Với địa hình chủ yếu là rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới núi thấp, Vườn quốc gia Tà Đùng (tỉnh Đắk Nông) là một trong những khu vực có đa dạng sinh học phong phú với nhiều loài động thực vật quý hiếm. Đây không chỉ là khu vực bảo tồn đa dạng sinh học quan trọng, mà còn là điểm đến lý tưởng cho các hoạt động du lịch sinh thái như trekking, quan sát động vật hoang dã,…
Vườn quốc gia Tà Đùng nằm tại tỉnh Đắk Nông, được thành lập vào năm 2018 theo Quyết định số 185/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Vườn quốc gia này trước đây là một phần của Khu bảo tồn thiên nhiên Tà Đùng, mang vẻ đẹp hoang sơ bậc nhất tỉnh Đắk Nông. Hiện nay diện tích quản lý khoảng 19.875,74 ha, trong đó, rừng đặc dụng chiếm 19.724,16 ha, rừng sản xuất là 111,82 ha và ngoài quy hoạch ba loại rừng là 39,76 ha.
Vùng đệm chứa nhiều giá trị văn hóa với những nét đặc trưng còn lưu giữ của gần 40 dân tộc sinh sống, các dân tộc di cư từ phía Bắc cũng mang theo những nét văn hóa độc đáo, tạo nên một "Tây Bắc trong lòng Tây Nguyên".
Để thúc đẩy phát triển du lịch sinh thái tại đây, Vườn quốc gia Tà Đùng đã phối hợp với Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP Việt Nam) nghiên cứu, tham vấn kỹ thuật cho Dự thảo đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Tà Đùng (Đề án). Đề án dựa trên nguồn tài nguyên thiên nhiên và văn hoá đặc sắc của Vườn quốc gia Tà Đùng. Đề án khi được thông qua sẽ giúp định hình chiến lược phát triển du lịch sinh thái tại Đắk Nông, biến nơi đây thành một điểm đến hấp dẫn, đồng thời đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn thiên nhiên. Dự thảo đề án du lịch sinh thái tập trung vào các hạng mục như phát triển tuyến trekking, xây dựng khu nghỉ dưỡng thân thiện với môi trường, các trung tâm giáo dục sinh thái và trải nghiệm văn hóa bản địa, cũng như đề xuất cơ chế chi trả dịch vụ môi trường rừng, qua đó tăng giá trị kinh tế của rừng và giảm áp lực khai thác tài nguyên không bền vững.
Đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Tà Đùng sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng để Vườn quốc gia Tà Đùng triển khai các tiềm năng và lợi thế của dịch vụ du lịch bền vững, các mô hình chi trả dịch vụ môi trường rừng, qua đó nâng cao giá trị dịch vụ của rừng, tính bền vững trong sản xuất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Cán bộ quản lý dự án của UNDP Việt Nam cho biết, UNDP sẽ hỗ trợ Vườn quốc gia Tà Đùng xây dựng một đề án phát triển du lịch chất lượng cao, dựa trên nguồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa đặc sắc của địa phương.
Vườn quốc gia Tà Đùng (tỉnh Đắk Nông) được đánh giá là điểm đến hấp dẫn, lý tưởng cho khách du lịch.
Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Tà Đùng hướng tới góp phần nâng cao đời sống người dân và đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh Đắk Nông. UNDP sẽ đồng hành cùng tỉnh Đắk Nông cũng như Vườn quốc gia Tà Đùng trong hành trình đạt các mục tiêu này.
Hiện nay, nhờ việc đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái tại các Vườn quốc gia như Tà Đùng mà ý thức của người dân được nâng cao nên tình trạng vi phạm rừng không còn xảy ra. Hoạt động du lịch sinh thái đã tạo thêm việc làm, tăng thu nhập, góp phần cải thiện đời sống của cộng đồng; nâng cao nhận thức về bảo tồn thiên nhiên cho cộng đồng, xác định rõ hơn vai trò của người dân trong hoạt động của Vườn quốc gia.
Đồng thời giúp cộng đồng giữ gìn được một số nét văn hóa và nghề truyền thống; nâng cao dân trí thông qua việc giao tiếp với khách du lịch. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế rừng đi đôi với quản lý, bảo vệ rừng bền vững, các Vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên, khu bảo vệ cảnh quan… đã và đang làm tốt các hoạt động du lịch sinh thái, trải nghiệm trong rừng. Thu nhập từ dịch vụ du lịch rừng của các Vườn quốc gia đạt hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, mang lại nguồn thu đáng kể cho công tác tái đầu tư bảo vệ quản lý rừng và nâng cao thu nhập cho người dân sống gần rừng.
Hiện nay, nhiều Vườn quốc gia như: Cúc Phương, Phú Quốc, Cát Tiên, Núi Chúa, Cát Bà, Ba Bể, Yok Don, Côn Ðảo, Pù Mát… đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch. Thời gian qua, các địa phương cùng nhiều doanh nghiệp lữ hành đã có những chương trình, tour mang “màu sắc” của du lịch sinh thái.
Việc đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái tại các Vườn quốc gia trong đó có Vườn quốc gia Đà Tùng là cách để tuyên truyền, vận động cộng đồng cùng chung tay giữ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái tự nhiên hiệu quả.
Đức Anh
