Trong hành trình khám phá mảnh đất Y Tý, du khách không thể bỏ qua công viên Choản Thèn. Cách trung tâm xã tầm 1 km, lại nằm giữa thôn du lịch cộng đồng Choản Thèn nên nơi đây luôn có rất đông du khách tới tham quan, chụp ảnh, check-in, săn mây, săn lúa chín, ngắm cảnh bình minh, hoàng hôn…
Khi nhắc đến công viên, người ta thường nghĩ đến nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao, giải trí của một khu dân cư nào đó nơi thành phố, thị xã, thị trấn đông đúc, hiện đại. Ấy vậy mà đến xã Y Tý (Bát Xát), nơi tràn ngập cảnh sắc thiên nhiên hoang dã, lại có những công viên nhỏ xinh, tồn tại cả thế kỷ nay. Công viên Choản Thèn là một trong những công viên của “xứ mưa”, được người dân gìn giữ như kho báu, còn du khách thì bình chọn là công viên nổi tiếng bậc nhất Lào Cai - Tây Bắc.
Công viên Choản Thèn bên biển mây bồng bềnh .
Từ trung tâm xã, du khách chỉ cần vít nhẹ tay ga xe máy tầm 3 phút đồng hồ theo con đường liên thôn, tới cuối con đường sẽ đến một công viên rộng gần nghìn m2. Cũng giống như các bản làng người Hà Nhì khác, công viên Choản Thèn nằm ở trong thôn và là nơi sinh hoạt tâm linh cộng đồng rất quan trọng của tộc người này. Vào dịp đầu năm mới, dịp lễ, tết, cầu mùa, ăn cơm mới, người dân lại tụ họp về công viên thực hiện các nghi lễ tín ngưỡng dân gian, trao đổi chuyện làng, chuyện xóm, chuyện nhà cửa và cùng tham gia các trò chơi của dân tộc mình.
Không có những tạo hình hiện đại như các công viên ở phố thị, công viên Choản Thèn giản dị vô cùng. Trong công viên có 1 ngôi nhà không vách và 2 đồ chơi tự tạo dựng, giữa sân là đu quay “a gúy” và đu dây “a gừ”. Những công viên khác, thường làm “a gúy” và “a gừ” từ những cây gỗ to trên rừng xa mang về, ở Choản Thèn, “a gúy” cũng làm từ thân gỗ trên rừng, còn “a gừ” thì tận dụng 2 thân cây dẻ to mọc cạnh nhau để mắc dây tạo thành. Đây là nét duyên của công viên Choản Thèn khiến bao du khách kiếm tìm. Bởi lẽ, giữa không gian bao la, khoáng đạt, 2 cây dẻ “a gừ” cao lớn mọc gần nhau tạo nên hình ảnh tuyệt đẹp. Nhiều du khách còn yêu mến đặt 2 cây cao ấy là “cây tình yêu”, “cây hạnh phúc”, “cây sinh đôi” hay “cây song sinh”. Đứng giữa công viên dõi mắt ra xa là thung lũng “no ấm” của cả bản, bởi dưới đó có những tràn ruộng bậc thang.
Các tay săn ảnh ghi khoảnh khắc đẹp của công viên Choản Thèn.
Qua từng tháng ngày theo chân du khách đi xa, công viên Choản Thèn đã vượt qua khuôn khổ thôn, xã để đến với bạn bè trong và ngoài tỉnh, thậm chí cả nước ngoài vì nhiều người khi đến Y Tý thường tìm tới Choản Thèn tham quan công viên. Không chỉ chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, công viên nhỏ xinh, nhiều người còn tìm hiểu nét văn hóa độc đáo của người dân bản địa được ghi khắc qua từng vật dụng.
Đặc biệt, nơi đây càng thêm tươi đẹp, sống động và “hút” khách vào mùa lúa chín và mùa mây lúc bình minh hoặc chiều tà. Trong những thời điểm ấy, từ nhiều góc cạnh, du khách sẽ có những khung hình tuyệt mỹ khác nhau và đều có chung cảm nhận: Đây là cảnh sắc tuyệt đẹp mà nhiều khi người ta còn ngỡ đang ở chốn bồng lai.
Tô Dung