Ngày 19/9, Ủy ban Nhân dân thành phố Tây Ninh (tỉnh Tây Ninh) tổ chức Lễ trao bằng xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh cho gia đình bà Trần Ngọc Sương, 81 tuổi, là cháu đời thứ tư của chủ nhân căn nhà cổ 123 năm tuổi (còn gọi là căn nhà cổ Đốc Phủ sứ Nguyễn Văn Kiên) tại số 39, đường Phan Chu Trinh, Khu phố 2, Phường 1, thành phố Tây Ninh.
Căn nhà cổ do Đốc Phủ sứ Nguyễn Văn Kiên, người miền Trung, là quan thời Pháp thuộc xây dựng năm 1894 với lối kiến trúc độc đáo, vừa mang nét cổ kính, vừa thể hiện tính phóng khoáng, trang nhã.
Căn nhà có chiều rộng 12 mét, dài 20 mét, gồm một tầng trệt và một gác lửng với nhiều gian phòng cho nhiều thế hệ sinh sống. Kiến trúc trong nhà từ cột, kèo, vách, gác lửng cho đến bàn thờ tổ tiên hoàn toàn được làm bằng các loại gỗ quý, chạm trổ tinh xảo.
Tổng thể căn nhà được xây dựng theo kiểu chữ Đinh. Cửa ra vào gian chính dù đã bị bạc màu theo năm tháng nhưng vẫn còn cứng cáp, khít từng khung gỗ khép vào nhau.
Phía trên những khung cửa là những bức phù điêu rồng bay, phượng múa, cây cỏ, hoa lá...được chạm khắc công phu.
Nổi bật ở gian chính dùng để tiếp khách của ngôi nhà còn lưu giữ hai bảng thiếp vàng, ghi hai hàng câu đối bằng chữ Hán. Chính giữa là bàn thờ Đốc Phủ sứ Nguyễn Văn Kiên.
Phía trước bàn thờ là bộ bát bửu (8 loại vũ khí thời xưa, hay dùng để trang trí trong nhà, để tạo sự uy nghiêm). Phần gác lửng, chủ yếu để thờ cúng tổ tiên.
Qua hơn 120 năm với nhiều thế hệ sinh sống, hiện nay, bà Trần Ngọc Sương cùng các con, cháu đang ở, giữ gìn, chăm sóc, căn nhà hầu như còn giữ nguyên vẹn được bản gốc.
Nhiều năm qua, căn nhà cổ Đốc Phủ sứ Nguyễn Văn Kiên đã trở thành một địa điểm văn hóa, du lịch, đón tiếp nhiều đoàn khách du lịch, khảo cổ đến tham quan, nghiên cứu./.