Rùa Hoàn Kiếm tại hồ Đồng Mô và hồ Xuân Khanh (Hà Nội) sẽ được điều tra xác minh số lượng và giới tính, để làm căn cứ đề xuất kế hoạch ghép đôi sinh sản, nhằm bảo tồn loài rùa quý hiếm này.
Con rùa Hoàn Kiếm duy nhất được phát hiện ở hồ Đồng Mô này từng suýt bị biến mất khỏi hồ trong trận lũ lịch sử của Hà Nội năm 2008 - Ảnh: ATP
UBND TP Hà Nội đã có kế hoạch bảo tồn các cá thể giải Sin-hoe (rùa Hoàn Kiếm) tại các hồ Đồng Mô, Xuân Khanh (giai đoạn 2018-2030) nằm trên địa bàn huyện Ba Vì và thị xã Sơn Tây.
Mục tiêu của kế hoạch nhằm cải thiện môi trường sinh thái phù hợp điều kiện sống của loài rùa Hoàn Kiếm, nâng cao công tác bảo tồn, ngăn chặn suy giảm, từng bước phục hồi, tăng số lượng rùa Hoàn Kiếm tại Hà Nội.
Trước mắt, TP Hà Nội sẽ điều tra, xác minh số lượng và giới tính rùa Hoàn Kiếm tại hồ Xuân Khanh và hồ Đồng Mô, đồng thời yêu cầu các đơn vị liên quan bảo vệ an toàn rùa Hoàn Kiếm.
Đặc biệt, TP Hà Nội có kế hoạch nghiên cứu đặc điểm sinh học, điều kiện tự nhiên, môi trường phù hợp rùa Hoàn Kiếm tại khu hồ Đồng Mô và hồ Xuân Khanh để làm căn cứ đề xuất kế hoạch ghép đôi sinh sản hai con rùa Hoàn Kiếm ở hai hồ này.
Rùa Hoàn Kiếm (còn có tên là giải Swinhoe, Rafetus swinhoei) là loài rùa mai mềm khổng lồ, được mô tả lần đầu tiên từ năm 1873. Rùa Hoàn Kiếm hiện chỉ mới phát hiện được 4 con còn sống, trong đó hai con ở Trung Quốc, một con ở hồ Đồng Mô và một con ở hồ Xuân Khanh.
Con rùa Rafetus swinhoei duy nhất sống ở hồ Gươm đã chết vào tháng 1-2016. Khi đó, có ý kiến đề xuất đưa rùa Đồng Mô về Hồ Gươm, nhưng vấp phải sự phản đối của giới khoa học. Họ cho rằng môi trường sống thay đổi sẽ ảnh hưởng đến rùa Đồng Mô.
Con rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đông Mô chỉ được cán bộ của Chương trình bảo tồn rùa châu Á (ATP) phát hiện vào năm 2007, nhờ nhiều tháng túc trực theo dõi sau tin báo của người dân vào năm 2006.
Con rùa Hoàn Kiếm duy nhất được phát hiện ở hồ Đồng Mô này từng suýt bị biến mất khỏi hồ trong trận lũ lịch sử của Hà Nội năm 2008.
Đầu năm 2015, cán bộ ATP đã xây dựng bãi đẻ trên một hòn đảo nhỏ, an toàn ở giữa hồ Đồng Mô cho rùa Hoàn Kiếm, nhưng sau nhiều năm quan sát và điều tra, tổ chức này vẫn không ghi nhận thêm con rùa nào trong hồ.
Trước nguy cơ biến mất với loài rùa Hoàn Kiếm ở Đồng Mô cũng như ở Việt Nam, ATP đã đề nghị lập kế hoạch bảo tồn loài và ghép đôi sinh sản.