Lễ ra mắt Khu bảo vệ Hệ sinh thái biển Rạn Trào nằm trong khu vực biển thuộc vịnh Vân Phong (Khánh Hòa) đã diễn ra sáng 27/11/2008 tại xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Đây là một khu bảo vệ biển do địa phương quản lý đầu tiên ở Việt Nam.
Rạn Trào có diện tích 25ha, rạn san hô này có tầm quan trọng đặc biệt đối với cộng đồng ngư dân trong xã. Từ năm 2000 trở về trước, đây được xem là ngư trường khai thác hải sản của nhóm ngư dân nghèo trong xã, giúp một bộ phận ngư dân duy trì cuộc sống thường nhật.
Tuy nhiên, hoạt động khai thác thủy sản quá mức cùng với phương pháp khai thác mang tính hủy diệt đã làm suy giảm các nguồn lợi, đặc biệt một số rạn san hô như rạn Cạn, rạn Sụn…gần như biến mất.
Trước tính hình đó, dự án thí điểm xây dựng Khu bảo vệ biển Rạn Trào đã được hình thành và đi vào hoạt động từ năm 2001. Tuy chưa nằm trong hệ thống các khu bảo tồn biển của quốc gia, song điểm độc đáo của Khu bảo vệ biển Rạn Trào ở chỗ đây là một mô hình khu bảo vệ biển do chính địa phương quản lý lần đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam.
Điểm khác biệt quan trọng so với mô hình quản lý từ trên xuống đó là vai trò quản lý biển của địa phương không chỉ thông qua những khu bảo vệ nghiêm cấm khai thác mà còn thường xuyên kết hợp nhiều hoạt động khác như tạm ngừng đánh bắt cá, hạn chế ngư cụ và những dự án tạo thu nhập thay thế, từ đó đưa ra cách tiếp cận quản lý năng động hơn.