Ngày 22/5 hàng năm được Liên hợp quốc chọn là Ngày quốc tế Đa dạng sinh học với mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng về đa dạng sinh học. Đây là dịp để phản ánh trách nhiệm của chúng ta trong việc bảo vệ di sản quý giá này cho các thế hệ tương lai.
Đa dạng sinh học và hệ sinh thái cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho xã hội, đặc biệt là các dịch vụ điều tiết và hỗ trợ, giúp con người thích ứng với các tác động bất lợi của biển đổi khí hậu và rủi ro thiên tai. Mặc dù vậy, đa dạng sinh học trên toàn cầu và tại Việt Nam đang bị suy thoái gây tác động tiêu cực đến đời sống con người. Việc gia tăng dân số và mức tiêu dùng là áp lực dẫn tới khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, sinh vật. Sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh chóng đã làm thay đổi cảnh quan thiên nhiên. Thay đổi phương thức sử dụng đất, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng đã làm giảm diện tích sinh cảnh tự nhiên, chia cắt các hệ sinh thái, làm suy giảm môi trường sống của nhiều loài động, thực vật hoang dã.
Chủ đề Ngày quốc tế Đa dạng sinh học năm 2023 là "Từ thỏa thuận đến hành động: Xây dựng lại đa dạng sinh học" - From Agreement to Action: Build Back Biodiversity, nhằm kêu gọi Chính phủ các nước nhanh chóng biến các cam kết thành hành động để ngăn chặn và đẩ lùi sự suy giảm đa dạng sinh học, hướng tới xâ dựng một tương lai “Sống hài hòa với thiên nhiên” vào năm 2050.
Hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2023, cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất, Tăng cường truyền thông, giáo dục và nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và vai trò của đa dạng sinh học trong phát triển bền vững; thay đổi hành vi và thúc đẩy lối sống hài hòa với thiên nhiên; không săn bắt và sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật hoang dã quý hiếm; chia sẻ công bằng, hợp lý các lợi ích thu được từ thiên nhiên; xóa đói giảm nghèo và cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng.
Thứ hai, Thực hiện Kế hoạch hành động về đa dạng sinh học nhằm triển khai thực hiện Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 28 tháng 01 năm 2022 bảo đảm phù hợp với khuôn khổ, mục tiêu của Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal được thông qua tại Hội nghị lần thứ 15 các bên tham gia Công ước đa dạng sinh học (CBD COP15).
Thứ ba, Nghiên cứu và áp dụng các giải pháp dựa vào tự nhiên, tiếp cận dựa trên hệ sinh thái để bảo vệ, bảo tồn, quản lý và sử dụng bền vững các hệ sinh thái nhằm giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu, góp phần mang lại lợi ích về đa dạng sinh học và phúc lợi cho con người; tăng cường công tác điều tra, kiểm kê, quan trắc đa dạng sinh học, tạo dựng thông tin nền về hiện trạng đa dạng sinh học làm cơ sở cho quá trình ra quyết định về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; kiểm soát chặt chẽ tác động của các dự án phát triển đối với các khu vực tự nhiên va đa dạng sinh học.
Thứ tư, tiếp tục tăng cường các hoạt động để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam thực hiện Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17 tháng 5 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ đồng thời đẩy mạnh thực hiện các chương trình, kế hoạch phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển và các vùng đất ngập nước quan trọng khác nhằm thực hiện có hiệu quả mục tiêu về Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái tự nhiên của Liên hợp quốc.
Thứ năm, Củng cố và tăng cường hệ thống di sản thiên nhiên thông qua triển khai đồng bộ các quy định mới của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ trong đó ưu tiên tăng cường năng lực và nguồn lực cho quản lý và bảo vệ môi trường các di sản thiên nhiên, hướng dẫn xác lập và công nhận di sản thiên nhiên.
Thứ sáu, Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, hợp tác quốc tế. Đồng thời đảm bảo sự công bằng, toàn diện, hiệu quả và có trách nhiệm của cộng đồng trong việc tham gia và đưa ra các quyết định có liên quan đến đa dạng sinh học gắn với văn hóa bản địa của địa phương.
Mỗi cá nhân, mỗi tổ chức hãy góp phần vào việc bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học bằng các hành động cụ thể như: trồng nhiều cây xanh, không xả rác bừa bãi, sử dụng các sản phẩm có chất liệu từ thiên nhiên, tiết kiệm điện, giảm thiểu sử dụng túi nilong, ưu tiên sử dụng sản phẩm tái chế./.