Hơn 20 năm qua, anh Trương Minh Thắng, bí danh Thắng “cò”, đã miệt mài thực hiện di nguyện của người cha. Bằng sức trẻ và tình yêu thiên nhiên, anh Thắng đã biến vùng đất nghèo dưỡng chất từng được dân gian đặt là địa danh “kinh nước màu”, ấp Quyền Thiện, xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình thành khu du lịch vườn cò, mô hình kinh doanh độc, lạ nhất ở xứ Cà Mau. Chuyện khởi nghiệp của Thắng cò cũng là câu chuyện dài tập, lắm gian truân.
Thắng là con út trong gia đình 3 anh chị em, quê gốc Hải Dương. Từ những năm sau ngày giải phóng, ông Trương Công Sự về vùng đất rẫy ở huyện Thới Bình lập nghiệp. Khu vực đất ông Tư Sự dừng chân cũng là khu vực hiện hữu ngày nay của Khu Du lịch sinh thái vườn cò Tư Sự.
Khoảng năm 2007, trong dịp gặp ngẫu nhiên, ông Tư Sự từng kể về một thời ra sức cải tạo vùng đất ở kinh nước màu này: đất năn, cấy lúa không sống nổi vì phèn. Phải kê liếp trồng khóm, mỗi năm 1 vụ. Những người liền thửa đất vì không chịu nổi cảnh khốn khó nên bán lại để tìm nơi canh tác mới. Khi đó, ông Tư Sự tích góp tiền mua lại, mở rộng diện tích trên 16 ha. Sau nhiều năm, cây khóm không giúp nông dân Thới Bình đổi đời, bắt đầu với cuộc trường chinh cây mía. Hơn 20 năm sau, mía thất thủ, cả vùng chuyển dịch sang nuôi tôm. Cũng vào thời điểm năm 2000, khi những vuông tôm trắng cả vùng kinh xáng nước màu thì khu vực rộng lớn 16 ha của ông Tư Sự chim cò kéo về ở đông nghẹt.
Khu vực vườn cò Tư Sự giờ có khoảng 20.000 cá thể với 18 loài cùng sinh sống với sự bảo tồn nghiêm ngặt của anh Trương Minh Thắng.
“Ban đầu, khoảng vườn kê liếp phía trước nhà khoảng 6 ha trồng tràm, chim cò bay về ở kín mít. Ba tôi thấy vậy nên giữ vườn mà không ban ra làm vuông tôm. Chim về ngày một đông, tràm không chịu nổi, ba tôi mới thuê cơ giới kê thêm liếp vườn để trồng tre. Vậy là hễ khu vực tràm do chim, cò sinh sống lâu ngày cây chết thì chúng dời sang khu vực trồng tre để làm tổ, sinh sản. Anh em tôi khi đó ngoài làm tôm, lúa còn phải trồng cây gây rừng”, anh Trương Minh Thắng nhớ lại.
Cũng năm đó, ông Tư Sự họp các con lại và phân giao đất để lập nghiệp. Ông căn dặn, dù giá nào cũng không được bán đất, vì quan niệm ông bà là tấc đất tấc vàng. Trương Minh Thắng là con út, thời điểm đó còn là thanh niên hừng hực máu lửa. Anh cũng từng là thủ lĩnh của Đoàn thanh niên ở xã, một thời gian dài giữ vai trò bí thư chi bộ ấp. Có dịp đi nhiều nơi, giao lưu, học hỏi nhiều kinh nghiệm lập thân, lập nghiệp nên Trương Minh Thắng về bàn với gia đình lập tổ hợp tác và kinh doanh du lịch theo hướng cộng đồng, sinh thái từ đầm tôm, ao cá, vườn cò.
Anh Thắng nuôi tôm thâm canh, kết hợp cá đồng trong toàn bộ diện tích 16 ha. Lợi từ đất bắt đầu cho thu nhập khủng. “Ban đầu tôi chỉ nuôi tôm. Nhưng khu vực vườn chim, cò thì bất khả xâm phạm nên chỉ có thể thả cá đồng. Vậy là từ nguồn thức ăn dồi dào của phân chim, cá đồng dưới tán cây phát triển, mỗi năm thu hoạch hàng trăm triệu đồng mà khỏi phải tốn công chăm sóc, quản lý. Nhưng ý nghĩ về làm du lịch không hề lắng dịu trong tôi”, anh Thắng chia sẻ.
Mãi đến năm 2015, khu vực vườn cò của anh Thắng mới hoạt động tham quan du lịch. Vậy là anh đầu tư, nâng cấp nhiều tuyến đường nội bộ để khách tiện tham quan, ngắm chim cò và thưởng thức đặc sản, tôm, cua, cá dưới tán cây.
