Phát huy lợi thế về địa hình, nhiều xã miền núi ở Hà Tĩnh mạnh dạn chuyển dịch cơ cấu cây trồng đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế. Đặc biệt, phong trào trồng rừng mở ra hướng phát triển mới cho bà con nơi đây, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần.
Khoảng 10 năm về trước, vùng đất Đức Lĩnh của huyện miền núi Vũ Quang là những dãy đồi hoang vu hoặc rừng nghèo đầy lau lách. Người dân chủ yếu trồng các loại cây có hiệu quả kinh tế thấp như lúa, ngô, sắn, đậu, lạc...Tòan xã có gần 7 ngàn nhân khẩu, đói nghèo chiếm hơn 70% số hộ; đường làng ngõ xóm chủ yếu là đường đất. Với lợi thế lắm đồi, nhiều núi, những năm gần đây, người dân Đức Lĩnh mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi bước đầu mang lại hiệu quả.
Người dân miền núi Hà Tĩnh mạnh dạn chuyển dịch cơ cấu cây trồng nhằm phát huy lợi thế về điều kiện tự nhiên
Đặc biệt, sau khi Chính phủ có chủ trương giao đất, giao rừng cùng với kế hoạch XĐGN, Đảng ủy, UBND xã Đức Lĩnh đã tổ chức bàn bạc. Chuyển đổi cây gì, con gì để đạt hiệu quả kinh tế cao đã trở thành bài toán khó. Nhưng cuối cùng Đảng ủy, UBND xã đưa ra phương châm chuyển đổi “vũng chắc, có hiệu quả cao”.
Cây keo lai, gió trầm, thông lần đầu tiên trồng thử ở một số hộ dân. Họ phát hiện cây keo lai là loại cây dễ thích ứng nhất, có khả năng mang lại hiệu quả. Thực tế, trong những năm qua phong trào trồng rừng ở Đức Lĩnh đã làm thay đổi cơ cấu cây trồng tại địa phương. Người dân mạnh dạn chuyển đổi “đưa cây vườn lên rừng”. Đến nay, Đức Lĩnh đã có khoảng 1 ngàn ha keo, hơn 100ha thông, khoảng 30 ha gió trầm. Những ngọn đồi trọc bỏ hoang nay đã trở thành những cánh rừng xanh ngút ngàn.
Điều kiện tự nhiên ở miền núi Hà Tĩnh có nhiều lợi thế phát triển mạnh về trồng rừng
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Xuân Thê - Bí thư, Chủ tịch xã Đức Lĩnh vui mừng cho biết: “Nhờ phát triển kinh tế đồi rừng, tập trung vào trồng cây gỗ keo nguyên liệu giấy mà đời sống của người dân không ngừng khởi sắc, đóng góp quan trọng vào hành trình xây dựng xã Đức Lĩnh đạt chuẩn nông thôn mới. Bên cạnh đó, trồng rừng còn có lợi ích to lớn hơn là bảo vệ cảnh quan và môi trường sống.
Chúng tôi gặp ông Nguyễn Hải một hộ dân trồng keo khi đang chăm sóc cây. Ông cho biết: “tôi đã trồng được hơn 2ha, nếu bây giờ bán cũng được 50 triệu đồng. Ngoài mấy sào ruộng, gia đình chỉ trông chờ vào rừng keo. Trồng keo không đòi hỏi kỹ thuật khắt khe và có thể chịu đựng được mọi điều kiện khắc nghiệt của khí hậu.
Cây keo lai đang mang lại nguồn lợi kinh tế cho người dân
Song với hướng phát triển trồng rừng, người dân kết hợp với nuôi Ong lấy mật, tạo thuận lợi cho nhân dân trong xã trao đổi kinh nghiệm tăng thêm thu nhập. Có lẽ chưa bao giờ phong trào trồng rừng ở xã Đức Lĩnh lại mạnh mẽ như hiện nay, đến đâu cũng thấy người người, nhà nhà trồng rừng.
