Được cấu tạo từ những khối đá hình lăng trụ xếp chồng một cách tự nhiên, Gành Đá Đĩa (Phú Yên) trở thành biểu tượng du lịch của địa phương này, thu hút nhiều du khách đến tham quan.
Danh thắng Gành Đá Đĩa tọa lạc tại xã An Ninh Đông, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Có rất nhiều cách để bạn đi đến địa danh nổi tiếng này. Du khách có thể chọn xuất phát từ thành phố Tuy Hòa, đến thị trấn Chí Thạnh, rẽ phải về hướng Đông. Sau đó đi thêm chừng 15km nữa là tới Gành Đá Đĩa. Hoặc đi theo cung đường xen biển Tuy Hòa dài khoảng 35km để tận hưởng không khí mát lạnh, trong lành của gió biển, ngắm nhìn du lịch Tuy Hòa đang dần chuyển mình.
Gành Đá Đĩa nhìn từ trên cao xuống. Ảnh: HL.
Tên gọi Gành Đá Đĩa bắt nguồn từ đặc điểm tự nhiên của loại đá bazan ở khu vực này có hình dạng giống như những chiếc đĩa chồng lên nhau. Những khối đá bazan hình thành cách đây khoảng 200 triệu năm xếp chồng lên nhau tạo hình độc đáo nhờ quá trình hoạt động của núi lửa ở vùng cao nguyên Vân Hòa (huyện Sơn Hòa). Khi dòng nham thạch phun trào từ miệng núi lửa gặp nước lạnh bị đông cứng lại và nứt vỡ, đã hình thành các phiến đá kỳ thú, đẹp lạ lùng, bí ẩn...
Những khối đá hình lăng trụ hay những khối đá dẹt xếp liên tiếp nhau tạo nên một hình ảnh như tổ ong làm bằng đá.
Khi đến tham quan, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những khối đá hình lăng trụ hay những khối đá dẹt xếp liên tiếp nhau tạo nên một hình ảnh như tổ ong làm bằng đá. Màu sắc của những viên đá cũng trở nên nổi bật qua từng buổi trong ngày do ánh sáng mặt trời chiếu qua. Khi bình minh lên, những khối đá đen tuyền được phủ ánh vàng rực rỡ của tia nắng đầu ngày. Còn khi hoàng hôn buông xuống, ráng đỏ của ánh chiều lại nhuộm hồng các khối đá.
Theo các nhà khoa học, đá ở ghềnh Đá Đĩa là loại đá bazan hình thành trong quá trình hoạt động của núi lửa ở vùng cao nguyên Vân Hòa (Phú Yên) cách đây gần 200 triệu năm và cách vị trí ghềnh Đá Đĩa ngày nay khoảng 30km theo đường chim bay. Nham thạch phun ra từ miệng núi lửa, gặp nước lạnh đông cứng lại, kết hợp với hiện tượng di ứng lực khiến các khối nham thạch bị đông cứng rạn nứt đa chiều một cách tự nhiên nhưng lại vô cùng hoàn hảo. Phần lớn đá nứt theo mạch dọc, tạo thành những cột thẳng đứng hoặc xiên, cũng có những đường xiết ngang cắt cột đá thành những hình dạng khác nhau.
Nét độc đáo của những khối đá hình lăng trụ xếp chồng một cách tự nhiên tại Gành Đá Đĩa thu hút đông đảo du khách khi đến với Phú Yên. Ảnh: BTT.
Gành Đá Đĩa được công nhận là di tích thắng cảnh cấp quốc gia vào năm 1998 và được UBND tỉnh Phú Yên đưa vào khai thác du lịch. Sau đó, ngày 1.4.2021, Gành Đá Đĩa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Với vẻ đẹp tự nhiên, cấu trúc độc đáo, đây được xem là một tuyệt tác kỳ vĩ của đá mà tạo hóa ban tặng cho mảnh đất này và trở thành viên ngọc quý của ngành du lịch Phú Yên.
Hoàng Tuyết