Du lịch… văn học

Cô giáo trường THPT chuyên Lê Quý Đôn chia sẻ thêm thông tin về sự nghiệp và cuộc đời của nhà thơ Chế Lan Viên - người con ưu tú của quê hương Quảng Trị - Ảnh: T.P

Khi du lịch và văn học “gặp” nhau

Tour du lịch văn học này được tổ chức bởi Công ty TNHH MTV Amazing English Tour. Tuy nhiên, không phải vì thế mà tour này bớt đi những cảm xúc. Nơi được chọn làm điểm đến đầu tiên trong hành trình trải nghiệm những cảm xúc văn học này là Nhà lưu niệm nhà thơ Chế Lan Viên tại thôn An Thạch, xã Thanh An, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.

Nguyễn Thị Hải Oanh - chủ của Amazing English Tour - kể điểm bắt đầu ý tưởng về tour du lịch văn học này là từ việc tình cờ biết được một thông báo gửi về các trường học trên địa bàn tỉnh. Nội dung thông báo này khuyến khích các trường tổ chức cho học sinh đến tham quan tại Nhà lưu niệm nhà thơ Chế Lan Viên vừa được khánh thành không lâu trước đó.

Là một người chuyên tổ chức các tour du lịch kết hợp học tiếng Anh cho học sinh các trường trên toàn tỉnh nhiều năm qua, trong suy nghĩ của Oanh đã mường tượng ra những cảm xúc mơ hồ về việc kết hợp luôn du lịch và văn học.

Oanh lên mạng internet tìm kiếm thông tin thì được biết kiểu tour đặc biệt này 2 năm trước có một đơn vị ở miền Bắc tổ chức ở làng Vũ Đại (nay là làng Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) - một địa danh trong tác phẩm Chí Phèo của nhà văn Nam Cao.

“Tuy hiếm ở Việt Nam nhưng tại các nước như Anh, Hàn Quốc thì kiểu tour du lịch khám phá các khu tưởng niệm, những vùng quê liên quan đến các nhà văn, nhà thơ lớn đã được tổ chức. Tôi nghĩ ngay đến nhà thơ Chế Lan Viên ở cùng quê. Và tôi chọn nơi đây làm điểm bắt đầu cho hành trình”, Oanh kể.

Sau khi lên kịch bản cho tour du lịch văn học đầu tiên này, Oanh bắt đầu tìm người tham gia. Đây là dạng tour đặc biệt nên không phải ai cũng phù hợp. Việc đầu tiên Oanh làm là đăng ý tưởng lên mạng xã hội kèm một đường link đăng ký.

Từ những mối quan hệ với các trường học trên địa bàn trong khoảng thời gian dài làm tour du lịch tiếng Anh, Oanh đã kết nối được với nhiều bạn học sinh có đam mê với văn học. Qua bản đăng ký các bạn gửi đến, Oanh lựa chọn được gần 50 em học sinh từ tất cả các trường trong tỉnh về tham gia tour.

Để tăng tính cảm xúc bằng chuyên môn, Oanh cũng đăng thông tin tìm một số giáo viên dạy văn đồng hành với học sinh trong tour này.

Cô Nguyễn Thị Tâm và Lê Thị Thúy Hằng - hai giáo viên dạy văn tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn là người đăng ký đồng hành. Không chỉ hai cô giáo mà còn có nhiều bạn đang học chuyên văn tại trường này cũng hào hứng tham gia tour.

Tour kéo dài chỉ trong một buổi sáng nhưng lắng đọng nhiều cảm xúc. Điều khó nhất và cũng đặc biệt nhất với Oanh là phải tạo ra được mối liên kết giữa du lịch và văn học. Một khung chương trình được Oanh lên sẵn.

Nhà thơ Chế Lan Viên là nhà thơ lớn của không chỉ Quảng Trị. Ông là tác giả của những câu thơ nuôi dưỡng tâm hồn biết bao thế hệ từ Bắc vào Nam. Vì thế, việc đầu tiên của tour là tổ chức cho các bạn học sinh dâng hoa, dâng hương tưởng nhớ nhà thơ. Đó cũng là lúc những người làm tour dẫn gần 50 em học sinh vào thế giới thơ của Chế Lan Viên. Hai cô giáo được giao vai người dẫn chuyện.

