Sau 30 năm tái lập tỉnh, một Đa Mi xanh ngút ngàn bởi thiên nhiên, gợi mở cho huyện Hàm Thuận Bắc, những khát khao phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng với nhiều danh thắng như hồ Sông Quao, hồ Hàm Thuận - Đa Mi. Người dân Hàm Thuận Bắc sẽ có một Hàm Thuận - Đa Mi đầy tự hào với thác Chín tầng, thác Sương mù, đồi Sân bay... Hữu tình là thế, thơ mộng là thế, Đa Mi chẳng khác gì Đà Lạt thu nhỏ.
Đa Mi có diện tích tự nhiên là 13.867,37 ha, là một xã vùng cao của huyện Hàm Thuận Bắc. Cách trung tâm huyện hơn 60km, Đa Mi phía Nam giáp xã La Dạ, phía Tây giáp huyện Tánh Linh, phía Đông giáp xã Đông Tiến huyện Hàm Thuận Bắc, phía Bắc giáp huyện Bảo Lâm của tỉnh Lâm Đồng. Đa Mi kết nối với trung tâm huyện và thành phố Phan Thiết qua tỉnh lộ ĐT714, kết nối với thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận và thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng qua quốc lộ 55. Lọt thỏm trên vùng cao nhưng Đa Mi được sở hữu vẻ đẹp của rừng nguyên sinh, hồ Hàm Thuận và hồ Đa Mi kỳ bí và quyến rũ; có cụm nhà máy thủy điện Hàm Thuận, nhà máy thủy điện Đa Mi; có thác Chín Tầng, thác Sương Mù... Xã nhỏ bé ấy lại là nơi “đất lành” của dân cư khắp mọi nơi. Các sản vật được hội tụ như bản hòa ca an lành nhất.
Yên bình.
Trong suốt thời gian qua, nhờ sự quan tâm của tỉnh, với các nguồn lực nên hạ tầng giao thông các tuyến đường huyết mạch kết nối Đa Mi với trung tâm huyện, thành phố Phan Thiết và các tỉnh lân cận, như: đường ĐT714, đường QL55 đã được đầu tư nâng cấp, trong tương lai gần cao tốc Bắc - Nam hoàn thành, cao tốc Dầu Giây - Liên Khương xuất hiện thì việc kết nối, thông thương với xã Đa Mi sẽ thuận lợi, là cơ sở quan trọng để phát triển du lịch Hàm Thuận - Đa Mi. Trong bối cảnh đó, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chung và quy hoạch tổng thể Khu du lịch sinh thái hồ Sông Quao và Khu du lịch hồ Đa Mi và có chủ trương để Công ty TNHH Đất Việt lập quy hoạch chi tiết Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Đa Mi từ năm 2008, nhưng do vướng mắc về cơ chế, mục tiêu, quy mô của dự án và hết thời hiệu thực hiện nên đến tháng 8/2014, UBND tỉnh đã có quyết định bãi bỏ quy hoạch và chỉ đạo các ngành chức năng rà soát, báo cáo đề xuất cơ chế đầu tư để UBND tỉnh xem xét. Như vậy đã gần 10 năm, gần hết 2 nhiệm kỳ Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ IX, lần thứ X mà công tác quy hoạch phát triển du lịch của huyện vẫn còn nhiều khó khăn, ách tắc, phải làm lại từ đầu.
Du khách có thể trải nghiệm bằng cách cắm trại câu cá vui chơi.
Nhưng có lẽ, Đảng bộ và chính quyền Đa Mi cũng như huyện Hàm Thuận Bắc với quyết tâm cháy bỏng làm du lịch, không thể chờ đợi đến khi du lịch thành hình mà phải chuẩn bị tích cực ngay từ đầu để hiện thực hóa. Tỉnh đã đầu tư nâng cấp, mở rộng tuyến đường từ trung tâm huyện lên Đa Mi (ĐT 714), nối liền tour du lịch từ Phan Thiết lên Lâm Đồng, tuyến Đa Tro đi buôn Tà Mỹ phục vụ khách tham quan thác Chín tầng. Các công trình điện, nước, văn hóa, y tế đang được đầu tư và hệ thống thông tin viễn thông đã được kết nối đến tất cả các xã vùng cao. Hàm Thuận Bắc đã mạnh dạn triển khai việc quảng bá tiềm năng du lịch để kêu gọi đầu tư, đặc biệt là những điểm tham quan hấp dẫn như thác Chín tầng, thác Sương mù; xây dựng hoàn thành làng nghề truyền thống dệt thổ cẩm La Dạ; thành lập 2 đội múa cồng chiêng ở các xã Đông Giang, La Dạ và 2 đội văn nghệ Chăm ở Lâm Giang- Hàm Trí và thôn 3 - thị trấn Ma Lâm. Cùng với khôi phục làng nghề trồng hoa, cây cảnh ở xã Hàm Hiệp, mở rộng vùng rau an toàn ở các xã Hàm Hiệp, Hàm Thắng và thị trấn Phú Long, nhân rộng mô hình nuôi heo đen ở các xã vùng cao, nuôi dông thịt ở các xã Hàm Đức, Hồng Sơn, Hồng Liêm... nhằm tạo ra nhiều sản phẩm văn hóa, giải trí, ẩm thực phục vụ du khách. Mới chừng ấy, nhưng Đa Mi đã khoác cho mình một sắc vóc mới. Sức sống mới cho phát triển kinh tế, xã hội của huyện, thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Và người dân đã sẵn sàng cùng với địa phương làm du lịch.
Một góc Đa Mi
Nhưng muốn bền vững, Đa Mi cần quan tâm nhiều hơn, đầu tư nhiều hơn nhất là công tác quy hoạch. Theo đó, UBND huyện Hàm Thuận Bắc cần được đẩy nhanh tiến độ lập, hoàn thành và phê duyệt quy hoạch khu du lịch Hàm Thuận - Đa Mi để có cơ sở thu hút đầu tư phát triển du lịch cho nơi này. Tuy nhiên, Đa Mi cần một tầm nhìn mới hơn, tươi trẻ hơn trong du lịch, phù hợp với phương án phát triển và tổ chức không gian kinh tế - xã hội, kết cấu hạ tầng trên địa bàn huyện Hàm Thuận Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đa Mi cần quan tâm đầu tư kết cấu hạ tầng phát triển và phục vụ du lịch; quảng bá, tuyên truyền tiềm năng du lịch Hàm Thuận - Đa Mi, nhất là đăng ký chỉ dẫn địa lý, đăng ký bảo hộ sản phẩm và quảng bá các loại trái cây đặc sản và cá tầm của Đa Mi. Mặt khác, tập trung xây dựng khu vực Đaguiry thành một thị tứ hiện đại, sầm uất, phát triển kinh tế “đêm” để hỗ trợ phát triển du lịch Đa Mi. Đồng thời mở rộng không gian phát triển vùng cây ăn trái đặc sản tập trung, sản xuất hữu cơ theo tiêu chuẩn GlobalGap. Liên kết các tuyến, điểm du lịch trong huyện và các địa phương... Thời gian gần đây, UBND tỉnh có chủ trương triển khai xây dựng quy hoạch du lịch Đa Mi là cơ hội quan trọng cho huyện Hàm Thuận Bắc, kêu gọi đầu tư vào du lịch để Đa Mi trở thành nơi du lịch thu hút du khách.
Quang Nhân