Là tỉnh có nhiều tiềm năng, lợi thế, đa dạng và phong phú về tài nguyên tự nhiên, văn hóa để phát triển du lịch, Quảng Nam xác định phát triển du lịch xanh là nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch thời gian tới.
Năm 2023, mặc dù tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, nhưng ngành Du lịch tỉnh Quảng Nam đã nỗ lực tập trung triển khai đồng bộ nhiều nhóm nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy tăng trưởng. Tổng lượt khách tham quan, lưu trú du lịch năm 2023 đạt hơn 7,5 triệu lượt, tăng 1,6 lần so với cùng kỳ năm 2022; trong đó, khách quốc tế đạt 3,87 triệu lượt, tăng 5,6 lần so với cùng kỳ năm 2022. Doanh thu từ du lịch đạt gần 8.000 tỷ đồng, thu nhập xã hội từ du lịch đạt gần 19.000 tỷ đồng. Du lịch Quảng Nam cũng nhận được nhiều danh hiệu do các tổ chức, tạp chí du lịch uy tín trên thế giới bình chọn.
Thị trường khách quốc tế trọng điểm đến Quảng Nam gồm: Hàn Quốc, Đài Loan, Úc, Anh, Malaysia, Mỹ, Pháp, Đức, Thái Lan, Ấn Độ; trong đó, thị trường khách Hàn Quốc tiếp tục đứng đầu. UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, việc khách quốc tế đến Việt Nam nói chung và Quảng Nam nói riêng chưa thể phục hồi so với trước dịch do nhiều nguyên nhân. Trong đó, nhiều thị trường khách truyền thống trước đây chưa phục hồi hoàn toàn do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, xung đột địa chính trị, chính sách visa chưa được thông thoáng và kéo dài hơn nửa năm về trước (tháng 8/2023 mới mở rộng chính sách visa). Các chương trình quảng bá xúc tiến cũng còn hạn chế do khống chế thời gian và số lần xuất cảnh; kích cầu du lịch được đẩy mạnh nhưng chưa thể cạnh tranh được với các quốc gia lân cận như Thái Lan, Malaysia; các đường bay thẳng quốc tế chưa được nối lại hoàn toàn...
Năm 2024, ngành du lịch Quảng Nam phấn đấu tiếp tục phục hồi và tăng trưởng; tiếp tục xây dựng hình ảnh du lịch Quảng Nam - Điểm đến du lịch xanh. Dự kiến năm 2024, Quảng Nam đón 7,6 triệu lượt khách, trong đó 3,9 triệu lượt khách quốc tế và 3,7 triệu lượt khách nội địa; doanh thu từ du lịch ước đạt 8.500 tỷ đồng, thu nhập xã hội từ du lịch ước đạt 20.000 tỷ đồng. Để đạt được những mục tiêu đề ra, tỉnh tiếp tục chỉ đạo ngành du lịch đẩy mạnh việc xây dựng các sản phẩm du lịch phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của các thị trường khách cả thị trường truyền thống và thị trường tiềm năng; nâng cao chất lượng dịch vụ, nâng cấp hạ tầng du lịch, hạ tầng giao thông phục vụ khách du lịch.
Sản phẩm du lịch xanh tại các địa phương trên địa bàn tỉnh thu hút đông đảo du khách quốc tế. Ảnh: BTQ.
Bên cạnh đó, tập trung đẩy mạnh việc chuyển đổi số trong ngành du lịch, phát triển du lịch thông minh, tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả hệ thống phần mềm du lịch thông minh tỉnh Quảng Nam; xây dựng chương trình kích cầu du lịch năm 2024; tăng cường công tác quảng bá xúc tiến; tham gia hội chợ du lịch định kỳ hàng năm, roadshow trong nước và quốc tế; đón các đoàn famtrip, presstrip trong nước và quốc tế đến Quảng Nam; tổ chức chương trình xúc tiến du lịch tại 2 thị trường Úc và Đài Loan (Trung Quốc); liên kết phát triển du lịch với các tỉnh, thành phố trọng điểm du lịch, với các ngành, lĩnh vực như hàng không, truyền thông; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của thị trường...
