Loại hình du lịch tìm đến các nông trang organic này được khởi xướng ở Anh từ năm 1971, xuất phát từ ý tưởng của một phụ nữ làm việc tại London, với mong muốn đem đến cho người thành thị một cảm nhận mới mẻ về nông thôn. Những cơ hội trải nghiệm thực tiễn trên các điền trang organic khắp toàn cầu - World wide opportunities on organic farms (WWOOF - hoặc Những nhân công làm việc cuối tuần trên các điền trang organic - Weekend workers on organic farms - đang là một xu hướng du lịch được nhiều người ưa thú.
Trang trại organic là một loại trang trại “sạch”, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về việc hạn chế hoặc tuyệt đối không dùng các loại thuốc trừ sâu và phân bón tổng hợp đối với cây trồng cũng như chất phụ gia trong thức ăn dành cho gia súc, gia cầm... Đi du lịch về nông trại làm nghề nông trong thời gian nghỉ phép của những người sống và làm việc ở thành thị đã góp phần ủng hộ chiến dịch “sạch hóa” nghề nông vốn đã nhen nhúm phát triển từ những năm 1900.
Khi thế giới toàn cầu đang báo động những vấn nạn nghiêm trọng về ô nhiễm môi trường, hình thức du lịch kiểu WWOOF trở thành một trào lưu đương đại rất thịnh hành. Dạng du lịch này vừa tiết kiệm chi phí, vừa có những trải nghiệm rất mới mẻ, thú vị đồng thời cũng đem lại những kiến thức vô cùng bổ ích và hữu dụng.
Khái niệm “WWOOF holiday" giờ đây được hiểu một cách phổ biến là những chuyến du lịch cực kỳ rẻ tiền, đơn giản, 100% ở trọ miễn phí, được đài thọ ăn uống thoải mái. Khách du lịch đương nhiên trở thành những nhân công không phải trả lương đối với các chủ điền trang. Mô hình du lịch WWOOF đã lan rộng đến 88 quốc gia và thu hút hơn 6.000 chủ trang trại đăng ký tham dự.
Đó không còn là những kỳ nghỉ mà du khách có thể nằm dài để thư giãn hay tận hưởng nữa. Họ trở thành các WWOOFer (nông trang viên). Tất cả phải bắt tay vào những công việc của người nông dân thực thụ, từ dọn dẹp phân gia súc trong chuồng trại, đào đất trồng cây, tưới tiêu, chăm sóc cây trồng cho đến thu hoạch hay thực hiện các giao dịch mua bán nông sản…
Theo cảm nhận của du khách dạng WWOOF, thật sự đó là những trải nghiệm quý báu, du khách làm nông dân không chỉ hiểu biết về văn hóa, kỹ năng mà còn là những khám phá làm thay đổi tư tưởng, nhận thức về thế giới quan xung quanh, đặc biệt là môi trường. Chuyến đi còn là những bài học giúp họ giáo dục con cái một cách thiết thực và sinh động nhất. Chúng còn hữu dụng ngay cả khi họ đã quay về với công việc và cuộc sống thường ngày ở thành thị.
Trước chuyến đi, du khách chỉ cần liên lạc và tạo mối quan hệ với chủ nông trại nơi mà mình muốn đến thông qua danh sách do các tổ chức WWOOF quốc gia nắm giữ. Sau đó là các bước trao đổi cần thiết để biết thêm chi tiết về nơi ăn chốn ở, giờ giấc và các công việc cần làm ở trang trại, hoặc chỉ đơn giản là bước khởi đầu để đôi bên có thể hiểu sơ lược về nhau.
Loại hình du lịch này thích hợp với du khách đi theo nhóm, và cần phải có bảo hiểm giống như bảo hiểm lao động nhằm tránh rủi ro khi làm việc.
Tạp chí Guardian, UK đã bầu chọn top 5 nông trang thú vị nhất trên khắp thế giới nhằm khuyến khích, quảng bá và nhân rộng mô hình du lịch kiểu WWOOF này.
