Trước những thách thức về công tác bảo vệ môi trường trong phát triển du lịch, tỉnh Ninh Thuận đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm từ hoạt động kinh tế này, qua đó khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên, hướng đến mục tiêu phát triển du lịch bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Với đường bờ biển dài hơn 105 km đi qua các huyện Thuận Bắc, Ninh Hải, Thuận Nam, thành phố Phan Rang - Tháp Chàm đã giúp Ninh Thuận có lợi thế rất lớn về phát triển du lịch biển. Tuy nhiên, Ninh Thuận đang gặp phải nhiều thách thức trong công tác đảm bảo môi trường trong hoạt động du lịch như vấn đề rác thải tại các di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh, các bãi biển; ý thức ứng xử văn minh du lịch còn hạn chế; hoạt động của du khách tác động đến rạn san hô, nguồn lợi thủy sản...
Tỉnh Ninh Thuận đang phát huy những lợi thế về điều kiện tự nhiên trong phát triển du lịch.
Bãi biển Bình Sơn - Ninh Chữ (thành phố Phan Rang - Tháp Chàm) là một trong những điểm đến thu hút đông đảo du khách, điều này cũng tạo ra áp lực lớn đối với môi trường nếu công tác thu gom, xử lý rác thải không được xử lý hiệu quả. Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành riêng một đề án quản lý, xử lý rác thải bền vững ở khu vực này với các giải pháp bảo vệ môi trường biển mang tính đột phá như: Ban hành quy chế bảo vệ môi trường biển, lắp lưới chắn rác tại bãi tắm để ngăn rác từ ngoài biển trôi dạt vào bờ, giao công ty thu gom rác thải nghiên cứu, đầu tư triển khai mô hình tàu thu gom rác trên biển, chế tạo xe sàng cát thu gom rác trên bờ biển.
Việc thu gom rác thải không chỉ được thực hiện ở một hay hai bãi biển tập trung đông du khách mà những hoạt động về bảo vệ môi trường biển đã diễn ra ở hầu hết các vùng biển tại Ninh Thuận như Đông Hải (thành phố Phan Rang-Tháp Chàm); Mỹ Tân, Vĩnh Hy (huyện Ninh Hải); Cà Ná, Phước Diêm (huyện Thuận Nam). Đối với các lồng bè nuôi thủy sản tự phát án ngữ trên vịnh Phan Rang, tỉnh hướng dẫn người dân di chuyển về vùng nuôi theo đúng quy hoạch. Cùng với tăng cường kiểm tra, kiểm soát, lập lại trật tự hàng quán ven biển, Ninh Thuận đẩy mạnh tuyên truyền người dân và khách du lịch giữ gìn vệ sinh môi trường.
Để phát triển du lịch bền vững, hướng đến xây dựng hình ảnh "Môi trường du lịch an toàn, thân thiện và hấp dẫn", các ngành chức năng, địa phương trên địa bàn tỉnh đang đẩy mạnh triển khai Đề án bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đề án đề ra mục tiêu trong giai đoạn 2023-2025, Ninh Thuận phấn đấu 100% khu, điểm du lịch công cộng, điểm dừng chân... được bố trí các thùng rác và phân loại chất thải phát sinh theo quy định; 100% khu, điểm du lịch hoàn thành việc xây dựng nhà vệ sinh đạt chuẩn. Các khu, điểm du lịch, cơ sở lưu trú du lịch được hướng dẫn, triển khai thực hiện Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản dưới Luật đạt 100%.
Đến năm 2030, có 95% các khu, điểm du lịch, cơ sở lưu trú du lịch và dịch vụ du lịch khác ven biển không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nylon khó phân hủy; 100% cơ sở ăn uống, cơ sở vui chơi giải trí, cơ sở bán hàng lưu niệm thực hiện Bộ Tiêu chí hướng dẫn bảo vệ môi trường của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Tỉnh phấn đấu 100% cơ sở dịch vụ du lịch được bồi dưỡng, phổ biến về du lịch bền vững, bảo vệ môi trường du lịch, ứng xử văn minh du lịch.
Việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong bảo vệ môi trường đối với phát triển du lịch được các ngành chức năng, địa phương chú trọng triển khai.
Ninh Thuận cũng phát động phong trào, chương trình khuyến khích các đối tượng tham gia đề xuất sáng kiến đảm bảo môi trường trong du lịch; vận động nhân dân nâng cao nhận thức, phát huy vai trò của cộng đồng trong đảm bảo môi trường du lịch nhất là tại nơi công cộng, bãi biển, thu gom rác thải tại nơi sinh sống để giữ gìn vệ sinh chung. Địa phương tiếp tục đẩy mạnh triển khai phong trào “Mỗi người dân là một đại sứ du lịch”, duy trì và phát huy đặc tính tốt đẹp của con người Ninh Thuận trong ứng xử văn minh, thân thiện, tận tình hỗ trợ khách du lịch.
Đối với các dự án đầu tư phát triển du lịch, Ninh Thuận khuyến khích, ưu tiên dự án có giải pháp khả thi, cụ thể nhằm giảm thiểu tác động của hoạt động du lịch đến môi trường, đặc biệt là môi trường du lịch biển nhằm mang lại hiệu quả trực tiếp cho cộng đồng và lâu dài cho toàn xã hội ở vùng ven biển. Ninh Thuận khuyến khích doanh nghiệp kinh doanh du lịch tiếp nhận và ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực bảo vệ môi trường du lịch phù hợp tình hình thực tế tại địa phương; khai thác và sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên, đảm bảo phát triển du lịch một cách bền vững.
UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, để nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường, thời gian tới UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương, đơn vị liên quan tăng cường quản lý, kiểm soát, xử lý hành vi vi phạm pháp luật về môi trường, nhất là các trường hợp đổ chất thải, rác thải nhựa không đúng nơi quy định, gây ô nhiễm môi trường. Các đơn vị, công ty thu gom, xử lý rác thải tăng cường bố trí các thiết bị chứa rác và các địa điểm tập kết chất thải, rác thải nhựa phù hợp, thuận lợi, bảo đảm mỹ quan, vệ sinh môi trường.
Các địa phương ven biển phối hợp cùng các lực lượng tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào, chiến dịch thu gom rác làm sạch bãi biển, khu dân cư ven biển. Đồng thời, tỉnh khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, phát triển chuyển giao công nghệ về xử lý rác thải, tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa; ưu tiên các dự án sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường.
Hải Nam