Cách trung tâm huyện Mai Châu khoảng 13 km, xã Mai Hịch hội tụ đầy đủ các yếu tố để phát triển du lịch cộng đồng. Trong đó điểm nhấn là núi rừng hùng vĩ, lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc Thái, ẩm thực phong phú… Nhạy bén, nắm bắt xu thế của du khách thích trải nghiệm, khám phá văn hóa truyền thống, một số hộ dân trong xã mạnh dạn phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng với hy vọng nâng cao thu nhập, góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương.
Du khách trải nghiệm chèo bè mảng tại suối Xia, xã Mai Hịch (Mai Châu).
Dạo quanh các xóm Hịch 1, Hịch 2, Hải Sơn và Cha Lang… nơi tập trung các hộ làm homestay trên địa bàn xã, chúng tôi được hòa mình với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp. Phía xa xa thấp thoáng bản làng bình yên, thơ mộng với vẻ đẹp hoang sơ của nếp nhà sàn. Dừng chân tại homestay Minh Thơ tại xóm Hịch 2 để cảm nhận hồn quê qua không gian thơ mộng, tinh tế, đan xen với những nét mới trong cách làm du lịch cộng đồng. Trò chuyện với chúng tôi, anh Hà Công Minh, chủ homestay Minh Thơ cho biết: "Bắt tay vào làm du lịch cộng đồng từ năm 2012 theo tiêu chuẩn của Công ty CBT Travel. Trong đó, CBT Travel đặc biệt lưu ý phát huy những giá trị văn hóa đặc trưng truyền thống dân tộc Thái, các món ăn dân tộc… Bên cạnh đó, công ty đặc biệt chú trọng đến công tác đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm. Lắp đặt hệ thống tiện ích phục vụ nhu cầu của du khách như hệ thống điện, ánh sáng, wifi… Nhằm níu chân du khách, chúng tôi đã liên kết với các nhóm dịch vụ trên địa bàn xã xây dựng các dịch vụ đạp xe, chèo bè mảng, trecking để du khách thực sự được trải nghiệm, khám phá khi nghỉ dưỡng tại đây”.
Nhờ thay đổi tư duy trong cách làm du lịch cộng đồng, năm 2017, gia đình anh Minh đã đón hơn 7.000 lượt khách đến thăm quan, nghỉ dưỡng vào dịp cuối tuần và các kỳ nghỉ lễ trong năm. Trong đó đa số là du khách quốc tế đến từ Pháp, Anh, Tây Ban Nha, Hà Lan… Trung bình mỗi du khách đến với hometay Minh Thơ chi tiêu khoảng 560.000 đồng vào các dịch vụ. Lợi nhuận sau khi trừ chi phí của gia đình anh Minh Thơ từ phát triển du lịch cộng đồng đạt 250 triệu đồng/năm.
Homestay Minh Thơ là 1 trong 7 cơ sở phát triển hiệu quả từ mô hình làm du lịch cộng đồng. Theo khảo sát năm 2017, xã Mai Hịch đón gần 10.000 lượt du khách, trong đó du khách quốc tế chiếm 60%. Trong 6 tháng đầu năm nay, các homestay đã đón hơn 4.000 lượt khách đến lưu trú. Hầu hết du khách đến với Mai Hịch đều cảm nhận được sự thân thiện, mến khách, bình yên của làng quê. Trải nghiệm, khám phá bản sắc văn hóa truyền thống của người Thái với nghề dệt thổ cẩm, đan lát;… thưởng thức các món ăn dân tộc như cá dầm xanh, vịt đầu xanh, rau sắng… Ngoài ra, du khách còn được thỏa sức khám phá các cung đường đi bộ mạo hiểm.
Tuy nhiên, vấn đề khiến chính quyền xã và người dân đặc biệt quan tâm đó chính là công tác đảm bảo môi trường. Cụ thể tại suối Xia, người dân lo lắng rác thải từ đầu nguồn sẽ làm mất mỹ quan, ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường. Qua đó trực tiếp ảnh hưởng đến khách du lịch khi tham quan, trải nghiệm chèo bè mảng trên dòng suối Xia.
Đồng chí Vì Văn Huệ, Phó Chủ tịch UBND xã Mai Hịch cho biết: "Trong thời gian tới, chính quyền xã khuyến khích các hộ dân tận dụng tiềm năng, lợi thế của địa phương để phát triển du lịch cộng đồng. Qua đó tiếp tục giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời nâng cao thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, xã sẽ nỗ lực khắc phục những tồn tại, hạn chế, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch. Qua đó xây dựng du lịch cộng đồng Mai Hịch là điểm dừng chân lý tưởng của du khách trong và ngoài nước.