Đảo Cồn Cỏ nằm cách cảng Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị gần 30km. Nhìn từ xa, đảo trông như một chiến hạm giữa trùng khơi quanh năm dập dìu sóng vỗ. Trên đảo, cán bộ, chiến sĩ Trạm ra đa 540, Trung đoàn Ra đa 351, Vùng 3 Hải quân đang ngày đêm miệt mài quan sát, phát hiện mục tiêu trên biển, góp phần bảo vệ bình yên khi Tết đến, Xuân về.
Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 vận chuyển hàng quà lên tàu ra đảo
Chúng tôi cùng đoàn công tác của Bộ tư lệnh Vùng 3 Hải quân đến thăm chúc tết cán bộ chiến sĩ đang công tác trên đảo Cồn Cỏ vào những ngày Tết Quý Mão đang cận kề. Sau một đêm lắc lư cùng những con sóng bạc đầu, chúng tôi đến đảo khi bình minh vừa thức giấc.
Vui xuân mới
Sau khi đoàn công tác dâng hương tại Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ đảo Cồn Cỏ và thăm tặng quà quân dân trên đảo, chúng tôi đến thăm cán bộ chiến sĩ Trạm ra đa 540, Trung đoàn 351 Vùng 3 Hải quân. Khu nhà ở, nhà làm việc được quét dọn sạch sẽ, bồn hoa, cây cảnh được cắt, tỉa gọn gàng, khuôn viên đơn vị xanh mướt một màu của những chồi non, lộc biếc căng tràn sức sống. Câu đối Tết và phông chúc mừng năm mới màu đỏ tươi được anh em đặt in trong đất liền đã gửi ra đảo từ trước đó.
Cán bộ, chiến sĩ trang trí phòng đón Xuân
Thượng úy Nguyễn Chung Tú, Chính trị viên Trạm ra đa 540 cho biết: “Chỉ huy trạm đã phối hợp với cơ quan Hậu cần của Trung đoàn chuẩn bị lương thực, thực phẩm cùng các nhu yếu phẩm cấn thiết cho bộ đội đón Tết. Chúng tôi bổ sung các sản phẩm từ tăng gia sản xuất nhằm nâng cao chất lượng bữa ăn, bảo đảm cho cán bộ, chiến sĩ đón Tết vui vẻ, an toàn, tiết kiệm”.
Do ở đảo không trồng được hoa đào, cán bộ, chiến sĩ đã chọn một cây gốc, xù xì, dáng uốn lượn giống như cây đào sau đó lấy giấy màu cắt tỉa tạo thành những bông hoa đào và gắn lên các cành. “Cây đào Tết” còn được gắn thêm thiệp chúc mừng năm mới, dây đèn nháy và những dải kim tuyến có màu sắc sặc sỡ. Ngắm "cành đào" lung linh do bộ đội trang trí nhiều người nghĩ đó là cây thật. Ở khu vực hậu cần, sau nhà ăn, mấy đồng chí đang tất bật chuẩn bị gói bánh chưng. Người ngâm gạo nếp, chẻ lạt, người rửa lá dong, vừa làm vừa chuyện trò rôm rả, cảm giác ấm áp như đang được đón Tết ở quê.
Trung úy quân nhân chuyên nghiệp Nguyễn Trung Đức - Nhân viên ra đa, quê Hải Phòng vừa tốt nghiệp Trường Cao đẳng kỹ thuật Hải quân, được điều động về Trạm ra đa 540 nhận công tác. Mới ra đảo được gần nửa năm, lại chưa xây dựng gia đình nên Đức đã xung phong ở lại trực và đón Tết tại đơn vị. Nguyễn Trung Đức hài hước: “Công tác chuẩn bị đón Tết của anh em đã hoàn tất cả rồi ạ! Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ đã có. Cây nêu, tràng pháo không có nhưng có bánh chưng xanh…”. Anh em cùng cười vui vẻ.
