Sóc Trăng là tỉnh có đặc trưng văn hóa đặc sắc giao thoa giữa ba dân tộc Kinh, Khmer, Hoa, đồng thời có nhiều lễ hội, công trình kiến trúc độc đáo và những cù lao trù phú với những vườn cây ăn quả cùng hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển. Đây là nguồn tài nguyên du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
Nằm trong vùng hạ lưu sông Hậu, là nơi hội tụ nhiều lễ hội, nét văn hóa dân gian được hình thành từ sự giao thoa văn hóa của cộng đồng các dân tộc, trong đó có đồng bào các dân tộc Kinh, Khmer, Hoa... du lịch Sóc Trăng ngày càng có nhiều điểm đến nổi bật được đông đảo du khách biết đến. Du lịch Sóc Trăng được biết đến với những sản phẩm đặc sắc, đậm nét văn hóa, hiện nay ngoài 8 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, 41 di tích cấp tỉnh, Sóc Trăng còn có 8 di sản văn hóa phi vật thể được công nhận, đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể của thế giới và quốc gia.
Đó là nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ (cùng với các tỉnh, thành Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ), lễ hội Nghinh Ông ở huyện Trần Đề, nghề thủ công truyền thống làm bánh pía của người Hoa ở huyện Châu Thành, nghệ thuật trình diễn dân gian nhạc Ngũ âm, múa Rô băm, múa Rom vong, nghệ thuật Dù Kê, lễ hội đua ghe Ngo của đồng bào Khmer. Các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể này là tài sản quý, đồng thời là những sản phẩm du lịch tạo nên sức hấp dẫn riêng cho du lịch Sóc Trăng.
Trong những năm gần đây, du lịch Sóc Trăng ngày càng có thêm nhiều điểm đến, các tour, tuyến được kết nối đa dạng, mở rộng không gian du lịch trong và ngoài tỉnh. Những ngôi chùa cổ như chùa Mahatup (chùa Dơi), chùa Sro Lôn (chùa Chén Kiểu), Bửu Sơn Tự (chùa Đất Sét)…luôn là điểm đến được các doanh nghiệp du lịch đưa vào chương trình tour giới thiệu đến du khách.
Đua ghe ngo là hoạt động văn hóa đặc sắc của đồng bào Khmer tại tỉnh Sóc Trăng. Ảnh: NH.
Địa phương này đẩy mạnh thực hiện các hành trình tour mang tính kết nối như Cần Thơ-Sóc Trăng-Côn Đảo (Bà Rịa-Vũng Tàu), Cần Thơ-Cù Lao Dung (Sóc Trăng)-Côn Đảo hay Thành phố Hồ Chí Minh-Tiền Giang-Cần Thơ-Sóc Trăng-Bạc Liêu-Cà Mau với các điểm đến giàu bản sắc văn hóa của vùng đất, con người, đa dạng không gian trải nghiệm vùng sông nước, miệt vườn Đồng bằng sông Cửu Long đều đã trở thành những sản phẩm du lịch nổi bật của du lịch Sóc Trăng, kết nối với các địa phương trong và ngoài vùng.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sóc Trăng cho biết, địa phương này đang phấn đấu trở thành một trong những Trung tâm du lịch về lễ hội của khu vực ĐBSCL có thương hiệu, sức cạnh tranh cao và có nội dung văn hóa sâu sắc. Lấy loại hình du lịch văn hóa - lễ hội làm cơ sở, nền tảng cho phát triển các loại hình du lịch và dịch vụ du lịch khác. Tỉnh tập trung khai thác các cơ sở thờ tự, tôn giáo tín ngưỡng 3 dân tộc Kinh – Khmer – Hoa. Đồng thời, phát huy giá trị các di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh để phục vụ du khách tham quan. Đồng thời, địa phương sẽ xây dựng các giá trị tâm linh riêng biệt của các chùa chiền, di tích tại Sóc Trăng thông qua việc thu thập, biên tập, truyền thuyết hóa các câu chuyện tâm linh…
Bên cạnh đó, phát triển các loại hình nghệ thuật dân gian phù hợp, linh hoạt tổ chức trong khuôn viên chùa. Nâng tầm lễ hội Oóc Om Bóc - Đua ghe Ngo thành lễ hội văn hóa cấp quốc gia. Tỉnh xây dựng sản phẩm du lịch đua ghe Ngo trải nghiệm theo định kỳ để phục vụ khách du lịch. Sóc Trăng xây dựng các đội hình dịch vụ biểu diễn nghệ thuật văn hóa đặc trưng như: đờn ca tài tử, nghệ thuật sân khấu Dù Kê, nghệ thuật sân khấu Rô băm, nghệ thuật trình diễn dân gian nhạc Ngũ âm, Nghệ thuật trình diễn dân gian múa Rom Vong của người Khmer, nhạc Tùa Lầu Cấu của người Hoa…hướng đến việc thu hút và giữ chân du khách về đêm. Qua đó, lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng đất Sóc Trăng đến khách du lịch trong và ngoài nước.