Quảng Nam sở hữu hai Di sản văn hóa thế giới (Đô thị cổ Hội An và Khu đền tháp Mỹ Sơn), mà còn có nhiều di sản nổi tiếng khác như: Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm (Hội An) Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận - Nghệ thuật Bài chòi. Cùng với đó, Quảng Nam có bờ biển dài 125km với nhiều bãi tắm nổi tiếng, gần 70 lễ hội, hàng trăm làng nghề truyền thống, gần 500 di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh. Đó là lợi thế của xứ Quảng để phát triển du lịch, nhất là du lịch xanh.
Thời gian qua, bên cạnh việc khai thác sản phẩm du lịch chủ đạo là Đô thị cổ Hội An, Khu đền tháp Mỹ Sơn, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An và các giá trị văn hóa truyền thống, tự nhiên đặc trưng thì tỉnh Quảng Nam đã xác định phát triển du lịch xanh là nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch thời gian đến. Nhiều sản phẩm du lịch xanh được xây dựng, đưa vào phục vụ khách và đã được du khách đón nhận.
UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành Kế hoạch tổ chức chương trình kích cầu thu hút khách du lịch đến Quảng Nam trong năm 2024. Chương trình sẽ bắt đầu thực hiện từ tháng 3, với thông điệp "Quảng Nam - Điểm đến du lịch xanh" và sẽ kéo dài đến hết năm 2024. Trong đó, đặc biệt tập trung xây dựng triển khai thực hiện mạnh các gói kích cầu phù hợp các thị trường khách trong các tháng thấp điểm của du lịch Quảng Nam. Chương trình kích cầu nhằm tăng cường thu hút khách du lịch nội địa và quốc tế đến Quảng Nam, thúc đẩy hoạt động kinh doanh du lịch, góp phần đạt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra trong năm 2024 và hướng đến phát triển du lịch xanh hiệu quả, bền vững.
UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo ngành du lịch phối hợp với các ngành, địa phương để rà soát bổ sung quy hoạch các khu vực mặt biển có thể phát triển các sản phẩm du lịch thể thao, du lịch giải trí biển; phát triển một số khu vực kinh tế đêm; quy hoạch sân golf; phát triển du lịch nông nghiệp nông thôn... để phục vụ nhu cầu của du khách và thu hút khách ở dài ngày, chi tiêu nhiều hơn”. Hiện nay, mô hình du lịch xanh gắn với trách nhiệm cộng đồng đang được các doanh nghiệp Quảng Nam tích cực chuyển đổi.
Hiện nay, mô hình du lịch xanh gắn với trách nhiệm cộng đồng đang được các doanh nghiệp Quảng Nam tích cực chuyển đổi.
Hiện trên địa bàn tỉnh có nhiều điểm du lịch sinh thái ở miền núi đã đưa vào khai thác như: Làng du lịch cộng đồng Bhơ Hôồng, Đhờ Rôồng (huyện Đông Giang); làng dệt thổ cẩm Zara (huyện Nam Giang); rừng cây di sản Pơmu; rừng Đỗ Quyên và Làng du lịch cộng đồng Tà Lang (huyện Tây Giang); Làng cổ Lộc Yên (huyện Tiên Phước)...
Một số điểm đến, như tại làng du lịch cộng đồng Cẩm Phú và Triêm Tây (Điện Bàn) đã bước đầu khai thác tour du lịch thực hành lối sống bền vững với thời gian khá dài 4-5 ngày. Đây là sản phẩm mới và đang dần được lựa chọn nhiều hơn. Ngoài chuyên đề về môi trường, nhiều nơi tại Quảng Nam đang sở hữu dư địa để khai mở các tour du lịch chuyên đề, như văn hóa tâm linh ở phố cổ Hội An, hay du lịch sâm Ngọc Linh ở huyện miền núi Nam Trà My. Tại huyện Nam Trà My, địa phương này có nhiều chương trình hay, như chinh phục đỉnh Ngọc Linh huyền thoại, khám phá rừng thông cổ hàng nghìn năm tuổi, hay công viên dây leo cổ đại, thăm bảo tàng sâm Ngọc Linh, thăm vườn sâm giống Tắk Ngo, gặp gỡ người dân tại làng trồng sâm. Du khách có thể trải nghiệm du lịch với dược liệu cùng người dân.
