Nói đến danh lam thắng cảnh Tây thiên là nói đến một quần thể kiến trúc cổ xưa với chùa, đền, miếu, bia đá… mang đậm dấu ấn của lịch sử và văn hóa. Được bao bọc bởi vẻ đẹp của thiên nhiên, mây trời nên thơ và hùng vĩ, nét độc đáo của văn hoá tín ngưỡng tại Tây Thiên chính là sự giao thoa giữa văn hóa phật giáo và tín ngưỡng thờ mẫu.
Theo thời gian, chốn linh thiêng này đã trở thành điểm hẹn du lịch tâm linh đầy sức hút đối với du khách thập phương. Đặc biệt ngày 23/12/2015, Danh lam thắng cảnh Tây thiên đã được Nhà nước công nhận là di tích Quốc gia đặc biệt, sức hút của khu danh lam thắng cảnh này càng trở nên sâu đậm hơn với du khách thập phương.
Quy hoạch tổng thể Khu di tích danh thắng Tây Thiên
Những năm qua, khu danh thắng Tây Thiên luôn được trùng tu, tôn tạo và xây dựng khang trang kết nối các điểm tham quan hấp dẫn khác quanh vùng. Tây Thiên đã có bước chuyển mình ấn tượng trong du lịch và dịch vụ thu hút đông đảo nhân dân cả nước đến với vùng văn hóa du lịch tâm linh. Có được sự thay đổi này không thể không nhắc tới sự đóng góp công sức đáng kể của Công ty Cổ phần đầu tư Lạc Hồng trong việc góp phần cùng địa phương tôn tạo và đầu tư nhiều hạng mục, công trình như: Đầu tư hệ thống Cáp treo Tây Thiên, hệ thống xe điện Tây Thiên, trục hành lễ Tây Thiên, sân trung tâm lễ hội Tây Thiên, Đại bảo tháp Mandala Tây Thiên… Nếu trước đây người dân phải đi bộ nửa ngày đường để đến dâng hương trước Quốc mẫu Tây Thiên, thì nay có hệ thống cáp treo rất hiện đại, đoạn đường từ chân núi tới nơi thờ phụng Quốc mẫu Tây Thiên nếu du khách đi cáp treo chỉ mất hơn 10 phút “phiêu bồng”….
Cáp treo Tây Thiên nằm giữa lòng núi đồi bao la
Rảo bước trên tuyến đường dẫn lên nhà ga cáp treo Tây Thiên với hoa cỏ ngâp tràn lối đi mới thực sự cảm nhận được quá trình xây dựng cáp treo Tây Thiên đầy tâm huyết. Đã không có 1 cây cổ thụ, một tán rừng nguyên sinh nào bị đốn hạ tại vùng núi Thạch Bàn. Thậm chí, khi thi công tuyến cáp vướng phải một cây đa, đơn vị thi công tạm dừng. Sau khi bàn bạc, trao đổi với đơn vị tư vấn, chủ đầu tư đã quyết định thay đổi thiết kế dự án, mua thêm vật tư, nâng cao đường cáp để không ảnh hưởng đến cây rừng. “Rừng có trước mình, phải mất hàng trăm năm mới có được những cây cổ thụ rợp bóng. Mình sống, cây cũng phải sống – mà phải sống dựa vào bóng cây”, ông Lê Xuân Trường – Tổng giám đốc Công ty cho hay. Trong quá trình thực hiện, Công ty Lạc Hồng cũng đầu tư, nâng cấp lại toàn bộ hệ thống đường giao thông trong khu di tích và nhận luôn nhiệm vụ dọn vệ sinh cho cả khu di tích. Thế nên, hiếm có khu di tích nào sạch và đẹp như Tây Thiên, nhẹ nhàng, thanh tịnh và trong lành.
Cảnh quan thiên nhiên không bị thay đổi bởi khai thác kinh tế
Hàng năm, Khu danh thắng Tây Thiên thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch đến thăm quan, đặc biệt là vào mùa lễ hội, dịp lễ, Tết. Vì vậy, để đảm bảo vệ sinh môi trường, ban quản lý Khu danh thắng Tây Thiên tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về bảo vệ môi trường trên loa truyền thanh để người dân trong khu vực và du khách nâng cao ý thức chấp hành các quy định bảo vệ môi trường, phối hợp với các sở, ban, ngành và đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra đánh giá mức độ ô nhiễm để kịp thời xử lý, đồng thời, đầu tư thêm các trang thiết bị phục vụ công tác vệ sinh môi trường như: Thùng đựng rác, xe vận chuyển rác, dụng cụ vệ sinh…tăng thêm số lao động làm công việc vệ sinh môi trường. Hiện nay, đội vệ sinh môi trường ở đây có 15 người làm nhiệm vụ thu gom, vận chuyển rác toàn bộ khu Trung tâm văn hóa lễ hội và dọc tuyến đường bộ. Riêng khu đền Thượng, ban quản lý cùng với Công ty cổ phần cáp treo Tây Thiên trồng thêm cây xanh, thu gom, vận chuyển rác xuống tập kết tại bãi rác tạm sau đền Thỏng. Tại đây, Công ty cổ phần Môi trường và Dịch vụ đô thị Vĩnh Yên có trách nhiệm thu gom vận chuyển về bãi rác của thành phố.
Lối đi bộ lên đỉnh Tây Thiên
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số hộ kinh doanh, bán hàng rong, khách du lịch ý thức chưa cao xả rác bừa bãi, không đúng nơi quy định. Dọc con đường bộ hành từ chân núi lên đền Tây Thiên giấy rác, vỏ bánh kẹo, bao túi ni lông vứt hai bên lối đi, trôi lều phều dưới lòng suối, đội ngũ vệ sinh thu dọn không xuể. Dọc đường lên núi hàng quán của tư nhân hoạt động nhộn nhịp. Các nhà hàng trùm lên con đường leo núi, du khách nghỉ chân, ăn uống, giải khát. Việc thu gom rác tại các hàng quán không được triệt để.
Khu di tích danh thắng Tây Thiên luôn sạch sẽ, nhẹ nhàng, thanh tịnh và trong lành.
Như chúng ta đã biết, phát triển du lịch đem lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế, hơn thế nữa, du lịch còn được xem như một cầu nối đem đến cho xã hội tình hữu nghị, sự hiểu biết văn hoá lẫn nhau và xoá bỏ những rào cản giữa các dân tộc, làm cho mọi người gần gũi nhau hơn. Để khai thác tốt tiềm năng du lịch Tây Thiên một cách bền vững, trước hết cần phải đặt vấn đề bảo vệ môi trường của du lịch lên hàng đầu. Bởi vì sự phát triển du lịch phụ thuộc rất lớn vào chất lượng môi trường, hay nói cách khác, chất lượng môi trường quyết định sự phát triển du lịch, chất lượng môi trường là yếu tố hàng đầu hấp dẫn khách du lịch.
Hồng Quân