Trong xã hiện có nhiều hộ trồng được từ 4-6 ha keo lai. Điển hình là hộ anh Trần Bình (thôn Thanh Bình) 7ha, anh Nguyễn Đình Kiên (thôn Thanh Bình) 6ha... Với số diện tích đã trồng được đang trở thành chổ dựa tinh thần để nhiều hộ mạnh dạn đầu tư cho con ăn học và tìm kiếm việc làm. Ông Nguyễn Văn Thân (thôn Cao Phong) cho biết: Nhờ vào 4ha rừng trồng, tôi đã thế chấp Ngân hàng cho con đi xuất khẩu lao động. Đó cũng là cách làm của không ít hộ dân trong xã.
Tập đoàn TH cùng lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh trong chuyến khảo sát tại huyện Vũ Quang về việc triển khai dự án trồng cây dược liệu dưới tán rừng
Phát triển trồng rừng đang là một trong những hướng đi của Đức Lĩnh nói riêng và nhiều xã miền núi ở Hà Tĩnh nói chung về việc đa dạng hóa cây trồng, chuyển đổi ngành nghề lao động, nâng cao thu nhập, làm cơ sở để xây dựng nông thôn mới. Từ trồng rừng, bà con đã chuyển bớt diện tích vốn canh tác èo uột, nghèo nàn lâu nay sang sản xuất lâu dài, có hiệu quả kinh tế cao.
Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên, đặc biệt là rừng núi, ngay từ những ngày đầu xuân Tân Sửu, bà Thái Hương – Chủ tịch Hội đồng chiến lược Tập đoàn TH cùng đoàn công tác có chuyến khảo sát đầu tư phát triển du lịch lòng hồ Ngàn Trươi, Vườn Quốc gia Vũ Quang và trồng cây dược liệu dưới tán rừng tại huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh.
Bà Thái Hương là nữ doanh nhân thành đạt trên nhiều lĩnh vực, về phát triển trồng cây dược liệu dưới tán rừng, bà đã từng chia sẻ: “ Người dân Việt Nam đang chết trên kho tàng vô giá dược liệu, thảo dược Việt vì không biết cách khai thác, giữ gìn”.
Theo bà Thái Hương, tài nguyên thiên nhiên và rừng Việt Nam đã phần nào bị cạn kiệt do người dân tàn phá rừng, khai thác tận thu các cây thuốc quý để chiết xuất thô với giá rẻ mạt sau đó lại nhập bã dược liệu đã bị chiết xuất hết hoạt chất không còn tác dụng chữa bệnh hoặc các chế phẩm hoá tổng hợp về sử dụng. Khi thiên nhiên cạn kiệt, người dân lại rơi vào vòng luẩn quẩn đói nghèo.
Chính vì thế việc khảo sát đầu tư trồng cây dược liệu dưới tán rừng ở huyện Vũ Quang lần này là hướng chiến lược phù hợp với thực tiễn. Bởi với 57.028,1ha rừng tự nhiên, hơn 600 loài thực vật có giá trị làm thuốc và dược liệu, Vườn Quốc gia Vũ Quang được biết tới là một trong những trung tâm đa dạng sinh học bậc nhất ở Việt Nam, nơi đây hội tụ đầy đủ yếu tố, điều kiện cần cho việc phát triển mô hình cây dược liệu dưới tán rừng.
Dự án trồng cây dược liệu dưới tán rừng được triển khai trên địa bàn huyện miền núi Vũ Quang sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho người dân phát triển kinh tế
Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng cho rằng, Hà Tĩnh là địa phương có nhiều tiềm năng về nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, sự phát triển chưa đáp ứng được như kỳ vọng. Qua chuyến khảo sát thực tế tại Vũ Quang, Hà Tĩnh mong muốn Tập đoàn TH sẽ triển khai các dự án để góp phần phát triển kinh tế và tạo công ăn việc làm cho nhiều con em địa phương. Bí thư Tỉnh ủy khẳng định: Tỉnh sẽ luôn đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi để Tập đoàn TH thực hiện dự án ở Hà Tĩnh.
Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Tĩnh đang đặt nhiều kỳ vọng nếu dự án trồng cây dược liệu dưới tán rừng được triển khai thì đây thực sự là một tin vui đến với người dân miền núi, mở ra một cơ hội cho người dân phát triển kinh tế vốn dĩ đã có thế mạnh về rừng như ở huyện Vũ Quang.
Đức Cảnh