Tại huyện Tiên Phước, từ khi được công nhận là một trong bốn làng cổ đầu tiên của cả nước, Làng cổ Lộc Yên trở thành điểm du lịch sinh thái hấp dẫn ở miền núi Quảng Nam. Từ điểm du lịch sinh thái Làng cổ Lộc Yên, du khách có thể tham quan các điểm du lịch lân cận như: Danh thắng Lò Thung (nằm dọc sông Đá Giăng); Khu di tích Nhà lưu niệm cụ Huỳnh Thúc Kháng, ngõ đá Xóm Bàu-Thạnh Bình (huyện Tiên Phước)...
Từ đây, du khách cũng có thể đến tham quan quần thể Khu di tích lịch sử Trung Trung Bộ-Nước Oa (huyện Bắc Trà My), Khu vườn Sâm (huyện Nam Trà My), Khu du lịch hồ Phú Ninh (huyện Phú Ninh), Địa đạo Kỳ Anh và biển Tam Thanh (thành phố Tam Kỳ)... Từ đó thể gắn kết với các điểm du lịch sinh thái, du lịch làng nghề phía đồng bằng như: Làng rau Trà Quế; Làng gốm Thanh Hà; Làng mộc Kim Bồng; Làng dừa Cẩm Thanh (thành phố Hội An); Làng Du lịch cộng đồng Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên)... giúp du khách trải nghiệm, khám phá di tích lịch sử, truyền thống văn hóa, phong cảnh và cuộc sống của người dân địa phương.
Hiệp hội Du lịch Quảng Nam cho biết, du lịch bền vững là xu hướng tất yếu từ khi du lịch dần khôi phục và phát triển trở lại. Do vậy, nhiều doanh nghiệp du lịch ở Quảng Nam đã thay đổi phương pháp quản trị, hướng tới thúc đẩy sự tử tế trong kinh doanh dịch vụ, chia sẻ trách nhiệm với môi trường, tái tạo tài nguyên và lợi ích cộng đồng để thiết lập con đường phát triển bền vững. Cộng đồng doanh nghiệp du lịch Quảng Nam đã chọn mục tiêu theo từng giai đoạn, từ "du lịch không rác thải nhựa", đến "xây dựng sản phẩm sáng tạo trên nền tảng văn hóa - giá trị truyền thống", nền tảng nông nghiệp thuận nhiên và đến du lịch chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng và "dấu chân sinh thái".
Nhiều doanh nghiệp du lịch ở Quảng Nam đã ổn định doanh số, giữ khách quay trở lại thông qua "hành động xanh" trong cung cấp dịch vụ du lịch, như tuần hoàn rác hữu cơ, sử dụng vật liệu thân thiện, tiết giảm sản phẩm nhựa và một số vật dụng, tổ chức hoạt động trồng trọt và bảo vệ môi trường, giới thiệu trải nghiệm giá trị văn hóa truyền thống - nghề thủ công và chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng…Trong năm 2024, ngành Du lịch sẽ nghiên cứu điều chỉnh Bộ tiêu chí du lịch xanh Quảng Nam theo từng lĩnh vực phù hợp hơn với điều kiện địa phương và bổ sung các minh chứng; đồng thời xây dựng dự thảo bộ tiêu chí du lịch xanh cho lĩnh vực nhà hàng và cơ sở mua sắm, trải nghiệm.
Theo Kế hoạch phục hồi, phát triển du lịch Quảng Nam đến năm 2025, tỉnh chú trọng triển khai các nhóm giải pháp nhằm bảo đảm mục tiêu kép vừa phòng, chống dịch, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; kết hợp hài hòa giữa an toàn phòng, chống dịch và hoạt động kinh doanh du lịch. Với chiến lược thích ứng an toàn, linh hoạt và hiệu quả, tới đây, Quảng Nam sẽ tăng cường quảng bá, xúc tiến du lịch, kích cầu du lịch; nâng cấp các sản phẩm du lịch, dịch vụ hiện có; phát triển đa dạng sản phẩm đáp ứng xu hướng mới của thị trường. Trước mắt, Khu du lịch sinh thái Cổng trời Ðông Giang (huyện Ðông Giang) sẽ được đưa vào hoạt động, góp phần giải quyết lao động, tăng thu nhập cho người dân và tạo bước đột phá về du lịch ở khu vực miền núi của tỉnh.
Lê Mai