Nhằm tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, xử lý tồn tại trong quá trình thực hiện đề án xây dựng thành phố môi trường năm 2008, Thành phố Đà Nẵng đang đẩy mạnh triển khai đề án “Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030.
Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Đà Nẵng cho biết, sau hơn 10 năm thực hiện đề án thành phố đã đạt được 7/10 mục tiêu đề ra chỉ số ô nhiễm không khí (API) trong khu vực đô thị luôn nhỏ hơn 100; độ ồn tại khu dân cư nhỏ hơn 60dbA, đường phố nhỏ hơn 75dbA; diện tích không gian xanh đô thị bình quân đầu người từ 6 - 8 m2/người.
Tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tại các quận nội thành là 97,83%, khu vực nông thôn là 76,81%; tỷ lệ nước thải công nghiệp đạt yêu cầu xả thải 100%; tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt khu vực đô thị đạt hơn 95%, khu vực nông thôn là hơn 70%; tổng lượng nước thải sinh hoạt thu gom đến năm 2020 đạt trên 83%, tỷ lệ xử lý đạt quy chuẩn đạt hơn 50%.
Việc triển khai đề án "Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường" (2008-2020) đã đạt được nhiều kết quả nổi bật
Việc thực hiện các nhiệm vụ, tiêu chí của Đề án đã góp phần xây dựng Đà Nẵng với những thay đổi lớn và phát triển vượt bậc, chất lượng môi trường. Qua đó, thành phố Đà Nẵng được các Bộ, ngành, các tổ chức trong và ngoài nước ghi nhận, đánh giá cao và đạt nhiều giải thưởng danh giá như: Một trong 11 thành phố bền vững về môi trường của ASEAN (năm 2011); là đô thị có không khí sạch và có hàm lượng cacbon phát thải thấp của châu Á (năm 2012); là thành phố phong cảnh châu Á (năm 2013); là đô thị xuất sắc trong phong trào xây dựng đô thị xanh sạch đẹp, thành phố xuất sắc trong chuyển đổi (năm 2015); là Thành phố Xanh quốc gia của Việt Nam (năm 2018).
Bên cạnh những kết quả trên, việc triển khai đề án trên vẫn còn nhiều bất cập, cụ thể đó là: 3 tiêu chí chưa đánh giá được hoặc chưa đạt được theo mục tiêu đến năm 2020 (tỷ lệ các nhà máy kiểm soát ô nhiễm không khí; tỷ lệ chất lượng nước đạt yêu cầu tại các khu vực: sông, ven biển, hồ, nước ngầm (có dấu hiệu ô nhiễm cục bộ); tỷ lệ tái sử dụng chất thải rắn công nghiệp).
Công tác quy hoạch còn nhiều bất cập, chưa tuân thủ các quy định, quy chuẩn dẫn đến tình trạng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp hoạt động chưa bảo đảm quy định về khoảng cách cách ly vệ sinh môi trường từ các cơ sở sản xuất với khu vực dân cư xung quanh; thiếu diện tích cây xanh; các trạm trung chuyển rác quy mô nhỏ chưa đảm bảo trong khu dân cư, hay bãi chôn lấp vệ sinh Khánh Sơn.
Theo kế hoạch bãi rác Khánh Sơn của Đà Nẵng sẽ hết năng lực chôn lấp vào đầu năm 2025. Ảnh: QH
Các công cụ quan trắc môi trường để dự báo và ngăn ngừa ô nhiễm chưa đáp ứng, phần lớn trang thiết bị quan trắc thủ công, thụ động; năng lực quan trắc môi trường tự động, ứng dụng công nghệ thông tin còn ở mức thấp; nhân lực quản lý môi trường các cấp, ngành chưa tương ứng với sự phát triển đô thị và những công tác quản lý chuyên ngành mới...
Xác định mục tiêu bảo vệ môi trường làm nền tảng xây dựng thành phố sinh thái nhằm đạt mục tiêu phát triển bền vững, thành phố Đà Nẵng tiếp tục triển khai đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021 – 2030.
