Các công ty Nhật Bản đang tăng cường sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ tiên tiến khác để giảm thiểu rác thải thực phẩm và cắt giảm chi phí, đồng thời tìm kiếm một số biện pháp phát triển bền vững trong quá trình này.
Trí tuệ nhân tạo vào cuộc
Dữ liệu của Chính phủ Nhật Bản cho thấy, mỗi năm nền kinh tế lớn thứ ba thế giới này thải bỏ hơn 6 triệu tấn rác thải thực phẩm, tương đương khoảng 2.000 tỷ yen (19 tỷ USD). Có nghĩa là tình trạng lãng phí thực phẩm trên đầu người của Nhật Bản cao nhất ở châu Á. Điều này đã buộc Chính phủ Nhật Bản ban hành luật mới để đặt mục tiêu giảm một nửa số rác thải thực phẩm vào năm 2030, đồng thời thúc đẩy các công ty tìm giải pháp.
Chuỗi cửa hàng tiện lợi Lawson Inc đã bắt đầu sử dụng AI của Công ty DataRobot của Mỹ. Lawson đặt mục tiêu giảm lượng thực phẩm dư thừa 30% ở những nơi đã triển khai và muốn giảm một nửa lượng rác thải thực phẩm tại tất cả cửa hàng của mình vào năm 2030 so với năm 2018. Xử lý chất thải thực phẩm cũng đòi hỏi rất nhiều chi phí. Vì vậy, việc giảm rác thải thực phẩm cũng giúp tiết kiệm chi phí này, tăng hiệu quả hoạt động của công ty và quan trọng nhất là giảm thải tác hại với môi trường.
Rác thải thực phẩm hàng năm tại Nhật Bản trị giá tương đương 19 tỷ USD
Nhà sản xuất đồ uống Suntory Beverage & Food Ltd đang thử nghiệm một sản phẩm AI khác của Fujitsu để xác định xem hàng hóa như chai trà ô long và nước khoáng có bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển hay không, từ đó ước lượng chính xác hơn số hàng cần đưa vào tiêu thụ, tránh dư thừa quá mức. Nếu không có sự trợ giúp của AI, công việc này tiêu tốn rất nhiều thời gian của con người. Suntory đặt mục tiêu giảm 30%-50% việc trả lại hàng hóa và cắt giảm chi phí lãng phí thực phẩm. Công ty này đang phát triển một hệ thống tiêu chuẩn chung để giảm lượng rác thải thực phẩm có thể được chia sẻ với các nhà sản xuất thực phẩm khác và các công ty vận chuyển.
Đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững
Ông Tatsuya Sekito đã thành lập công ty thương mại điện tử Kuradashi chuyên kinh doanh thực phẩm dư thừa hàng ngày nhưng còn sử dụng được với giá chiết khấu. Ý tưởng này xuất phát vào năm 2014, khi ông nhận thấy lượng lớn rác thải từ các công ty chế biến thực phẩm khi làm việc cho một công ty thương mại Nhật Bản ở Trung Quốc.
Công việc kinh doanh của ông ngày càng phát triển mạnh một phần do nhu cầu về thực phẩm giá rẻ tăng vọt khi người tiêu dùng trở nên có ý thức hơn về chi phí trong bối cảnh đại dịch Covid-19.
Ông Sekito cho biết: “Doanh số bán hàng của tôi đã tăng 2,5 lần vào năm 2020 so với năm 2019, trong khi lượng thực phẩm dư thừa đã tăng gấp đôi do Covid-19 gây đình trệ chuỗi cung ứng thực phẩm”. Kuradashi có mạng lưới 800 công ty, bao gồm Meiji Holdings Co, Kagome Co và Lotte Foods Co, họ bán cho mạng lưới này tổng cộng 50.000 mặt hàng bao gồm các gói cà ri ăn liền, sinh tố chất lượng cao.
“Người mua sắm Nhật Bản có xu hướng kén chọn, nhưng chúng tôi thu hút khách hàng bằng cách không chỉ giảm giá mà còn có cơ hội quyên góp một phần tiền mua hàng cho các tổ chức từ thiện, nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội”, ông Sekito cho biết.
Nhiều công ty công nghệ cũng đã hợp tác với các công ty thực phẩm trong việc phát triển nền tảng công nghệ mới để cắt giảm lãng phí thực phẩm như một phần của nỗ lực toàn cầu nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hiệp quốc (SDG).
Ryoichi Morita, quản lý cấp cao về kỹ thuật số của Công ty công nghệ điện tử NEC cho biết: “Giảm lãng phí thực phẩm không phải là mục tiêu cuối cùng của chúng tôi. Chúng tôi hy vọng có thể giải quyết những thách thức kinh doanh khác như giảm thiểu chi phí, khắc phục tình trạng thiếu lao động, hợp lý hóa hàng tồn kho, đơn đặt hàng và hậu cần”.
Huy Quốc