“Khi tôi bắt đầu khởi nghiệp cũng là lúc tuyến đường Hành lang ven biển phía Nam đưa vào vận hành. Có đường bộ kết nối, có chủ trương cho phép, cùng với tiềm lực, tôi đã xây dựng thương hiệu Khu Du lịch sinh thái vườn cò Tư Sự từ đó. Giờ cha tôi không còn, nhưng anh em chúng tôi vẫn theo tâm nguyện của cha giữ đất và phát huy giá trị của đất. Giờ khu du lịch vườn cò không chỉ tiếp đón du khách từ các nơi về tham quan, mà còn có cả các chuyên gia đến nghiên cứu về thổ nhưỡng, về các loài chim, có cả khách quốc tế”, anh Thắng vui vẻ kể.
Mùa mưa năm nay về sớm, rừng cây cằn cỗi như được tưới mát và bắt đầu đâm chồi. Riêng 6 ha tre mới trồng 2 năm để chuẩn bị cho sự dịch chuyển của đàn chim vẫn đang được anh Thắng bón phân định kỳ để kịp tiến độ theo dự đoán. Phía bên kia là khu vực rừng tràm 5 năm tuổi đang rợp những đàn chim. Chi chít trên những nhánh, ngọn thân tràm là tổ chim cò.
“Mưa xuống là mùa chim sinh sản. Năm nay theo như kinh nghiệm thì chúng sinh sản đông hơn so với mọi năm”, anh Thắng bộc bạch.
Anh Thắng luôn có kế hoạch và tự chăm sóc, bảo vệ đàn chim, cò.
Du khách ngắm vườn chim mùa này không khó bắt gặp hình ảnh ông chủ Thắng cò chống xuồng quanh vườn để khảo sát, quan sát, theo dõi tiến độ sinh sản để có giải pháp xử lý kịp thời.
“Quan sát để biết khu vực nào chim, cò đang sinh sản nhiều thì mình chuyển du khách sang khu vực khác tham quan, tránh đàn chim cò bị tác động từ con người”, anh Thắng chia sẻ.
Đến nay, sau 22 năm bảo tồn vườn chim, hơn 7 năm vận hành và khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, vườn cò Tư Sự của anh Trương Minh Thắng trở thành khu du lịch độc, lạ nhất xứ Cà Mau. Bởi ở Cà Mau hiện có nhiều hộ kinh doanh, mô hình cá, tôm, cua, rừng cây, lấy mật ong..., nhưng kết hợp thêm cả việc trải nghiệm ngắm chim, cò, hoà mình vào thiên nhiên như trải nghiệm tại đây không phải ai cũng làm được. Theo anh Thắng, hiện vườn cò của anh có khoảng 18 loài với hơn 20.000 cá thể. Nhiều nhất là cò, vạc; khu vườn còn có cả vạc sen và một số loài bảo tồn trong Sách Đỏ như điên điển…
“Du khách tin tưởng đến ngày thêm đông. Tôi giờ phải trồng thêm rừng cây để chim muôn có nơi trú ngụ an toàn”, ông chủ vườn cò bộc bạch.
Với những thành quả hiện hữu, các bạn trẻ như: Nguyễn Trường Giang, Trần Diễm Mi và Trương Minh Thắng đã minh chứng việc biến ước mơ, hoài bão thành hiện thực là có thể và khả quan. Thành công này cũng xoá tan nếp nghĩ tuổi trẻ bồng bột, tuổi trẻ thiếu kinh nghiệm… dù số người khởi nghiệp bất thành vẫn hiện hữu. Nhưng chung quy lại từ kinh nghiệm của người thành công như các bạn trẻ đã nói là phải đảm bảo thông suốt thông tin, kênh để học tập, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức. Bên cạnh đó là việc hỗ trợ các nguồn vốn, ứng dụng khoa học - công nghệ, kỹ thuật tránh vết xe đổ mạnh ai nấy làm theo cảm tính riêng, rồi trở thành triệt tiêu nhau theo kiểu “cá lớn nuốt cá bé”.
Một điều quan trọng không kém là công tác định hướng, nhất là đối với các sản phẩm đặc trưng, ngành nghề khác biệt như rượu trái giác, làm du lịch vườn chim, hay hàng mỹ nghệ… đâu là mặt hàng, ngành nghề chủ lực và có chiến lược phát triển phù hợp. Cùng với những thành công ấy là công tác tổ chức, liên kết, hợp tác, đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh, duy trì lâu dài.
Phong Phú