Theo đó, từ nay đến 2025, thành phố ưu tiên giải quyết các vấn đề môi trường trọng tâm, trọng điểm, kiểm soát tốt chất lượng môi trường; đến năm 2030, thiết lập được hệ thống quản lý môi trường theo nền tảng sinh thái; trên cơ sở thực hiện đồng bộ 04 nhóm thành phần trọng tâm: Phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm, Cải thiện môi trường, Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học và tăng cường năng lực, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường.
Cụ thể, đối với nhiệm vụ phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm môi trường thành phố đặt mục tiêu: Đến năm 2025 hoàn thành Mô hình khu công nghiệp sinh thái; đến năm 2030 có từ 02 đến 03 khu công nghiệp sinh thái. Đến năm 2025, 100% phương tiện vận tải công cộng bằng xe buýt mới đạt Tiêu chuẩn khí thải Euro 4; đến năm 2030 đạt 25% xe buýt công cộng chạy bằng động cơ điện trên tổng số xe buýt đang hoạt động trên địa bàn thành phố.
Tỷ lệ giảm phát thải khí nhà kính từ các giải pháp phát triển năng lượng điện, năng lượng mới và tái tạo: Đến năm 2025 giảm từ 1-2%, đến năm 2030 giảm 5-7%. Trên 95% các nguồn phát thải (khí thải, nước thải, chất thải rắn) theo quy định được kiểm soát tự động, liên tục, chỉ số chất lượng môi trường không khí <100, chỉ số chất lượng môi trường nước >90.
Cải thiện môi trường, giải quyết các vấn đề môi trường trọng tâm, trọng điểm: Tỷ lệ dân số đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung đạt 100%; tỷ lệ dân số nông thôn được cung cấp nguồn nước hợp vệ sinh đạt 100%. Tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn đến năm 2025 đạt 85%, năm 2030 đạt 95%.
100% các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, Khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý đạt quy chuẩn theo quy định đến năm 2025 đạt >95%, đến năm 2030 đạt >97%; tỷ lệ chất thải nguy hại được thu gom, xử lý theo quy định đạt 100%.
Thành phố đang triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao tỷ lệ cây xanh tại các khu vực công cộng
Với nhiệm vụ bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học, thành phố quyết tâm giữ vững và khuyến khích việc gia tăng tỷ lệ che phủ rừng, đảm bảo duy trì diện tích đất được bảo vệ và duy trì đa dạng sinh học. Đảm bảo bố trí diện tích đất cây xanh công cộng bình quân đầu người khu vực nội thành, nội thị năm 2025 đạt 6m2/người, đến năm 2030 đạt 9m2/người.
Đến năm 2025, có từ 1-2 khu đô thị tập trung đạt Mô hình khu đô thị sinh thái, đến năm 2030, có ít nhất 05 khu đô thị sinh thái. Tỷ lệ các khu vực khai thác khoáng sản được phục hồi theo quy định pháp luật trên tổng số khu vực kết thúc khai thác khoáng sản đến năm 2025 đạt trên 50%; đến năm 2030 đạt 100%.
Ngoài ra đối với nhiệm vụ tăng cường năng lực, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường: Thành phố sẽ đảm bảo tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động bảo vệ môi trường trên 3%. Tỷ lệ hộ dân thực hiện phân loại rác thải tại nguồn đến năm 2025 đạt 90%; đến năm 2030 đạt 100%; tỷ lệ trường học triển khai phân loại rác tại nguồn đến năm 2025 đạt 100%; 100% các phản ánh, kiến nghị về ô nhiễm môi trường của người dân được giải quyết kịp thời.
Sở TNMT thành phố cho biết, cùng với quá trình xây dựng Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố hiện nay đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, các mục tiêu, nhiệm vụ, cũng như các dự án về môi trường trong Đề án này đã được tích hợp trong công tác quy hoạch, xây dựng, đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật đô thị, hoàn thiện năng lực giám sát, xử lý và bảo vệ môi trường, như: cấp, thoát nước, xử lý rác thải, giao thông, hệ thống quan trắc….
Minh Thùy