Vịnh Bái Tử Long thuộc quần thể du lịch Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long đang bị xâm hại nghiêm trọng bởi những dự án san lấp mở rộng không gian đô thị thị xã Cẩm Phả (Quảng Ninh) một cách bừa bãi, thiếu quy hoạch.
Chỉ tính vài năm trở lại đây, trên địa bàn thị xã Cẩm Phả có tới hàng chục dự án đầu tư hạ tầng và kinh doanh đất ở với tổng diện tích khoảng 150ha.
Tuy nhiên trên thực tế, nhiều chủ dự án đầu tư xây dựng khu đô thị chưa hoàn thiện hồ sơ thủ tục giao đất, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt đã tự ý đổ đất san lấp mặt bằng.
Thậm chí, có dự án chưa được cơ quan chức năng phê duyệt thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán xây dựng đã tiến hành thi công, đổ đất lấn biển vượt quá quy hoạch hàng chục hécta, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của nhiều khu dân cư và ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan vịnh Bái Tử Long.
Điều đáng nói là quá trình điều chỉnh quy hoạch của các dự án ở Cẩm Phả thường bị chồng chéo, không chỉ gây khó khăn cho chính quyền địa phương trong công tác quản lý, mà còn dẫn đến tình trạng tranh chấp, khiếu kiện kéo dài giữa các chủ dự án và người dân.
Hầu hết các dự án đổ đất lấn biển xây dựng khu đô thị mới và khu công nghiệp ở thị xã Cẩm Phả đều chưa quan tâm đến việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng, từ làm đường đến các công trình phụ trợ, hệ thống thoát nước.
Ông Tạ Văn Mão, khu trưởng khu 7B, phường Cẩm Thịnh bức xúc: "Trước đây môi trường sinh thái khu vực biển ở đây rất trong lành, nhưng từ khi có dự án đổ đất lấn biển của Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV), khu vực này ngổn ngang toàn đất đá, dòng chảy bị chặn lại, gây ô nhiễm, ngập lụt trong mùa mưa bão".
Theo quy định, các dự án lấn biển phải tuân thủ nghiêm ngặt theo đúng hồ sơ thiết kế đã được phê duyệt. Từ phương án kỹ thuật thi công, thực hiện quan trắc môi trường, san lấp mặt bằng, đắp bờ vây đến chống bồi lắng bùn cát trước khi đổ thải đều phải có báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Thế nhưng đến thời điểm này, thị xã Cẩm Phả chưa có một quy hoạch tổng thể và chi tiết, trong khi hầu hết những dự án khi triển khai thực hiện đều không tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, đổ đất không theo quy hoạch, thậm chí có cả tình trạng "trải chiếu xí chỗ".
Điển hình là dự án xây dựng khu đô thị của Công ty trách nhiệm hữu hạn Hưng Đạo (phường Cẩm Đông) đã gần 5 năm mà vẫn "án binh bất động". Một số dự án khác như dự án đổ đất lấn biển xây dựng khu công nghiệp, khu đô thị của Tập đoàn TKV (phường Cẩm Thịnh); dự án xây dựng cảng, bến bãi của Tập đoàn Indevco (phường Cẩm Phú, Cẩm Sơn) cũng không có quy hoạch.
Khi thực hiện dự án xây dựng khu đô thị mới (phường Cẩm Sơn), Công ty Xây dựng Quảng Hồng đã cho san lấp vượt quá quy hoạch gần chục hécta, mở rộng ra tới sát mép núi ngoài diện tích 21,9ha được duyệt từ năm 2004. Công ty trách nhiệm hữu hạn Đức Ngọc đã tự ý đổ lấn ra vịnh 9.000m2 khi tiến hành dự án xây dựng khu di tích lịch sử Vũng Đục...
Trước tình trạng này, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thị xã Cẩm Phả Nguyễn Văn Nghi, cho biết quan điểm chỉ đạo của thị xã hiện nay là dừng không cho đầu tư bất kỳ một dự án lấn biển nào để đảm bảo cảnh quan chung và tiến hành kiểm tra các dự án đang được triển khai trên địa bàn.
Thị xã sẽ báo cáo tỉnh và các ngành chức năng tiến hành kiểm tra, đánh giá mức độ vi phạm của các dự án để có biện pháp xử lý và điều chỉnh cho phù hợp.
