Doanh thu từ khách sạn chiếm vị trí quan trọng trong tổng doanh thu của ngành du lịch. Nhưng những tác động mà các khách sạn đang gây ra cho môi trường lại không nhỏ. Hiện ngành du lịch đang hướng tới xây dựng hệ thống nhãn sinh thái cho các cơ sở lưu trú.
Cơ sở lưu trú gây ô nhiễm lớn nhất
Theo thống kê của Tổng cục Du lịch, ở Việt Nam, năm 2000 có 13,3 triệu lượt khách du lịch quốc tế và nội địa. Đến năm 2008, con số này đã tăng đến 23,7 triệu. Trong thời gian đó, số cơ sở lưu trú phục vụ du lịch cũng gia tăng mạnh mẽ, từ hơn 3.200 lên gần 10.500. Tuy nhiên, ngoài mặt tích cực là tạo ra doanh thu cho quốc gia, việc làm cho địa phương, ngành du lịch cũng kéo theo nhiều thách thức đáng kể như: sử dụng nhiều tài nguyên, sản sinh rác thải gây ô nhiễm môi trường… Trong đó, cơ sở lưu trú du lịch chiếm tỷ lệ tác động lên môi trường lớn nhất.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về tiết kiệm năng lượng (ENERTEAM) vừa tiến hành khảo sát 41 khách sạn từ 3 đến 5 sao và resort tại 5 địa phương là Hà Nội, Quảng Ninh, Thừa Thiên - Huế, Đà Lạt và TP Hồ Chí Minh. Kết quả cho thấy, về hiện trạng sử dụng năng lượng: chỉ có 12% khách sạn áp dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng và 14% sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời; về quản lý rác thải: hầu hết các khách sạn không quản lý chất thải độc hại và chỉ có 2% thu hồi pin thải, 95% phân loại rác để bán và 15% ghi chép lượng rác thải hằng ngày. Chỉ có 3 khách sạn kiểm soát chỉ số phát thải từ lò hơi, máy phát điện, ống khói và 59% có phân khu vực hút thuốc và không hút thuốc…
Kỹ sư của ENERTEAM Huỳnh Thị Minh Trang cho rằng, các khách sạn chỉ quan tâm đến lợi nhuận mà chưa thực sự quan tâm đến các hoạt động tiết kiệm tài nguyên và giảm thiểu tác động đến môi trường. Thêm vào đó, việc đào tạo để nâng cao nhận thức cho nhân viên khách sạn về vấn đề bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên chưa được coi trọng.
Nhãn sinh thái cho khách sạn
Từ thực trạng trên, bà Nguyễn Phương Anh, Vụ phó Vụ Khách sạn (Tổng cục Du lịch) cho biết, ngành du lịch đang xây dựng dự án "Nhãn sinh thái" với sự hỗ trợ tài chính và kỹ thuật của Cơ quan Quản lý môi trường và năng lượng Pháp (ADEME) và ENERTEAM. Dự án này sẽ áp dụng cho các khách sạn từ 3 sao đến 5 sao nhằm tăng tính cạnh tranh của ngành công nghiệp khách sạn thông qua việc quản lý hiệu quả tài nguyên, giảm chi phí hoạt động. Cùng với đó, Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phối hợp với ADEME phát triển công cụ ENVIROTEL (E-tool) cho các khách sạn vừa và nhỏ. Với công cụ này, hàng ngàn cơ sở lưu trú sẽ được hướng dẫn và áp dụng kỹ thuật tiết kiệm nước, năng lượng và giảm rác thải.
Thực tế cho thấy, nhiều nước trong khu vực và trên thế giới như: Pháp, Thái Lan, Phi-líp-pin… đã thành công trong việc phát triển nhãn sinh thái cho các cơ sở lưu trú. Cụ thể, hệ thống phòng trung bình tăng lên sau khi các khách sạn tham gia chương trình cấp chứng chỉ Lá Xanh và thực hiện các hướng dẫn trở thành "khách sạn xanh". Thêm vào đó, các khách sạn tham gia chương trình này còn nhận được lợi ích từ việc giảm chi phí do nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên.