Quảng Ngãi: Lý Sơn vẫy gọi

Chúng tôi đến Lý Sơn khi hoạt động du lịch của huyện đảo tiền tiêu này khôi phục trở lại sau một thời gian dài ngừng hoạt động do dịch Covid-19. Đảo Lý Sơn vẫn hiền hòa, dịu êm và vẹn nguyên những giá trị vốn có làm say đắm lòng người.  

Mùa biển lặng

Tôi thường chọn Lý Sơn làm điểm đến, không phải chỉ tác nghiệp mà để được đắm mình giữa biển khơi với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Hơn 15 năm trước, khi chập chững vào nghề báo, tôi đến Lý Sơn bằng tàu cá với khoang tàu nhỏ. Mùa tháng Ba, sóng biển dịu êm, lăn tăn trắng xóa hòa trong ánh nắng lung linh. Trên đường tàu rẽ sóng thỉnh thoảng chúng tôi lại được chiêm ngưỡng "vũ điệu" của đàn cá chuồn trong mùa sinh sản bay trên mặt nước. Chúng tôi lại hát nghêu ngao “Nhớ mùa cá chuồn nhảy dây ăn trứng...” trong ca khúc “Quảng Ngãi nhớ thương” của nhạc sĩ Nguyễn Tuấn mà quên đi chuyện say sóng. 

Sau khi mở cửa du lịch trở lại, du khách đến Lý Sơn rất đông trong những ngày qua.

Bây giờ, phương tiện ra Lý Sơn đã có tàu hiện đại, có sức chứa hàng trăm du khách. Tất cả đã khác, hiện đại hơn xưa, nhưng biển thì vẫn biêng biếc trong xanh một màu. Tàu rời đất liền chừng 40 phút, đảo Lý Sơn dần hiện ra như một con kình ngư hiên ngang giữa trùng khơi. Ngay khi tàu cập cảng, chúng tôi bắt gặp nụ cười thân thiện của người dân đất đảo. Một người quen dí vào tay chị em tôi chiếc chìa khóa xe máy rồi tạm biệt. Chỉ 2 lít xăng, trong 3 ngày rong ruổi, đất đảo dần thu vào tầm mắt chúng tôi với biết bao điều kỳ thú... 

Thiên đường giữa biển

Đến Lý Sơn tầm 11 giờ 30 phút. Tiết giao mùa, trời còn vương vấn mùa xuân nên cái nắng không mấy gay gắt, thi thoảng có những làn gió mát dịu. Chúng tôi xuyên trưa len lỏi vào các xóm làng. Trên khắp ngõ ngách, sân vườn nhà dân mùa này đều được trưng dụng để phơi tỏi, phơi rong, sơ chế các loại ốc biển. Thanh âm mùa tháng Ba ở Lý Sơn cứ rì rào...

Du khách khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và con người Lý Sơn.

Chúng tôi đến đỉnh núi Thới Lới. Núi nằm phía đông của huyện có độ cao chừng 170m so mực nước biển. Mùa này núi Thới Lới phủ đầy cỏ non xanh biếc. Hoa xuyến chi nở khắp triền đồi. Theo các nhà nghiên cứu địa chất, Lý Sơn hình thành từ những đợt phun trào núi lửa từ hàng triệu năm trước. Dấu tích miệng núi lửa hiện vẫn còn, hiện ở giữa đỉnh núi Thới Lới có một hồ nước ngọt hình phễu. Trên bề mặt quanh thân hồ có vô số hình thù như nón, phễu, chóp, dạng bọt phong hóa, tro bụi được xếp chồng lên nhau. Hồ rộng chừng 10ha, nước xanh thẳm, có khả năng tích trữ 300 nghìn mét khối nước, dẫn về tưới cho các cánh đồng tỏi quanh chân núi. Từ đây phóng tầm mắt về bốn phía, Lý Sơn vừa hùng vĩ, vừa nên thơ đến lạ. Ở phía tây nam là cổng Tò Vò cao khoảng 2,5m, hình vòm cung nằm sát bên chân sóng. Dưới chân núi Thới Lới là hang Câu... Mỗi thắng cảnh hình thành từ những đợt phun trào núi lửa và sự bào mòn của gió biển, sóng nước.
 
