Xây dựng nước ta thành một quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển

Đây là sự kiện chính của chuỗi hoạt động nhân Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam lần thứ 8 năm 2016 do Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức. 

Lễ mít tinh diễn ra tại Khu du lịch biển Thịnh Long, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định – một khu du lịch có bãi biển thoải dài, nước biển có độ mặn cao, sóng lớn nên rất hấp dẫn du khách. Đây cũng là lần đầu tiên Nam Định được chọn là nơi diễn ra Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam - sự kiện thu hút sự tham gia của các Bộ, ban ngành, các địa phương trong cả nước, đặc biệt là 28 tỉnh, thành phố ven biển. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN.

Đã thành thông lệ, hàng năm, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam được tổ chức từ ngày 1 đến ngày 8 tháng 6 trên phạm vi cả nước, nhằm nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền các địa phương về vị trí, tầm quan trọng của biển, hải đảo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như tôn vinh những giá trị của đại dương đối với sự sống của nhân loại. 

Thông điệp chính của Tuần lễ Biển và Hải đảo năm 2016 là “Vì sự bền vững của biển cả”. Với các hoạt động trong Tuần lễ Biển và Hải đảo năm nay, sự kiện này nhằm chuyền tải những thông điệp về bảo vệ, khai thác và phát triển bền vững tài nguyên biển, nâng cao nhận thức chung của các tầng lớp nhân dân. Trong khuôn khổ Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam lần thứ 8 năm 2016 có nhiều hoạt động ý nghĩa như: lực lượng thanh niên làm vệ sinh môi trường bãi biển, diễu hành xe đạp tuyên truyền và trồng cây xanh bảo vệ bờ biển… 

Phát biểu tại lễ mít tinh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, cùng với đất liền, biển đảo đã tạo ra môi trường sinh tồn và phát triển của những thế hệ người dân Việt, là một bộ phận cấu thành chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Tự hào, trân trọng truyền thống lịch sử, chúng ta phải phát huy sức mạnh to lớn của cả dân tộc để phát triển kinh tế biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. 

Các đoàn viên thanh niên tham gia nhặt rác làm sạch môi trường trên bờ biển Thịnh Long hưởng ứng ngày Đại dương thế giới. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN

Để phát huy tốt nhất thời cơ, thuận lợi và vượt qua khó khăn, thách thức, Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành và địa phương đoàn kết, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng và lợi ích quốc gia trên biển bằng các biện pháp hòa bình theo luật pháp quốc tế. Bên cạnh đó, phát huy hiệu quả nguồn tài nguyên biển cho phát triển kinh tế - xã hội. Mục tiêu đến năm 2020, kinh tế biển và ven biển đóng góp khoảng 53- 55% GDP và 60% kim ngạch xuất khẩu cả nước. Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ, ngành liên quan đẩy mạnh công tác điều tra cơ bản, nghiên cứu khoa học biển và hải đảo nhằm xác lập luận cứ khoa học cho xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển bền vững kinh tế biển đảo và bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia...; huy động, thu hút mọi nguồn lực để phát triển kinh tế biển. Chính phủ cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân tăng cường đầu tư và áp dụng kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên, môi trường biển và hải đảo; thực hiện các chính sách, giải pháp cụ thể, phù hợp để bảo đảm sinh kế, nâng cao đời sống nhân dân vùng biển, đảo; tạo thuận lợi cho người dân bám biển, phát triển kinh tế biển và làm giàu từ biển. 

Khẳng định, bảo vệ môi trường biển là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, thường xuyên, lâu dài, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì củng các Bộ, ngành liên quan và các địa phương rà soát tất cả các dự án trên cả nước có xả thải ra môi trường biển, bảo đảm phải thực hiện đầy đủ, hiệu quả, nghiêm túc các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; kiên quyết xử lý nghiêm bất kỳ cá nhân, tổ chức nào có hành vi vi phạm. 

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam ủng hộ các nước có lợi ích ở Biển Đông có những hành động thiết thực góp phần bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không và bảo vệ môi trường biển. Việt Nam kiên trì, kiên quyết yêu cầu các bên liên quan giải quyết những khác biệt và tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC); tôn trọng tiến trình ngoại giao và pháp lý; tăng cường sự tin cậy lẫn nhau; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; tiến hành đàm phán thực chất để sớm ký Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). 

“Chúng ta phải cùng nhau gìn giữ hòa bình trên mỗi ngọn sóng của Biển Đông, là tiền đề để xây dựng nước ta trở thành một quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển. Đó là niềm mong uớc, khát vọng hàng nghìn năm của dân tộc ta và là trách nhiệm, nghĩa vụ lớn lao được các thế hệ tiền nhân, các hùng binh Hoàng Sa năm xưa trao truyền cho những thế hệ con cháu chúng ta hôm nay và mai sau”, Thủ tướng nêu rõ. 

