Huyện Chương Mỹ có 404 di tích, trong đó có 174 di tích đã được xếp hạng, 230 di tích chưa xếp hạng; có 11 địa điểm, di tích được gắn biển cách mạng kháng chiến. Trong những năm qua, việc bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn huyện được quan tâm chỉ đạo thực hiện, góp phần tích cực trong công tác giáo dục truyền thống, quảng bá hình ảnh đẹp của huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
Thực hiện các dự án đầu tư lĩnh vực di tích tại Nghị quyết số 02/NQ-HĐND ngày 8/4/2022 của HĐND thành phố Hà Nội, huyện Chương Mỹ dự kiến bố trí vốn thực hiện giai đoạn 2021-2025 là 499.891 triệu đồng, bố trí cho 29 dự án (khởi công thực hiện 13 dự án, hoàn thành trong năm 2023 là 1 dự án). Tổng kế hoạch vốn đã bố trí giai đoạn 2021-2024 là 300.155 triệu đồng. Tính đến ngày 31/1/2024, huyện Chương Mỹ đã giải ngân 78.900 triệu đồng, đạt 26% kế hoạch vốn. Năm 2024, vốn ngân sách thành phố bố trí 215.000 triệu đồng.
Chùa Trầm và chùa Trăm Gian là những ngôi chùa cổ, mang lối kiến trúc độc đáo được mệnh danh trong “tứ đại danh thắng” của xứ Đoài xưa
Trên địa bàn huyện hiện đang triển khai thực hiện các dự án đầu tư liên quan đến phát huy điểm đến của cụm di tích lịch sử chùa Trầm - chùa Vô Vi - chùa Trăm Gian, thuộc địa bàn xã Phụng Châu và xã Tiên Phương. Cụ thể là, dự án đầu tư xây dựng khu trưng bày về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại di tích chùa Trầm; dự án tu bổ, tôn tạo chùa Trăm Gian, xã Tiên Phương; dự án tu bổ, tôn tạo cụm di tích chùa Trầm, xã Phụng Châu; dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường du lịch chùa Trầm…
Thực tế cho thấy, hai cụm di tích chùa Trầm, xã Phụng Châu và chùa Trăm Gian, xã Tiên Phương có cảnh quan kiến trúc đặc biệt, nhưng các dự án mới chỉ dừng lại ở trùng tu, nâng cấp mà chưa có quy hoạch tổng thể gắn với phát triển du lịch văn hóa, tâm linh ở địa phương. Thời gian tới, huyện Chương Mỹ tiếp tục tập trung hoàn thành dự án chùa Trầm và chùa Trăm Gian theo tiến độ đề ra. Trong đó, chú trọng bảo tồn nguyên bản các giá trị, đặc biệt là Nhà lưu niệm Bác Hồ trong chùa Trầm sẽ quan tâm chuẩn bị nội dung trưng bày hiện vật, tài liệu. Đồng thời, huyện phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội kiểm kê tư liệu, hiện vật để số hóa và làm nổi bật tính đặc trưng, tiêu biểu riêng có của hai ngôi chùa…
Huyện chú trọng làm tốt công tác quản lý, bảo vệ di tích, nhất là công tác bảo vệ di tích trong mùa mưa bão năm 2024. UBND huyện Chương Mỹ ban hành văn bản yêu cầu UBND các xã, thị trấn tiếp tục tuyên truyền, phổ biến quy định của Nhà nước về quản lý, bảo vệ di tích; đồng thời lắp đặt biển chỉ dẫn, cảnh báo, nội dung hướng dẫn du khách khi đến tham quan tại di tích; chỉ đạo Ban quản lý di tích, Tiểu ban quản lý di tích, người trông nom, trụ trì di tích thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin về diễn biến của thời tiết để chủ động triển khai các biện pháp bảo vệ an toàn cho di tích; bố trí, cắt cử người bảo vệ, trông coi, giữ gìn cảnh quan môi trường và chăm sóc di tích; không để xảy ra sự cố mất an toàn làm ảnh hưởng đến di tích… nhằm quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, khai thác tiềm năng du lịch văn hóa, tâm linh trên địa bàn huyện./.
Thảo Nhi