Mùa này nước thủy triều cạn, con sóng xa bờ để lại những mảng rêu xanh ngắt mềm mại dọc dài bên chân sóng. Bình minh lên hay khi hoàng hôn buông xuống, ánh nắng xuyên qua những hình thù núi lửa tạo nên những màu sắc tương phản trông khung cảnh như những tuyệt tác nghệ thuật làm mê đắm lòng người. Bà Huỳnh Thị Lan (58 tuổi), ở TP.Hồ Chí Minh, lần đầu tiên tham quan đảo Lý Sơn đã thốt lên: “Cảnh đẹp quá! Trước khi đến Lý Sơn, vợ chồng tôi đã tìm hiểu trên Internet nhưng khi đặt chân đến đảo lại thấy đẹp hơn. Chúng tôi đã đi du lịch nhiều nơi, nhưng vẫn muốn nán lại ở Lý Sơn lâu hơn. Đảo Lý Sơn như thiêng đường giữa biển khơi!”.
 
Đặt chân đến cột cờ Tổ quốc trên đỉnh núi Thới Lới, lòng chúng tôi dâng trào niềm xúc động. Anh Nguyễn Tiến Cảnh, một nhiếp ảnh gia đến từ TP.Hồ Chí Minh chia sẻ, tôi từng đi "săn" ảnh ở nhiều nơi, nhưng đến Lý Sơn mới thấy cảnh đẹp mê hồn. Vì thế, tôi đã dành nhiều thời gian để ghi lại cảnh đẹp ở Lý Sơn.

Phát triển du lịch

Từ lâu, người dân Lý Sơn đã biết làm du lịch. Cứ sau mùa biển động, người dân lại thu hoạch tỏi, trồng hành, thu đậu phụng, bắp. Nhiều người ra khơi đánh bắt mực, cá, tôm, thu lượm vỏ ốc, vỏ sò... Mỗi nông, hải sản đều trở thành sản phẩm du lịch. Cứ chiều xuống, những con tàu ngoài khơi xa trở về đầy ắp hải sản cũng là lúc người dân tranh thủ sơ chế các loại ốc, cá, nhum để bán cho các hàng quán phục vụ du khách. Chị Nguyễn Thị Bé, ở thôn Tây An Vĩnh “miệng nói tay làm” bảo, mấy tháng qua ế quá. Hết biển động, rồi đến dịch Covid-19 kéo dài. Giờ có khách đến tham quan nên ai cũng tranh thủ sơ chế hải sản bán cho các hàng quán. 

Trời đã nhá nhem tối nhưng bà Bùi Thị Hà (54 tuổi), ở thôn Tây An Vĩnh, vẫn cố gắng sơ chế những vuông tỏi cuối cùng. Bà Hà bảo, mùa tỏi năm nay một sào chỉ thu được khoảng 200kg, giảm 300kg so với các mùa trước. Tỏi mất mùa nhưng lại được giá. Tôi sơ chế tỏi sạch sẽ để bán cho du khách. Ở đảo Bé, người dân còn biết tận dụng trái dừa, trái thơm núi, rong biển, vỏ ốc để làm sản phẩm phục vụ du lịch.

Đảo Lý Sơn vào mùa du lịch trở nên rộn ràng. Huyện Lý Sơn chỉ rộng chừng 10km2, vậy nên trong một ngày rong ruổi bằng xe máy, du khách có thể đi khắp đất đảo, tìm hiểu về đời sống của người dân. Nơi đây còn lưu giữ những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể quý giá, gắn với văn hóa Sa Huỳnh, Chămpa, Đại Việt qua các di tích ở Xóm Ốc, Suối Chình (thôn Đông An Vĩnh), miếu Bà Lồi, giếng Chăm, dinh bà Thiên Y A NA... Đặc biệt, đến Lý Sơn, du khách hiểu hơn về  lịch sử của những binh phu Hoàng Sa năm xưa vâng lệnh vua ban ra Hoàng Sa, Trường Sa giữ gìn bờ cõi biên cương của Tổ quốc qua Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa.

Trưởng phòng VH - TT huyện Lý Sơn Trương Văn Sửu cho biết, huyện đang có kế hoạch kết nối các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể để phát triển du lịch. Bên cạnh trùng tu, sửa chữa lại các di tích, lịch sử -văn hóa, huyện bổ sung các sản phẩm du lịch từ nông, ngư nghiệp, hạ giá thành sản phẩm du lịch nhưng không giảm chất lượng... để phục vụ du khách.

 Ánh Nguyệt