Nguồn tài nguyên đá cảnh tại xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái đang chờ Cục Địa chất & Khoáng sản Việt Nam trình cấp trên đưa khu vực này vào diện quy hoạch, khai thác đá mỹ nghệ, ốp lát lớn của cả nước, tuy nhiên, từ hai tháng nay, tình trạng khai thác nguồn đá cảnh này đang có chiều hướng nóng lên.
Theo ông Vũ Mạnh Thực, Đội trưởng Đội Quản lý Thị trường số 7, lực lượng chính tham gia bắt giữ và xử phạt các đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép đá cảnh trên địa bàn: Chỉ trong hai tháng qua, đơn vị đã xử lý 14 vụ (tăng gấp đôi so với số vụ đã xử lý trong cả năm 2009), tịch thu 76,5 tấn đá cảnh, xử phạt hành chính 3,5 triệu đồng.
Điển hình như vụ lực lượng chức năng đã bắt giữ xe ô tô biển kiểm soát 21H - 4465 do Bùi Ngọc Chiến, trú tại xã Sơn Thịnh, huyện Văn Chấn(Yên Bái) điều khiển chở 1 viên đá mầu xanh ngọc có trọng lượng 5 tấn từ Suối Lóp về Sơn Thịnh. Tuy nhiên, việc xử phạt chưa có tính răn đe cao nên chưa thật sự ngăn chặn được tình trạng khai thác trái phép.
Ông Giàng A Đằng, Chủ tịch UBND xã Suối Giàng, cho biết rất khó kiểm soát đá cảnh Suối Giàng bởi địa bàn rộng, nhiều đối tượng dùng xe máy vận chuyển đá theo các đường mòn dân sinh.
Trong khi đó các lực lượng công an, quân đội, mặc dù đã được tăng cường nhưng rất mỏng… Vừa qua, huyện đã thành lập đoàn công tác yêu cầu 20 hộ tại thôn Văn Thi 3 và 23 hộ Bản Phiềng 2 xã Sơn Thịnh, kê khai lượng đá cảnh để các ngành chức năng quản lý.
Theo nhận định ban đầu của Liên đoàn Bản đồ địa chất Miền Bắc: Đá vôi mỹ nghệ Suối Giàng có 2 loại chính là đá vôi hoa hoá có cấu tạo vân dài, màu sắc sặc sỡ và đá biến chất màu xanh lục, ánh ngọc, vàng lục phân bố trên diện tích rộng khoảng 15 km2, tập trung chủ yếu trên địa bàn xã Suối Giàng.
Tuy nhiên, với tốc độ khai thác trái phép như hiện nay, nếu không được ngăn chặn kịp thời, chẳng bao lâu nữa khu vực nguồn tài nguyên đá cảnh của Yên Bái sẽ không còn trên bản đồ.