Theo Báo cáo hiện trạng môi trường biển và hải đảo quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 do Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố, du lịch biển và nuôi trồng thuỷ hải sản là các nguồn phát thải lớn, tác động xấu đến môi trường biển.
Các địa phương triển khai hoạt động nhặt rác trên biển
Đây là báo cáo đầu tiên về hiện trạng môi trường biển quốc gia, được xây dựng sau Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo 2015 có hiệu lực thi hành. Báo cáo nhằm đánh giá tổng quan các vấn đề về hiện trạng và diễn biến môi trường biển và hải đảo quốc gia trong 5 năm, từ năm 2016 đến năm 2020.
Theo báo cáo, giai đoạn 2016 - 2020, công tác quản lý và kiểm soát môi trường biển đã có nhiều nỗ lực với hàng loạt công cụ pháp lý được ban hành. Chất lượng môi trường biển nhìn chung được duy trì khá tốt nhưng tại một số khu vực nuôi trồng thuỷ sản, khu vực cửa sông, cảng biển, môi trường nước biển còn bị ô nhiễm cục bộ và mang tính thời điểm. Bên cạnh đó, một số sự cố môi trường do xả thải chất thải công nghiệp, sự cố tràn dầu trên biển, tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng cũng làm gia tăng nguy cơ gây ô nhiễm môi trường biển.
Trong đó, Báo cáo hiện trạng môi trường biển cũng chỉ ra các nguồn thải chính là nguồn thải từ hoạt động dân cư; nguồn thải từ hoạt động công nghiệp; nguồn thải từ hàng hải trên biển; nuôi trồng thủy hải sản trên biển; khai thác, thăm dò dầu khí trên biển… Phần lớn các chất thải từ đất liền tác động gián tiếp đến môi trường nước biển và hải đảo thông qua các cửa sông ven biển, mức độ gia tăng tại các cửa sông chảy qua hoặc gần các thành phố biển.
Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, có 74% lượng chất thải rắn của các địa phương có biển được thu gom (năm 2019); lượng nước thải sinh hoạt đô thị phát sinh khoảng 122 - 163 triệu m3/ngày; có đến 70% các khu, điểm du lịch trong cả nước tập trung khu vực ven biển, kéo theo đó là sự phát triển các dịch vụ du lịch biển, hệ quả không chỉ gây áp lực lên hạ tầng đô thị mà còn tác động đến không gian của các đô thị ven biển. Tác động rõ nhất có thể nhận thấy là sự thay đổi cảnh quan ven biển, điển hình như các dự án lấn biển làm khu nghỉ dưỡng tại các khu ven biển thời gian qua.
Bên cạnh đó, nguồn thải trên biển từ hoạt động nuôi trồng thuỷ hi sản và hoạt động từ du lịch biển là nguồn thải có mức độ tác động lớn nhất. Đây cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ô nhiễm môi trường cục bộ tại một số vịnh, đầm phá ven biển. Sự gia tăng chất thải nhựa đại dương cũng là vấn đề lớn mang tính toàn cầu, trong đó có nước ta.
PV