Thời gian tới, Sóc Trăng phát triển 10 sản phẩm chủ lực gồm: Du lịch văn hóa tâm linh thành phố Sóc Trăng, du lịch văn hóa lễ hội-ẩm thực thành phố Sóc Trăng, khu văn hóa tín ngưỡng Giếng Tiên huyện Châu Thành; du lịch sông nước miệt vườn cồn Mỹ Phước, huyện Kế Sách; du lịch sinh thái biển Cù lao Dung và Hồ Bể, huyện Vĩnh Châu; điểm du lịch Tân Huê Viên; du lịch sinh thái rừng tràm kết hợp về nguồn tại Khu căn cứ Tỉnh ủy huyện Mỹ Tú; du lịch văn hóa thương hồ chợ nổi Ngã Năm; du lịch sinh thái biển Mỏ Ó, huyện Trần Đề.
Du lịch văn hóa thương hồ chợ nổi Ngã Năm là một trong 10 sản phẩm du lịch đặc trưng được tỉnh Sóc Trăng xây dựng. Ảnh: THMK.
Đồng thời, tỉnh phát triển 6 sản phẩm du lịch bổ sung gồm: Du lịch cộng đồng cồn Phong Nẫm, huyện Kế Sách; du lịch văn hóa cộng đồng tại xã Phú Tân và xã Phú Tâm, huyện Châu Thành; du lịch sinh thái, tâm linh vườn cò Sáu Xom, huyện Mỹ Xuyên; du lịch sinh thái sông nước miệt vườn tại xã An Thạnh I và An Thạnh Tây, huyện Cù lao Dung; du lịch sinh thái nông nghiệp, nông thôn Mỹ Xuyên-Trần Đề; du lịch điện gió Vĩnh Châu-Trần Đề-Cù Lao Dung. Tỉnh định hướng không gian phát triển du lịch theo cụm, bao gồm cụm du lịch đô thị thành phố Sóc Trăng, cụm du lịch Châu Thành-Mỹ Tú-Ngã Năm-Thạnh Trị, cụm du lịch Mỹ Xuyên-Trần Đề-Vĩnh Châu và cụm du lịch Cù Lao Dung-Kế Sách-Long Phú.
Địa phương này từng bước phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ phục vụ phát triển du lịch; ứng dụng chuyển đổi số trong ngành Du lịch và phát triển du lịch thông minh vào quản lý khách du lịch, hoạt động du lịch, tài nguyên du lịch; nâng cao chất lượng và số lượng nguồn nhân lực du lịch, nhất là có chính sách hỗ trợ cho người dân tham gia phát triển du lịch; tập trung kêu gọi đầu tư phát triển du lịch tại khu vực bãi biển Mỏ Ó, bãi biển Hồ Bể, rừng ngập mặn huyện Cù Lao Dung kết hợp khai thác cảng cá, tàu cao tốc, điện gió ven biển.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng hiện nguồn lực và tiềm năng thế mạnh du lịch của tỉnh vẫn chưa được khai thác đúng mức, còn nhiều tài nguyên du lịch nhân văn và tự nhiên, vật thể và phi vật thể chưa được đầu tư, chọn lọc đưa vào phục vụ hoạt động du lịch, du khách đến Sóc Trăng thời gian lưu trú còn ngắn. Hiệp hội Du lịch Sóc Trăng đề xuất ngoài việc nâng cao chất lượng các sản phầm du lịch mới của tỉnh như du lịch cộng đồng vùng cồn, cù lao, vùng sông nước, triển khai phố đi bộ dọc theo hai bên bờ sông Maspero tại trung tâm thành phố Sóc Trăng, cần có thêm những dự án bổ sung, tạo quang cảnh hấp dẫn hơn để du khách nghỉ đêm tại thành phố Sóc Trăng, tăng thời gian lưu trú và trải nghiệm.
Bên cạnh đó, ngoài việc tiếp tục kêu gọi đầu tư các dự án du lịch ở các địa phương như thị xã Vĩnh Châu, các huyện Châu Thành, Long Phú..., ở huyện Cù Lao Dung có thể nghiên cứu dự án tiền khả thi kết hợp du lịch và dân sinh, góp phần phát triển đa dạng sản phẩm du lịch, thu hút nhiều du khách đến các điểm tham quan, trải nghiệm.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, nhiều sản phẩm, dịch vụ được đầu tư, nâng cấp, mở rộng, thu hút khá đông khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm. Tổng lượt khách du lịch đến tỉnh trong 6 tháng đầu năm đạt 1.514.747 lượt, trong đó lượng khách du lịch quốc tế đạt 21.150 lượt; khách lưu trú đạt 265.220 lượt, tổng thu từ du lịch đạt 775 tỷ đồng. Thời gian tới, Sóc Trăng tăng cường công tác xây dựng thương hiệu và đẩy mạnh quảng bá các sản phẩm du lịch của từng địa phương, đẩy mạnh liên kết, hợp tác phát triển các tour, tuyến du lịch với các địa phương trong và ngoài vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đưa du lịch của tỉnh phát triển nhanh, mạnh hơn, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2030.
Hồng Diệp