1. Monte da Cunca, Algarve, Bồ Đào Nha
Đó là một phá nhỏ nằm ven Đại Tây Dương với làn nước biển trong xanh thuần khiết, một địa thế thuận lợi cho môn lướt sóng hay chèo thuyền kayak. Cách đó không xa là một “thiên đường” cho những kỳ nghỉ WWOOF, nếu du khách muốn kết hợp một kỳ nghỉ WWOOF với một chuyến du lịch biển.
Một trang trại organic nuôi đủ các loại gia cầm gia súc như gà, dê, lừa, ngựa… Nơi lưu trú dành cho du khách là những ngôi nhà lưu động trên các chiếc xe tải cũ, các lều trại, nhà lều… và tuyệt nhiên không hề có TV hay kết nối Internet. Bãi biển Bordeira chỉ cách trang trại 15 phút đi bộ băng qua các đụn cát. Ván trượt hay xe đạp đều được cho mượn miễn phí.
2. Tuscany, Ý
Vùng đất này được khai hóa thành nông trang organic từ năm 1981 và chính thức mở cửa chào đón du khách dạng WWOOF từ năm 1997. Nơi đây nổi tiếng với các vườn nho và ôliu xanh ngút bạt ngàn. Công việc chủ yếu chỉ là làm cỏ, tưới tiêu và thu hoạch. Một nông trang hoạt động theo cơ cấu gia đình và thời gian giới hạn để được làm WWOOF tối đa chỉ khoảng 4 giờ mỗi ngày.
Các bữa ăn mà du khách được phục vụ chủ yếu là các món chay và tất cả thực phẩm đều “sạch” đúng nghĩa. Chỗ lưu trú là những căn nhà làm bằng gỗ hay gạch thẻ thô sơ. Điều kiện duy nhất là du khách phải chấp nhận một kỳ nghỉ kéo dài ít nhất một tuần lễ.
3. Cumbria, Anh
Bổ sung vào các kỹ năng sống bằng những trải nghiệm mới, đó là học cách chăn nuôi dê và làm phó mát qua một kỳ nghỉ WWOOF tại nông trang Sprint Mill, Crumbria, vương quốc Anh. Chủ trang trại Edward Ackland đã chào đón hơn 100 WWOOFer từ năm 2000, kèm theo các hoạt động kêu gọi bảo tồn tài nguyên nông nghiệp, phát triển các kỹ thuật trồng trọt cũng như các phương pháp hiện đại chăm sóc rau củ và cây ăn quả.
Ngoài ra du khách còn được học các bước căn bản làm thợ rèn, được tắm sông sau những giờ lao động tay chân mệt mỏi.
4. Piedmont, Ý
Nếu muốn khám phá nghề nuôi ong, trang trại Apicoltura Leida Barbara ở Peidmont, Ý sẽ cung cấp cho WWOOFer các kiến thức cũng như kinh nghiệm về toàn bộ quy trình sản xuất loại mật ong organic. Không chỉ thế, du khách còn tự tay gieo trồng, chiêm ngưỡng và tận hưởng lợi nhuận thu được từ thành quả lao động trên những mảnh vườn nho nhỏ được chủ nông trang khoán cho.
Một chuyến đi kéo dài ít nhất một tuần lễ.
5. Beauchamp, Dordogne, Pháp
Nằm trên ranh giới giữa 2 thị trấn Dordogne và Gironde, Beauchamp là một điền trang phi lợi nhuận rộng hơn 8 ha được thành lập cách đây 15 năm. Mục tiêu của nông trang này là thu chi tự chủ, phát triển ổn định và đặc biệt là khuyến khích chương trình văn hóa tiếp biến hệ công nghệ sinh thái (permaculture) - một hình thức văn hóa phương Đông mang tính chất phong thủy, tam tài (thiên thời, địa lợi, nhân hòa) có ảnh hưởng từ hàng ngàn năm nay đến sản xuất nông nghiệp.
Hoàn toàn không có sóng hay đường dây điện thoại, có điện và Internet nhưng lại không có TV. Những nhân công tình nguyện có thể giúp đỡ việc đồng áng, thu hoạch hay sản xuất nông sản dự trữ mùa đông.
(TTTTDL)