Vượt qua những làn sương sớm trên cung đường uốn lượn, thung lũng xã Vân Sơn (Tân Lạc) dần hiện ra trước mắt với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu trong lành, mát mẻ. Cùng những nét văn hóa, tập quán sinh hoạt truyền thống lâu đời, sự cởi mở và hiếu khách của người dân bản địa… tất cả tạo nên một điểm dừng chân lý tưởng thu hút du khách trong nước và quốc tế.
Một góc vùng cao huyện Tân Lạc. Ảnh chụp tại xóm Chiến, xã Vân Sơn.
Thả bước trên mảnh đất vùng cao Vân Sơn, chúng tôi gặp những người dân cần cù canh tác trên những sườn đồi núi dốc, tạo ra bức tranh sinh động trùng trùng, điệp điệp. Với cảnh quan thiên nhiên ban tặng, những năm gần đây, xã đã hình thành một số hộ kinh doanh dịch vụ homestay. Vợ chồng chị Hà Thị Thậm là 1 trong 3 hộ tiên phong cải tạo ngôi nhà sàn thành không gian lưu trú cộng đồng thu hút du khách. Gia đình chị đầu tư nâng cấp hệ thống cơ sở vật chất tiện ích, đồng thời đảm bảo lưu giữ được những nét bản sắc dân tộc. Thời điểm năm 2019, trước khi dịch Covid-19 bùng phát, số lượng khách đến thăm quan, nghỉ dưỡng tập trung vào những ngày cuối tuần bình quân từ 15 - 20 khách lưu trú.
Chị Hà Thị Thậm, chủ homestay Hải Thạn, xóm Chiến, xã Vân Sơn chia sẻ: "Khi dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát, khoảng hơn 1 tháng trở lại đây homestay của gia đình tôi đã đón nhiều đoàn khách du lịch, chủ yếu đến từ Hà Nội. Du khách đến đây đặc biệt hài lòng về không gian nghỉ dưỡng, khí hậu mát mẻ và sự thân thiện, nhiệt tình, hiếu khách của người dân bản địa. Đối với một số khách quốc tế, họ rất ấn tượng với những cung đường trekking mạo hiểm, khám phá vẻ đẹp huyền bí của động Nam Sơn”.
Một trong những địa điểm không thể bỏ lỡ khi đến với vùng cao huyện Tân Lạc đó là chợ phiên Lũng Vân được họp vào thứ Ba hằng tuần. Đây là nơi thu hút đông đảo tư thương trong vùng và các địa phương lân cận đến buôn bán, trao đổi hàng hoá thiết yếu phục vụ đời sống, sinh hoạt hàng ngày. Tại phiên chợ, nhiều sản vật đặc trưng của các xã vùng cao được bày bán như: Quýt cổ Nam Sơn, rau su su Quyết Chiến… Đặc biệt, nhiều sạp hàng còn bày bán các sản phẩm vải thổ cẩm với nhiều họa tiết nổi bật, mang vẻ đẹp tinh tế trong văn hóa người Mường khiến nhiều du khách thích thú.
Cụm 3 xã vùng cao Quyết Chiến, Vân Sơn, Ngổ Luông nằm ở độ cao khoảng 1.000 m so với mặt nước biển. Với những nét đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, phong cảnh hữu tình, khí hậu ôn hoà và bề dày văn hoá truyền thống, lịch sử lâu đời. Địa bàn các xã vùng cao giáp ranh với các khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông, Pù Luông (huyện Bá Thước và Quan Hóa, tỉnh Thanh Hoá), có hệ sinh thái động, thực vật phong phú, đa đạng. Đến với vùng cao Tân Lạc, du khách còn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những thửa ruộng bậc thang, tìm hiểu về nếp nhà sàn, hay đắm mình dưới dòng thác nước trong những ngày hè oi bức… Tất cả tạo nên những dấu ấn đặc trưng của du lịch vùng cao để níu chân du khách gần xa đến thưởng ngoạn.
Đồng chí Lê Chí Huyên, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: "Với những tiềm năng và thế mạnh sẵn có, du lịch vùng cao huyện Tân Lạc hứa hẹn là điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư trong lĩnh vực phát triển du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch trải nghiệm gắn với phát triển dịch vụ thương mại, nông nghiệp sạch. Hiện nay, UBND huyện tập trung xây dựng đề án trình Ban Thường vụ Tỉnh uỷ phê duyệt xây dựng điểm du lịch trọng điểm tại các xã vùng cao. Quyết tâm phát huy lợi thế để tạo những sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút du khách, tạo sinh kế cho người dân, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương”.
Đức Anh
