văn hóa của An Toàn cũng rất đặc biệt, hấp dẫn. Tôi bàn bạc với chồng và quyết định xây dựng homestay vào năm 2019. Tuy nhiên, homestay hoạt động không lâu, đại dịch Covid-19 ập tới, nhiều lúc chúng tôi thấy bất lực nhưng cố gắng động viên nhau vì tin rằng với tiềm năng vốn có và sự cố gắng của cộng đồng, sau khi đại dịch được đẩy lùi, nhiều người sẽ lại đến với quê hương chúng tôi”, chị Kênh chia sẻ.
Chung tay phát triển du lịch cộng đồng
Đến với homestay Cô Kênh, ngoài lưu trú, du khách có thể yêu cầu thưởng thức ẩm thực đặc trưng của địa phương, nhóm lửa trại, xem biểu diễn cồng chiêng và múa xoang...
Theo chị Kênh, homestay Cô Kênh có đa dạng phòng với nhiều diện tích khác nhau, giá cả lại vô cùng phải chăng. Các phòng đều được làm từ gỗ, màu sắc dịu mắt. Một yếu tố đặc biệt quan trọng là phòng ốc luôn được vệ sinh sạch sẽ, chăn ga gối được thay mới sau mỗi lượt khách. Cùng với đó, chị Kênh còn liên kết với một số hộ dân tại địa phương để cung cấp nguyên liệu phục vụ ẩm thực; đồng thời hợp tác với đội cồng chiêng, múa xoang của làng để phục vụ du khách mỗi khi có yêu cầu.
“Tôi mong rằng không chỉ tôi hay một số chủ homestay khác tham gia vào hoạt động quảng bá du lịch, phục vụ du khách mà mỗi người dân ở đây đều sẽ chung tay vào hoạt động này. Do vậy, tôi không tự mình làm tất cả mà liên kết với nhiều hộ dân để vừa giúp họ có thêm thu nhập và đặc biệt giúp họ ý thức hơn trong việc chung tay phát triển du lịch tại địa phương”, chị Kênh tâm sự.
Còn đối với chị H’Lát, từ nhỏ chị đã được cha truyền dạy văn hóa truyền thống, cách múa xoang, cách sử dụng các loại nhạc cụ. Khi có khách viếng thăm, bên bếp lửa hồng, gia đình chị cùng đội cồng chiêng của làng vừa biểu diễn vừa kể cho du khách những câu chuyện đặc sắc của quê hương mình. Ngoài ra, chính ngôi nhà của chị cũng là một trong những địa điểm lưu trú qua đêm nếu du khách có nhu cầu.
“Không chỉ tôi mà nhiều người dân ở Vĩnh Sơn đang bắt đầu chập chững tham gia vào hoạt động du lịch cộng đồng. Tuy còn khá mới mẻ nhưng với tình yêu quê hương, chúng tôi đang từng ngày cố gắng để du khách có những trải nghiệm tốt nhất khi đến đây”, chị H’Lát chia sẻ.
Nắm bắt được thời cơ khi du lịch bùng nổ nhờ mùa hoa trang ở suối Tà Má, chị Đinh Thị Hay (ở xã Vĩnh Hiệp, huyện Vĩnh Thạnh) đầu tư mở hàng bán nước giải khát và dựng lều trại dọc bên dòng suối để du khách có nơi nghỉ ngơi, ngắm hoa, nghe thanh âm của núi rừng.
Theo chị Hay, như mọi hộ dân trong làng, ngày thường gia đình chị trồng keo, trồng lúa nước, chăn nuôi bò. Từ ngày hoa trang bên dòng Tà Má trở thành “hiện tượng” thu hút du khách, gia đình chị dựng lều trại cho thuê với giá khoảng 300 nghìn đồng/ngày. Ngoài ra chị còn phục vụ ẩm thực cho một số du khách yêu cầu.
“Tôi biết ơn thiên nhiên ban tặng cảnh sắc tuyệt vời để không chỉ là nơi người dân ngơi nghỉ lúc đồng áng vất vả mà còn là nơi tham quan của khách thập phương. Từ đó giúp nhiều gia đình cải thiện kinh tế, dần học được cách cung cấp dịch vụ du lịch chuyên nghiệp hơn”, chị Hay bày tỏ.
Thảo Khuy