Trong diễn văn tại lễ mít tinh, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, hiện nay, vùng biển, ven biển và hải đảo Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn. Việc Trung Quốc tăng cường các hoạt động quân sự ở Biển Đông làm cho tình hình khu vực ngày càng căng thẳng, phức tạp. Các hoạt động bồi đắp, cải tạo, xây dựng trái phép quy mô lớn trên các đảo, đá, bãi ngầm đe dọa gây tác động tiêu cực đến môi trường ở Biển Đông nói chung, môi trường các vùng biển Việt Nam nói riêng. Các hành động đơn phương cấm đánh bắt hải sản trên vùng biển của Việt Nam, ngang nhiên quấy phá hoạt động đánh bắt hải sản trên các ngư trường truyền thống từ hàng nghìn đời nay của ngư dân Việt Nam đã và đang đe dọa sinh kế của hàng triệu người dân.

“Chúng ta yêu cầu chấm dứt ngay các hành động vi phạm chủ quyền và các hoạt động bồi đắp, cải tạo, xây dựng ở mọi quy mô trên các đảo, quần đảo, bãi cạn lúc chìm lúc nổi, bãi ngầm ở các vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia của Việt Nam. Các quốc gia cần hành động có trách nhiệm trong khuôn khổ luật pháp quốc tế để bảo vệ môi trường biển, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, cùng nhau xây dựng môi trường hòa bình, phát triển thịnh vượng”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà bày tỏ quan điểm.

Cùng với đó, hậu quả của biến đổi khí hậu, nước biển dâng đang tác động ngày càng trầm trọng đến vùng biển đảo nước ta. Ô nhiễm môi trường biển vẫn đang diễn biến phức tạp, ở một số nơi, vùng ven biển đang có nguy cơ trở thành “điểm nóng” về môi trường; đã xuất hiện các hình thái thiên tai cực đoan trên biển, đặc biệt là sự cố môi trường gây cá chết bất thường trên diện rộng xảy ra lần đầu tiên vừa qua làm ảnh hưởng lớn đến kinh tế và đời sống của cộng đồng dân cư ven biển đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về hiệu quả của công tác phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm môi trường biển đảo.

Do đó, theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, cần triển khai thi hành hiệu quả Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo được Quốc hội thông qua có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016 nhằm bảo đảm tài nguyên biển và hải đảo được quản lý, bảo vệ, khai thác, sử dụng hiệu quả; tạo điều kiện thuận lợi bảo đảm quyền tiếp cận của người dân với biển; bảo đảm sinh kế của người dân khai thác hải sản trên các ngư trường truyền thống; khuyến khích, hỗ trợ ngư dân bám biển. 

Để giữ gìn môi trường biển đảo, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng: Cần  đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, nâng cao nhận thức của cộng đồng, doanh nghiệp, người dân về bảo vệ môi trường biển; tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường biển và hải đảo; kiểm tra, giám sát chặt chẽ nguồn thải từ đất liền ra biển; quản lý chặt chẽ hoạt động nhận chìm ở biển; chú trọng công tác phòng ngừa, kịp thời, chủ động ứng phó hiệu quả với các sự cố môi trường xảy ra trên biển. 

Đặc biệt, ưu tiên đẩy mạnh các hoạt động đối phó và thích ứng với biến đổi khí hậu; tăng cường đầu tư nâng cao năng lực quan trắc, giám sát, dự báo về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo; thiết lập hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu tổng hợp, đồng bộ về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo; tăng tần suất quan trắc, giám sát tự động, liên tục đối với tài nguyên, môi trường vùng bờ...

Sau lễ mít tinh, đã diễn ra chương trình đạp xe diễu hành của hơn 1.000 đoàn viên, thanh niên của tỉnh Nam Định tỏa đi các hướng để làm sạch môi trường biển. 

Là địa phương có đặc thù kinh tế - xã hội gắn với môi trường biển, hàng năm, lãnh đạo và nhân dân huyện Hải Hậu đi đầu trong phong trào thi đua góp phần bảo vệ biên giới hải đảo quê hương, khơi dậy vai trò, tinh thần trách nhiệm trong mỗi đoàn viên thanh niên với biển đảo quê hương, với nhiều hoạt động ý nghĩa thiết thực như: “Hành trình vì biển đảo quê hương”, “Vì nghĩa tình biên giới hải đảo”...Cùng với đó, Đảng, chính quyền và các đoàn thể từ huyện đến cơ sở thường xuyên đẩy mạnh các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, xây nhà tình thương, tình nghĩa, tặng sổ tiết kiệm, giúp đỡ, hỗ trợ, thăm hỏi, tặng quà các gia đình có thân nhân đang làm nhiệm vụ nơi biên giới, hải đảo.

Quang Vũ – Văn Đạt - Thu Trang