Thực hiện Quyết định số 149/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Thừa Thiên Huế hướng đến mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học, khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên đa dạng sinh học nhằm sử dụng bền vững nguồn lợi này trong tương lai; duy trì và phát triển các dịch vụ sinh thái, bảo vệ và tôn tạo cảnh quan thiên nhiên...
Mới đây, tại Kế hoạch hành động về bảo tồn đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, địa phương này thống nhất quan điểm trong triển khai công tác bảo tồn: Bảo tồn đa dạng sinh học tỉnh Thừa Thiên Huế phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế; Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học, quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước; Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu và quy hoạch các ngành, lĩnh vực khác của tỉnh. Huy động mọi nguồn lực, kinh nghiệm của các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư vào công tác bảo tồn đa dạng sinh học, tuân thủ các nguyên tắc về chia sẻ công bằng, hài hòa lợi ích, phù hợp với sự tham gia, đóng góp của các bên có liên quan...
Vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai chứa đựng hệ sinh thái tự nhiên với đa dạng sinh học bậc nhất tại tỉnh. Ảnh: Võ Thạnh
Tỉnh Thừa Thiên Huế hướng đến mục tiêu bảo vệ và phát triển bền vững các hệ sinh thái tự nhiên quan trọng, đặc thù của tỉnh Thừa Thiên Huế gồm các loài, nguồn gen quý hiếm, có giá trị kinh tế cao; sử dụng hợp lý tài nguyên đa dạng sinh học theo hướng bền vững phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường; duy trì và phát triển dịch vụ hệ sinh thái thích ứng với biến đổi khí hậu; nâng cao hiệu quả công tác quản lý và nhận thức cộng đồng về đa dạng sinh học; từng bước tạo sự chia sẻ trách nhiệm và lợi ích cộng đồng và tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học; phục hồi và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên nhằm góp phần phát triển kinh tế xã hội của tỉnh theo hướng nền kinh tế xanh, chủ động thích ứng, phòng chống biến đổi khí hậu
Cụ thể, phấn đấu đến năm 2025, rà soát, phê duyệt quy hoạch các phân khu rừng đặc dụng để quản lý, bảo vệ đa dạng sinh học; xây dựng lộ trình để nghiên cứu, đề xuất nâng cấp, đầu tư phát triển các khu bảo tồn thiên nhiên hiện trạng (Khu bảo tồn Sao La, Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tam Giang - Cầu Hai, Khu rừng đặc dụng Bắc Hải Vân,...); Kiện toàn, nâng cao năng lực công tác quản lý và bảo vệ đa dạng sinh học tại các khu bảo tồn, các khu rừng đặc dụng, khu bảo vệ cảnh quan hiện có: Sao La, Phong Điền, Tam Giang - Cầu Hai, Bắc Hải Vân; Kiểm soát hiệu quả đối với các loài ngoại lai xâm hại và có nguy cơ xâm hại trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
Đến năm 2030, tiếp tục bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên có tầm quan trọng của tỉnh (như Khu bảo tồn Sao La, Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tam Giang - Cầu Hai, Khu rừng đặc dụng Bắc Hải Vân,...); các hệ sinh thái san hô, thảm cỏ biển, các khu vực đất ngập nước quan trọng,... Thiết lập, đưa vào hoạt động một số khu bảo tồn được nâng hạng, thành lập mới.
Cải thiện về chất lượng, số lượng quần thể các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, đảm bảo không gia tăng số lượng loài bị tuyệt chủng; cải thiện tình trạng loài bị đe dọa tuyệt chủng; Bảo vệ và phát triển đa dạng hệ sinh thái đô thị, nông thôn đặc thù, đảm bảo tỷ lệ cây xanh theo chuẩn phân loại đô thị; thiết lập hành lang xanh, vùng đệm cây xanh; Hoàn thiện hệ thống tổ chức, cơ chế, chính sách về bảo tồn đa dạng sinh học; giải quyết từng bước sinh kế, ổn định đời sống, nâng cao mức sống của người dân địa phương trong vùng quy hoạch các khu bảo tồn.
Vườn quốc gia Bạch Mã là không gian bảo tồn nhiều loài động, thực vật quý hiếm trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Q.Minh
Địa phương này phấn đấu đến năm 2050, nâng hạng hoặc thành lập mới các khu bảo tồn của tỉnh theo hướng trở thành Vườn quốc gia, Khu dự trữ sinh quyển, Khu Ramsar,... theo các tiêu chí quốc gia, quốc tế; - Hoàn thiện hệ thống thể chế chính sách quản lý các khu bảo tồn trên cạn và dưới nước của tỉnh Thừa Thiên Huế; Tiếp tục rà soát các nguồn gen đặc hữu, quý, hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng; rà soát nguồn gen giống cây trồng, vật nuôi bản địa, các loài đặc hữu, nguy cấp, quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ, có giá trị khoa học, kinh tế, giáo dục,...; xây dựng, thực hiện và nhân rộng các mô hình, chương trình, dự án về bảo tồn và phát triển hiệu quả các nguồn gen có giá trị.
Kế hoạch triển khai những nội dung, nhiệm vụ chính như tuyên truyền, nâng cao nhận thức, giáo dục về bảo tồn đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu; Tăng cường bảo tồn, phục hồi đa dạng sinh học. Kiện toàn tổ chức, bộ máy, cơ sở vật chất phục vụ công tác quản lý về đa dạng sinh học, bảo vệ Vườn Quốc gia, bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên, hành lang đa dạng sinh học của tỉnh. Tổ chức rà soát, đánh giá, nghiên cứu đề cử nâng hạng hoặc thành lập mới các khu bảo tồn trên địa bàn tỉnh. Bảo vệ và phát triển bền vững hệ sinh thái tự nhiên, đặc thù. Bảo tồn nguồn gen, giống các loài bản địa có giá trị cao; kiểm soát các tác động xấu đối với đa dạng sinh học và các loài cần ưu tiên bảo vệ, loài di cư. Bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học đô thị, nông thôn.
Với đường bờ biển dài hơn 127 km và là vùng địa hình nằm trong vùng sinh thái Trung Trường Sơn, Thừa Thiên Huế có nguồn tài nguyên sinh vật đa dạng, phong phú. Không chỉ đa dạng sinh học cao về các loài động thực vật bậc cao, Thừa Thiên Huế còn có các kiểu hệ sinh thái, gồm: tài nguyên rừng, tài nguyên sinh vật và hệ sinh thái thủy vực. Trong đó, thể hiện đặc trưng nhất tại 4 khu rừng đặc dụng: Vườn quốc gia Bạch Mã, Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền, Khu bảo tồn Sao La và vùng rừng đặc dụng phía Tây Nam Thừa Thiên Huế. Với những giá trị tài nguyên quý hiếm, UBND tỉnh đặc biệt chú trọng công tác phục hồi và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên trong quá trình phát triển kinh tế xã hội tại địa phương.
Lê Mai