Cán bộ, chiến sĩ Trạm ra đa 540 gói bánh chưng đón Tết
Cùng với việc đảm bảo đời sống vật chất phục vụ bộ đội, chỉ huy trạm còn phối hợp với lực lượng quân và dân trên đảo tổ chức các hoạt động đón Tết như: Chúc Tết các điểm trực; văn nghệ hái hoa dân chủ đêm giao thừa; tổ chức các trò chơi cổ truyền như cờ tướng, đẩy gậy, vật tay, đập niêu đất, các môn bóng đá, bóng chuyền, bóng bàn, cầu lông… Các hoạt động nhằm tạo không khí vui tươi, đầm ấm, giúp cho cán bộ, chiến sĩ vừa vui Xuân đón Tết vừa sẵn sàng chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Sẵn sàng chiến đấu cao
Trạm ra đa 540 chia làm hai khu vực. Đài ra đa quan sát mặt biển và không phận tầm thấp đặt trên đỉnh núi. Sau một thời gian trực sẵn sàng chiến đấu trên đài ra đa, cán bộ, chiến sĩ sẽ thay ca, xuống nghỉ ngơi và thực hiện các công tác chuyên môn khác tại khu vực doanh trại nằm dưới chân đồi. Từ khu vực doanh trại dưới chân đồi, đi bộ xuyên qua khu rừng men theo sườn núi, chúng tôi có mặt tại đỉnh núi nơi đặt đài ra đa.
Trạm ra đa 540 có nhiệm vụ quan sát, theo dõi các mục tiêu trên biển và không phận tầm thấp trong một khu vực rộng lớn. Cánh sóng ra đa vẫn miệt mài những vòng quay, kíp trực vẫn chăm chú trên màn hình hiện sóng. Các thông số về các tàu, thuyền hoạt động trong khu vực biển được đăng ký báo cáo chính xác, đầy đủ, kịp thời về sở chỉ huy. Thiếu tá Nguyễn Văn Trường, Trạm trưởng Trạm ra đa 540 cho biết: “Thông thường, vào dịp Tết, bà con ngư dân nghỉ ngơi, không đi biển khai thác hải sản, số lượng tàu bè hoạt động trong khu vực biển rất ít. Vì vậy nhiệm vụ quan sát, phân tích đánh giá tình hình trên biển có phần đỡ vất vả hơn. Nhưng chính như vậy lại càng phải nêu cao tinh thần cảnh giác, không được phép lơ là. Đơn vị đã triển khai nhiệm vụ quan sát, trực sẵn sàng chiến đấu trong dịp Tết”.
Trạm ra đa tổ chức cho bộ đội đón Tết nhưng luôn thường trực làm nhiệm vụ quan sát, kịp thời phát hiện mục tiêu trên biển.
Thiếu tá Trường nhớ lại câu chuyện Tết Nhâm Dần 2022: Trong ca làm việc ngay giao thừa, kíp trực đã phát hiện 4 tàu cá nước ngoài xâm phạm vào vùng biển của ta. Ngay lập tức, các thông số và hoạt động của các tàu cá nước ngoài được báo cáo về sở chỉ huy cấp trên để kịp thời xử trí tình huống.
Nêu cao tinh thần sẵn sàng chiến đấu, đặc biệt trong dịp Tết, đơn vị đã tăng cường giáo dục, nâng cao cảnh giác cho cán bộ, chiến sĩ. Chỉ huy trạm duy trì nghiêm các quy định về trực sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm quân số, trang bị khí tài, các phương án, sẵn sàng xử trí mọi tình huống có thể xảy ra.
Hơn 30 năm trong quân ngũ, Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp Trần Quốc Hùng, Nhân viên ngành Ra đa đã trải qua nhiều trạm ra đa thuộc Vùng 3 Hải quân. Trao đổi về việc xung phong ở lại trực Tết, anh Hùng trải lòng: “Trực sẵn sàng chiến đấu trong dịp Tết là nhiệm vụ nhưng cũng là một niềm vinh dự. Tôi thường về nghỉ cùng gia đình sau Tết, vợ con quen rồi nên cũng thông cảm và chia sẻ.”
Chia tay những người lính ra đa Hải quân trên đảo Cồn Cỏ, chúng tôi mang theo những tình cảm ấm áp, thân thương. Mặc dù còn không ít khó khăn nhưng các anh luôn lạc quan, yêu đời, lặng thầm cống hiến, góp phần bảo vệ biển, đảo của Tổ quốc thân yêu./.
Hoàng Triệu, Đình Hướng