Là giáo viên dạy văn nhiều năm, đây là lần đầu tiên hai cô “dạy” ở một không gian và cảm xúc đặc biệt như thế. Thông tin về sự nghiệp và cuộc đời của nhà thơ Chế Lan Viên - người con ưu tú của quê hương Quảng Trị - được hai cô chuyển đến học sinh. Hai câu thơ nổi tiếng nhất của nhà thơ Chế Lan Viên trong bài “Tiếng hát con tàu” được chọn làm chủ đề của tour:“Khi ta ở chỉ là nơi đất ở/Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”.

Oanh nói sự đặc biệt của tour du lịch văn học nằm ở chỗ trải nghiệm cảm xúc văn chương ở ngay chính nơi tác giả của những sáng tác nổi tiếng đó ra đời, nên tour chủ ý đưa những người tham gia đi dần từ thực tế cuộc đời tác giả vào cảm xúc qua những tác phẩm để lại. Những phần về mảnh đất nơi “ta ở và ta đi” của Chế Lan Viên được người dẫn chuyện - đứng ngay trên mảnh đất đó - kể rành mạch chính là giá trị lớn nhất của chuyến trải nghiệm.

Sau hơn 2 giờ được trải nghiệm tại Nhà lưu niệm nhà thơ Chế Lan Viên, tour du lịch văn học đã mở thêm nhiều kiến thức về nhà thơ Chế Lan Viên cho các học sinh.

“Tuy nhiên, giá trị lớn nhất của tour này là tạo được cảm xúc tích cực cho các em học sinh về văn học”, cô giáo Nguyễn Thị Tâm nói.

Những hành trình tiếp nối

Kết thúc chuyến hành trình đầu tiên trong tour du lịch văn học của Oanh là nụ cười. Oanh tự bỏ tiền túi để tổ chức và hoàn toàn không thu bất cứ khoản nào nên nụ cười không đến từ lợi nhuận, mà Oanh vui vì ý tưởng của mình không ngờ được nhiều người đón nhận nồng nhiệt đến thế.

Ngay sau chuyến trải nghiệm, nhiều học sinh đã không kìm được cảm xúc và chia sẻ lên mạng xã hội càng khiến Oanh có thêm nhiều động lực hơn.

“Được đến thăm nhà tưởng niệm của nhà thơ lớn trong nền văn học Việt Nam ngay trên vùng đất quê hương mình ngỡ dễ mà khó, gần mà xa. Bởi những lo toan, bộn bề của cuộc sống khiến ta dần quên đi rằng các giá trị cận kề cũng cao cả, đáng trân trọng. Một cuộc trải nghiệm tuy không phải quá dài nhưng bài học và những câu chuyện hay về cuộc đời, sự nghiệp nhà thơ Chế Lan Viên đã để lại trong tôi những vang vọng, dư âm khó tả thành lời”, Bảo Linh, một học sinh tham gia tour nói.

Những gì góp nhặt được từ chuyến trải nghiệm ở Nhà lưu niệm nhà thơ Chế Lan Viên giúp Oanh thêm tự tin để nghĩ đến những hành trình sắp tới.

“Sẽ không chỉ giới hạn trong ranh giới Quảng Trị mà tour du lịch văn học sẽ trải dài ở nhiều tỉnh khác ở dọc dải đất miền Trung. Vì mỗi vùng đất đều có nhiều nhà văn, nhà thơ, câu chuyện văn chương nổi tiếng”, Oanh nói.

Oanh đã lên kế hoạch cho những điểm đến tiếp theo trong hành trình. Sau Nhà lưu niệm Chế Lan Viên sẽ là Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du ở Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Mỗi nhà văn, nhà thơ là mỗi câu chuyện khác nhau nên đó sẽ là những hành trình khác nhau của trải nghiệm và cảm xúc.

“Sẽ còn các chuyến hành trình vào Huế với nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường hay nhà thơ Thu Bồn, nhà văn Nguyên Ngọc ở Quảng Nam. Những hành trình du lịch văn học sẽ còn nối dài như sự bất tận của cảm xúc văn chương”, Oanh chia sẻ.

Thiên Phong