Theo thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ đã ra Quyết định đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia 10 di sản của các tỉnh Bình Phước, Bình Định, Đắk Lắk, Thanh Hóa, Tuyên Quang và Vĩnh Long.
Nghệ nhân Thị An Đê (xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng, Bình Phước) truyền nghề dệt thổ cẩm truyền thống cho con cháu. (Ảnh: Nhất Sơn)
Các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được công nhận gồm nghề dệt thổ cẩm của người M’nông (ở xã Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, xã Đăk Nhau, xã Đồng Nai, xã Thọ Sơn, xã Phú Sơn, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước); lễ hội Chùa Bà – Cảng thị Nước Mặn (xã Phước Quang, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định); lời nói vần của người Ê Đê (huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk); lễ mừng thọ của người M’nông (huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk); lễ hội đền Bà Triệu (xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa); lễ hội Mường Xia (xã Sơn Thủy, huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa); hát sắc bùa của người Mường (huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa); lễ Đại Phan của người Sán Dìu (tỉnh Tuyên Quang); nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Mông Hoa (huyện Lâm Bình, huyện Hàm Yên, huyện Chiêm Hóa, huyện Na Hang, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang); nghề làm tàu hũ ky (xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long).
Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn (còn gọi là Lễ hội Đô thị Nước Mặn) thường được tổ chức trong ba ngày từ ngày cuối tháng Giêng đến 2/2 Âm lịch. Đây là lễ hội dân gian lớn để tưởng nhớ những thương nhân tạo nên cảng Nước Mặn - cảng từng có tên trong các hải đồ thương cảng thế giới. Vào các ngày lễ, người dân ở đây thắp đèn lồng, chuẩn bị đồ ăn trong nhà để chào đón khách thập phương đến với lễ hội và xem đây như Tết thứ hai trong năm.
Lễ mừng thọ của người M’nông thường tổ chức vào tháng 1 đến 2 dương lịch hằng năm, sau khi đã kết thúc mùa nương, rẫy. Theo phong tục truyền thống của đồng bào M’nông, khi bố mẹ đã hơn 60 tuổi, con cái trong gia đình sẽ tổ chức lễ mừng thọ cho cha mẹ, nhằm thể hiện sự biết ơn công lao đã sinh thành, nuôi dưỡng của cha mẹ. Trước kia buổi lễ mừng thọ cho cha mẹ thường được người con gái cả tổ chức nhưng ngày nay tất cả người con đều được tổ chức lễ mừng thọ cho cha mẹ mình.
Lễ hội Bà Triệu được tổ chức vào các ngày 20 đến 23/2 âm lịch hằng năm tại xã Triệu Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa. Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ tới vị anh hùng Triệu Thị Trinh-người đã lãnh đạo nhân dân đứng lên chống lại ách đô hộ của nhà Ngô vào năm 248.
Lễ hội Mường Xia gắn với đền thờ Tư Mã Hai Đào ở xã Sơn Thủy, được tổ chức vào các ngày 15, 16/3 âm lịch, là sinh hoạt văn hóa - tín ngưỡng độc đáo, có ý nghĩa to lớn, được tiếp nối, trao truyền qua bao thế hệ người Thái, Mường Xia, Quan Sơn.
Đại Phan là một lễ hội của cộng đồng người Sán Dìu, được tổ chức để cầu mong cho dân làng được an yên, mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, xua đuổi tà ma... Xa xưa, lễ hội này thường được tổ chức vào cuối năm và diễn ra trong khoảng 5 ngày 4 đêm. Lễ hội mới được phục dựng năm 2008 sau lần tổ chức cuối cùng vào năm 1944.
Linh Khánh
