Theo số liệu thống kê, Hà Nội hiện có 5.922 di tích văn hóa lịch sử, trong đó có 21 di tích - cụm di tích được xếp hạng là di tích Quốc gia đặc biệt; 1 di sản văn hóa thế giới; 1 di sản tư liệu được UNESCO ghi danh.
Việc bảo tồn và phát huy hiệu quả giá trị các di tích là trọng trách to lớn đặt lên vai Thủ đô, đồng thời cũng là tiềm năng vô giá để phát triển du lịch, nhất là du lịch văn hóa lịch sử.
Du khách trải nghiệm tour đêm Hoàng thành Thăng Long
Tiêu biểu nhất cho các di tích văn hóa lịch sử ở Hà Nội phải kể đến Hoàng thành Thăng Long. Đây là quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long - Hà Nội, được các triều vua xây dựng trong nhiều giai đoạn lịch sử và trở thành di tích quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích Việt Nam. Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 2010.
Có bề dày lịch sử hơn 1.300 năm với những di tích, di vật độc đáo, minh chứng cho lịch sử hào hùng của Thăng Long - Hà Nội và của dân tộc Việt Nam, tuy nhiên, những cung điện nguy nga tráng lệ của Hoàng cung xưa hầu như chỉ còn là các dấu tích khảo cổ học trong lòng đất.
Để du khách có thể có những cảm nhận mới mẻ, ấn tượng hơn về di tích; hai tour đêm Hoàng thành Thăng Long đã ra đời là “Giải mã Hoàng thành Thăng Long” và “Đêm Hoàng cung Thăng Long - Một cảm nhận độc đáo”
Tham gia tour đêm, du khách được trải nghiệm khu Di sản trong không gian khác biệt với ánh sáng lung linh đậm chất hoàng cung; thưởng thức các điệu múa hoàng cung, rối nước, rối cạn kể chuyện về Thăng Long; khám phá sự độc đáo của các báu vật hoàng cung; tham quan điện Kính Thiên; khám phá khu khảo cổ với những hiện vật hàm chứa những câu chuyện của lịch sử Việt Nam; thưởng thức những món ẩm thực cung đình (trà sen, mứt sen)…
Các tour đêm Hoàng thành Thăng Long là kết quả của sự tìm tòi sáng tạo để xây dựng những sản phẩm du lịch mới độc đáo, hấp dẫn hơn, dựa trên những giá trị văn hóa lịch sử đặc biệt của Di sản. Tham quan Hoàng Thành vào ban ngày có lẽ nhiều du khách đã từng. Nhưng trải nghiệm Hoàng Thành về đêm lại là một cảm giác rất khác lạ và mới mẻ, làm nổi bật những di tích, di vật độc đáo quý giá của khu di sản. Đây cũng là sản phẩm hưởng ứng chủ trương phát triển kinh tế đêm của Thành phố Hà Nội.
Sau gần 3 năm đưa vào khai thác, tour đêm Hoàng thành Thăng Long đã thu hút rất đông du khách đến trải nghiệm. Hầu hết du khách đều đánh giá chương trình rất ý nghĩa, bổ ích, nên duy trì và phát triển.
Là một trong những điểm đến lịch sử thu hút khách du lịch nhất Hà Nội, Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội đã và đang không ngừng phát triển, đưa ứng dụng công nghệ hiện đại vào công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích như quét mã QR, 3D mapping, tham quan trực tuyến. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số không chỉ góp phần lưu trữ thông tin, hình ảnh mà còn giúp du khách hiểu thêm về những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc Việt Nam.
Phim “Tinh hoa học đạo” dựa trên công nghệ 3D mapping
Cùng với Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng là di tích văn hóa lịch sử nổi bật của Hà Nội. Đây là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, được hình thành từ thời Lý. Văn Miếu - Quốc Tử Giám là biểu tượng văn hóa và tinh thần hiếu học của người Hà Nội. 82 tấm bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu và ghi vào danh mục Ký ức thế giới toàn cầu năm 2010.
Với giá trị về tâm linh, văn hóa, kiến trúc, trong nhiều năm qua, di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám luôn là một trong những điểm đến không thể bỏ qua của du khách trong và ngoài nước khi đến với Thủ đô.
Công tác phát huy giá trị điểm đến của Văn Miếu - Quốc Tử Giám được thể hiện qua những hoạt động, sản phẩm mang lại sự tiện ích, nâng cao trải nghiệm cho du khách, như ra mắt hệ thống các biển chỉ dẫn, biển thông tin bằng tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp; hệ thống thuyết minh tự động với 12 ngôn ngữ; áp dụng hệ thống bán vé điện tử; tổ chức nhiều chương trình, hoạt động trải nghiệm, các hội thảo khoa học, giáo dục di sản, các chương trình nghệ thuật… đặc sắc nhất phải kể đến là tour đêm thưởng thức bộ phim “ Tinh hoa đạo học” và “Sử đá lưu danh” dựa trên công nghệ 3D mapping.
Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng luôn quan tâm hướng tới xây dựng môi trường du lịch thân thiện bằng việc lắp đặt những bình lọc nước tự động để du khách có thể sử dụng thay vì dùng nước đóng chai nhựa, các thùng rác cũng được thiết kế riêng với mẫu mã thân thiện môi trường được đặt ở nhiều điểm để thuận tiện cho du khách cùng giữ gìn vệ sinh chung.
Bảo tồn di sản để phát triển du lịch là hướng đi bền vững đang được triển khai thành công tại Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Nhà tù Hỏa Lò và một số di tích khác ở Hà Nội. Việc cho ra đời những sản phẩm du lịch gắn với di tích, nhất là sản phẩm du lịch đêm đã tạo nên những dấu ấn đặc sắc, riêng có của Thủ Đô, góp phần quảng bá hình ảnh Thủ đô đến du khách trong và ngoài nước, để Hà Nội luôn là một trong những điểm đến hàng đầu của du lịch Việt Nam.
Trung tâm Thông tin du lịch
