Sa Pa là khu du lịch quốc gia, thu hút nhiều du khách trong nước và quốc tế. Những năm qua, hạ tầng du lịch tại thị xã Sa Pa từng bước được đầu tư. Tuy nhiên, vào những lúc cao điểm, Sa Pa đón lượng lớn du khách, số lượng nhà vệ sinh công cộng (VSCC) ít ỏi tại địa phương này chưa đủ đáp ứng nhu cầu của người dân và khách du lịch.
Nhà vệ sinh vốn là công trình phụ nhưng lại có ý nghĩa quan trọng, ảnh hưởng đến cả những trải nghiệm khác trong một chuyến đi. Sa Pa là điểm đến thích hợp cho những chuyến đi trải nghiệm cuộc sống bản làng mộc mạc, đậm sắc màu văn hóa. Đến Sa Pa, du khách thường lựa chọn đi tản bộ tại trung tâm thị xã, ghé thăm các bản làng, đến các điểm “check-in” để ghi lại những hình ảnh đẹp. Thế nhưng, bên cạnh những công trình hạ tầng khác, nhà vệ sinh công cộng tại Sa Pa có rất ít. Việc thiếu nhà vệ sinh công cộng có thể mang lại những trải nghiệm không mấy dễ chịu đối với nhiều du khách.
Một nhà vệ sinh công cộng được xây dựng bán âm theo điều kiện địa hình.
Sau một hồi tham quan quanh thị xã Sa Pa, anh Đỗ Văn Đức, du khách đến từ thành phố Hải Phòng phải loay hoay, đi hỏi nhiều người và tìm khá lâu mới thấy một nhà vệ sinh công cộng. Theo chia sẻ của anh Đức, khi đến những điểm du lịch khác, những nhà vệ sinh công cộng thường đặt ngay bên đường, rất dễ tìm. Thế nhưng, tại Sa Pa, số lượng nhà vệ sinh công cộng quá ít, thậm chí, nếu không hỏi người dân và chú ý tìm kiếm, sẽ rất khó nhìn thấy một nhà vệ sinh công cộng. “Tôi hỏi người dân thì được chỉ đến khu vực gần bờ hồ. Đi một vòng hồ, hỏi thăm vài người, tìm kiếm khá lâu mới thấy, vì nhà vệ sinh này xây dựng bán âm, nằm phía dưới khu vực sân vui chơi” - anh Đức nói về một trải nghiệm không mấy dễ chịu của bản thân.
Tại Trung tâm thị xã Sa Pa hiện chỉ có 4 nhà VSCC đang hoạt động, tập trung tại phường Sa Pa
Tại các điểm tham quan, tuyến du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã, hệ thống nhà vệ sinh công cộng do các chủ đầu tư tại khu vực đó xây dựng. Ngoài 4 nhà vệ sinh đang hoạt động, thị xã đang đầu tư xây dựng thêm 1 khu nhà vệ sinh công cộng ở cạnh khu vực chợ thị xã Sa Pa.
Theo ông Tống Minh Thảo, Trưởng Phòng Quản lý đô thị thị xã Sa Pa, việc xây dựng các nhà vệ sinh công cộng trên địa bàn thị xã gặp khó khăn do đặc thù địa hình hẹp và dốc, việc bố trí quỹ đất, địa điểm cũng cần phù hợp với mỹ quan đô thị. Hiện nay, các nhà vệ sinh công cộng trên địa bàn thị xã đang được giao cho các phường quản lý. Các tuyến đường từ trung tâm thị xã Sa Pa dẫn đến các điểm tham quan có chiều dài từ 5km đến hơn 10km, khách du lịch thường đi bộ vãn cảnh. Do đó, việc thiếu nhà vệ sinh công cộng gây không ít bất tiện, khó khăn cho du khách. Bởi vậy, cần có những biện pháp hữu hiệu, bổ sung các nhà vệ sinh di động hoặc xây dựng thêm nhiều nhà vệ sinh công cộng phục vụ du khách.
"Bên cạnh việc duy trì các nhà vệ sinh hiện có, Sa Pa đang xây dựng các điểm du lịch cộng đồng theo chuẩn ASEAN, trong đó chú trọng xây dựng các khu vực VSCC. Chúng tôi đang phối hợp với ngành văn hóa để thời gian tới có thể xây dựng các nhà vệ sinh" - Ông Tống Minh Thảo, trưởng phòng quản lý đô thị thị xã Sa Pa
Một nhà vệ sinh công cộng tại Sa Pa.
Theo bà Hoàng Thị Vượng, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin thị xã Sa Pa, sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát, lượng khách đến Sa Pa tăng trở lại. Những ngày thường, số lượng nhà vệ sinh công cộng cơ bản đáp ứng được nhu cầu của người dân và du khách. Tuy nhiên, số nhà vệ sinh công cộng này sẽ quá tải vào các thời điểm Sa Pa đón lượng lớn du khách vào các kỳ nghỉ hoặc thời điểm tổ chức các sự kiện. Để đáp ứng với nhu cầu của lượng khách ngày càng tăng, các công trình hạ tầng du lịch đang được đầu tư xây dựng, trong đó có các nhà vệ sinh công cộng. Theo kế hoạch, từ nay đến hết năm 2025, thị xã Sa Pa sẽ xây dựng thêm 15 nhà vệ sinh công cộng (theo tiêu chuẩn du lịch cộng đồng khu vực ASEAN).
"Chúng tôi mong trong thời gian tới, khi dịch bệnh ổn định, thị xã sẽ được ưu tiên nguồn lực đầu tư để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách" - Bà Hoàng Thị Vượng - Trưởng phòng VHTT thị xã Sa Pa
Nhà vệ sinh công cộng là dịch vụ đã và đang rất phổ biến, mang lại sự hài lòng cho du khách, đặc biệt tại các khu du lịch như Sa Pa. Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu giải quyết vấn đề cá nhân lại càng cần được chú trọng, quan tâm. Vì lẽ đó, dù là “công trình phụ”, đáp ứng việc giải quyết nhu cầu cá nhân tế nhị, nhà vệ sinh công cộng tưởng là chuyện nhỏ nhưng không hề nhỏ. Vậy nên, nhà vệ sinh công cộng cũng là một trong những công trình hạ tầng thiết yếu, cần được quan tâm đầu tư.
| Theo Tiêu chuẩn Nhà vệ sinh công cộng ASEAN, nhà vệ sinh công cộng cần phải sạch sẽ, khô ráo và hợp vệ sinh, đầy đủ với các tiện nghi khác nhau, phụ kiện và cơ sở vật chất, vị trí thuận lợi, được bảo dưỡng tốt và được trang bị một hệ thống quản lý chất thải hợp lý. Nhà vệ sinh công cộng cũng phải cung cấp các cơ sở vật chất an toàn và dễ tiếp cận cho công chúng ở mức độ riêng tư thích hợp để thực hiện các chức năng vệ sinh cần thiết. Các cơ sở này cũng cần đáp ứng nhu cầu của người dân từ các nền văn hóa khác nhau, mọi giới tính, mọi lứa tuổi và người khuyết tật. |
Mai Dương