Phương án tu bổ điện Thái Hòa (nơi các vua nhà Nguyễn thiết triều) đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chấp thuận, và tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ tiến hành trùng tu nguyên trạng với tổng kinh phí 150 tỷ đồng.
Ngày 24/1, ông Võ Lê Nhật, Giám đốc trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế, cho biết đã tiến hành lấy ý kiến các chuyên gia, nhà nghiên cứu Huế về phương án trùng tu, bảo tồn di tích điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) bị hư hại nghiêm trọng sau đợt bão lũ hồi tháng 10/2020.
Theo đó, sẽ hạ giải toàn bộ mái lợp, phục hồi mái hạ, mái thượng lợp bằng ngói ống hoàng lưu ly; hạ giải toàn phần hệ khung và các kết cấu gỗ để đánh giá chất lượng từng cấu kiện và đề xuất phương án tu bổ phục hồi chi tiết; phục hồi sơn son thếp vàng toàn bộ các cấu kiện gỗ...
Hệ thống sân đường, lan can sẽ được tháo dỡ gia cường các đoạn tường xô nghiêng, gia cường kết cấu móng bằng bê tông cốt thép; tháo dỡ những đoạn lan can hư hỏng, xây phục hồi bằng gạch vồ; tháo dỡ toàn bộ sân đường lát gạch Bát Tràng, phục hồi nền lát gạch Bát Tràng, bó vỉa bằng gạch vồ theo nguyên trạng…
Công trình điện Thái Hòa (Ảnh: Vũ Thanh)
Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, các hiện vật trang trí trong nội điện Thái Hòa rất có giá trị nên cần chống nguy cơ mất cắp khi tu bổ công trình.
Tại buổi lấy ý kiến, nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu cho rằng đơn vị thực hiện trùng tu cần tiếp cận thêm các nguồn tư liệu, bao gồm hình ảnh gốc, bản vẽ trùng tu thời vua Khải Định và cả những nhân chứng am hiểu về di tích này để việc trùng tu đảm bảo tính chính xác, có phương án tu bổ phần mỹ thuật trang trí đặc biệt là hệ thống thơ văn trên gỗ và pháp lam; chú trọng công tác tôn tạo cảnh quan gắn với di tích này, đồng thời, cần phải tham khảo công ước quốc tế về bảo tồn di sản thế giới...
Điện Thái Hòa được xây dựng vào năm 1805 dưới thời vua Gia Long, tiêu biểu của kiến trúc cung đình Huế với kiểu thức "trùng thiềm điệp ốc", là biểu trưng quyền lực của triều Nguyễn khi được dùng cho các sự kiện quan trọng như lễ đăng quang, sinh nhật vua, những buổi đón tiếp sứ thần chính thức và các buổi đại triều.
Tồn tại trong thời gian dài với 22 lần trùng tu, di tích đang xuống cấp nghiêm trọng, một số cấu kiện gỗ đã mục ruỗng, không đảm bảo an toàn. Cơn bão Noul (bão số 5) trong năm 2020 làm hư hại một phần mái ngói, hiện được che chắn tạm thời bằng bạt.
Cũng theo ông Võ Lê Nhật, cùng với việc trùng tu điện Thái Hòa, Trung tâm đang khôi phục điện Kiến Trung xây dựng từ thời vua Khải Định với tổng kinh phí 123 tỷ đồng. Công trình nằm trong Hoàng cung Huế, là nơi sinh hoạt của vua.
Đến thời Bảo Đại, nhà vua cho sửa lại tòa cung điện theo kiến trúc Tây phương, trở thành nơi ở của vua và hoàng hậu Nam Phương. Trong chiến tranh, điện Kiến Trung bị phá hủy chỉ còn nền điện và lan can./.
Anh Tuấn