Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng vừa ký ban hành Quyết định số 1180/QĐ-BVHTTDL về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tục làm bánh chưng, bánh dày trở thành nét đẹp truyền thống không thể thiếu trong các ngày lễ, Tết của dân tộc Việt Nam.
Theo đó, nghề làm bánh chưng, bánh dày thành phố Việt Trì, huyện Cẩm Khê, Tam Nông, tỉnh Phú Thọ chính thức được ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Không gian văn hóa của tục làm bánh chưng, bánh dày ở Phú Thọ trải dài từ nơi bánh chưng, bánh dày được sinh ra là Dữu Lâu đến Hùng Lô, làng Mộ Chu Hạ (nay thuộc thành phố Việt Trì), làng Trúc Phê (nay thuộc thị trấn Hưng Hóa, huyện Tam Nông) và các vùng khác.
Hội thi giã bánh dày được tổ chức hằng năm tại Lễ hội Đền Hùng.
Bánh chưng, bánh dày được người Việt ở muôn phương làm nhưng ở Phú Thọ, tục làm bánh chưng, bánh dày trở thành truyền thống văn hóa, phong tục tập quán không thể thiếu trong các ngày lễ, Tết, trở thành lễ hội truyền thống, nghi thức riêng biệt mà không nơi nào có được.
Từ các cuộc thi trong lễ hội làm lễ vật dâng các vị Vua Hùng, dâng Mẫu, dâng các vị thần…, bánh chưng, bánh dày được cộng đồng người dân ở Phú Thọ nói riêng và cộng đồng người Việt nói chung gìn giữ bảo tồn và lan tỏa, phát triển thành nghề truyền thống.
Gói bánh chưng đã trở thành nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam bao đời nay.
Đặc biệt, tại Lễ hội Đền Hùng hằng năm, hội thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh dày luôn được tổ chức. Đội giành giải Nhất sẽ được vinh dự thay mặt nhân dân cả nước dâng bánh lên các Vua Hùng vào Giỗ Tổ Hùng Vương nhằm tri ân công đức Tổ tiên và các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước; thể hiện ý thức và tinh thần đoàn kết, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Qua đó, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị độc đáo của di sản văn hóa thời Hùng Vương và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ.
Bánh chưng, bánh dày được gắn với câu chuyện huyền sử về lòng hiếu thảo của Hoàng tử Lang Liêu thời Hùng Vương dựng nước. Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, bánh chưng, bánh dày vẫn được dân tộc Việt Nam gìn giữ vẹn nguyên về hình dáng, hương vị và được dâng lên thờ cúng tổ tiên.
Ngọc Long