Thành phố (TP) Cà Mau (tỉnh Cà Mau) là nơi giao nhau của có 4 nhánh đường thủy: sông Gành Hào, sông Cà Mau, kênh xáng Quản Lộ - Phụng Hiệp, kênh xáng Bạc Liêu - Cà Mau. Qua khảo sát, ở các khu dân cư dọc theo tuyến sông và kênh nêu trên (trong phạm vi nội ô), Công ty Môi trường đô thị TP Cà Mau đều tổ chức thu gom rác hằng ngày nhưng thời gian qua, nạn thải rác xuống sông chưa có chiều hướng giảm. Rác trên sông đã làm ô nhiễm nguồn nước, tiềm tàng phát sinh dịch bệnh và làm mất mỹ quan đô thị.
Anh Lưu Minh Hưng, Trưởng Phòng Dịch vụ đô thị (Công ty Môi trường đô thị TP Cà Mau) cho biết, Công ty đã đầu tư mua và đưa vào sử dụng 2 tàu vớt rác nhiều năm nay, hằng ngày đều đi vớt rác và đã thu gom một số lượng lớn rác trôi nổi trên sông, góp phần làm giảm mức độ ô nhiễm nguồn nước trên sông. Tàu vớt rác hoạt động trên 3 tuyến: tuyến trên kênh xáng Quản Lộ - Phụng Hiệp từ đầu vàm kênh (giáp với sông Gành Hào) đến Cống ngăn mặn ở phường 4 dài khoảng 3 km; tuyến trên kênh xáng Quản Lộ - Phụng Hiệp từ vàm kênh (giáp sông Gành Hào) đến bến tàu Bệnh viện Đa khoa Cà Mau dài khoảng 1 km; tuyến sông Cà Mau từ cầu Gành Hào đến bến tàu cũ ở phường 1 dài khoảng 2 km.
Trong 3 tuyến vớt rác nêu trên, tuyến trên kênh Bạc Liêu - Cà Mau là có nhiều rác nhất. Do ở vàm kênh (đổ ra sông Gành Hào) là nơi giáp nước của 2 dòng nước khi thủy triều lên (nước lớn), một là dòng nước từ biển Đông đổ vào sông Gành Hào rồi vào đến TP Cà Mau, một là dòng nước từ kênh xáng Bạc Liêu - Cà Mau nhận nước từ phía Hộ Phòng đổ về nên rác tập trung ở đây nhiều nhất.
Kế đến là rác trên kênh xáng Quản Lộ - Phụng Hiệp. Khi Cống ngăn mặn ở phường 4 đóng, rác trên đoạn kênh này trôi lờ đờ ra sông Gành Hào khi nước ròng; đến khi nước lớn, nếu không vớt rác, rác trôi ngược lại từ vàm kênh về phía Cống. Khi Cống mở (như hiện nay), vào lúc nước ròng, nước trên thượng nguồn kênh Quản Lộ - Phụng Hiệp rút ra sông Gành Hào, kéo theo rác trôi ra sông.
Anh Nguyễn Việt Bằng và Trần Quốc Chiến cùng phụ trách một tàu vớt rác thường xuyên hoạt động trên tuyến kênh xáng Bạc Liêu - Cà Mau và sông Cà Mau. Anh Chiến cho biết, tuyến kênh này rất nhiều rác, vừa có rác chìm và rác nổi, nhiều khi bộ phận vớt rác mắc vào rác chìm, máy không móc lên đổ vào thùng được, các anh phải nhảy xuống nước gỡ bớt rác ra. Anh Bằng cho biết, anh lái tàu vớt rác trên sông đã nhiều năm nay nhưng có vẻ như ngày càng có nhiều rác trên sông (!), anh mong rằng bà con ở ven những tuyến sông nêu trên nên ý thức hơn, không nên "thoải mái" vứt rác xuống sông như trong thời gian qua.
Có lẽ công tác tuyên truyền, vận động về việc không bỏ rác xuống sông cần được đẩy mạnh và có những giải pháp thiết thực hơn (họp xóm, họp khóm; mỗi nhà cần phải có sọt chứa rác thải; thời gian thu gom rác đúng giờ, thường xuyên...). Hiện mỗi tháng, Công ty Môi trường đô thị chỉ thu 22 ngàn đồng/hộ để thu gom rác gia đình. Số tiền này không đáng là bao để "tiết kiệm" cho dù là chủ hộ hoặc chỉ là người ở nhà trọ.
Bài & ảnh: Thanh Chí.