Ba lần được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới, Vịnh Hạ Long được ví như “tài sản vô giá” của nhân loại. Để phát triển tương xứng với giá trị di sản theo hướng bền vững, Quảng Ninh đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng đội tàu, đảm bảo phù hợp xu thế phát triển mới, khẳng định giá trị thương hiệu đội tàu số 1 Việt Nam.
Vịnh Hạ Long - 3 lần được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới hiện có hơn 500 tàu du lịch hoạt động với nhiều loạt hình dịch vụ đẳng cấp.
Vịnh Hạ Long hiện đang sở hữu đội tàu du lịch đồng bộ, hiện đại, đẳng cấp và lớn nhất cả nước với tổng số hơn 500 chiếc, mỗi năm thực hiện vận chuyển hàng triệu du khách tham quan di sản, kỳ quan với đa dạng các loại hình từ nghỉ đêm, nhà hàng, tham quan, kết nối các điểm đến trong hành trình trên Vịnh. Hoạt động vận chuyển khách tham quan kèm các dịch vụ tiện ích đã đóng góp quan trọng cho sự phát triển du lịch của Quảng Ninh và khai thác hiệu quả, bền vững di sản Vịnh Hạ Long.
Để có được đội tàu hùng hậu, chuyên nghiệp, đẳng cấp như hiện nay, với mục tiêu đảm bảo quyền lợi của khách du lịch, tạo môi trường kinh doanh du lịch công bằng, lành mạnh, tránh những thiệt hại không đáng có, những năm qua Quảng Ninh đã ban hành nhiều quy định cụ thể, thường xuyên thực hiện kiểm tra, giám sát hoạt động tàu du lịch. Các quy định ở từng giai đoạn đã yêu cầu tiêu chuẩn kỹ thuật của phương tiện cao hơn quy định chung của cả nước để nâng cao tính an toàn cho khách. Từ đó, những bất cập, lỗi vi phạm như chạy không đúng tuyến; đón, trả khách không đúng nơi quy định; vi phạm các quy định pháp luật về an toàn giao thông, quy định về giá, phí… từng bước được quản lý chặt chẽ, đi vào nề nếp. Đội ngũ phương tiện đảm bảo tính mỹ quan, quản lý an toàn kỹ thuật, đảm bảo môi trường khai thác, từng bước khẳng định thương hiệu, đem lại sự hài lòng và niềm tin đối với mỗi hành trình của du khách.
Nhằm tiếp tục nâng cấp đội tàu, bám sát xu thế phát triển mới để tương xứng với vị thế của một danh lam tầm cỡ quốc tế, Quảng Ninh hiện đang tập trung triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa các sản phẩm du lịch. Trong đó, bên cạnh việc tiếp tục gia tăng tiện ích, thì tỉnh còn bổ sung một số quy định nhằm phát triển các loại hình dịch vụ như tàu nhà hàng, phố đêm du thuyền... nhằm khai thác, phát huy lợi thế, tiềm năng du lịch đang có.
Quảng Ninh cũng đang khẩn trương rà soát, nghiên cứu và lấy ý kiến xây dựng quy định các biện pháp về quản lý hoạt động của phương tiện thủy nội địa phục vụ khách du lịch trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long. Quy định này sẽ tiếp tục đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và quản lý đội tàu; thắt chặt các quy định về an toàn kỹ thuật (thiết kế theo quy chuẩn, tiêu chuẩn quy định, đồng bộ trang thiết bị hàng hải); bảo vệ môi trường (rác thải, nước thải, nước la canh, vệ sinh); quy định cụ thể về số lượng từng loại hình tàu hoạt động vận chuyển khách du lịch tham quan, lưu trú trên cơ sở tính toán nhu cầu, sức chịu tải của các điểm đến để có lộ trình điều tiết lượng tàu cho phù hợp; khuyến khích chủ tàu thực hiện tiêu chí nâng cao an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường và chất lượng dịch vụ.
Du khách xuống tàu đi tham quan Vịnh Hạ Long.
Theo đại diện một số tàu đang hoạt động kinh doanh trên Vịnh Hạ Long, bên cạnh các quy định bắt buộc, cụ thể của pháp luật về điều kiện kinh doanh vận tải, những quy định mới cũng cần bám theo tính chất đặc thù khu vực hoạt động. Mục tiêu vẫn sẽ là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho mỗi hành trình của du khách, vì thế phương tiện vận chuyển khách trên vịnh cần trang bị thiết bị giám sát hành trình AIS hoặc GPS, camera giám sát buồng máy và hai bên mạn, mũi tàu bảo đảm hoạt động liên tục, kết nối đồng bộ với hệ thống thông tin quản lý, điều hành hoạt động tàu du lịch; trang thiết bị thông tin liên lạc bằng VHF, hệ thống chữa cháy quy chuẩn; trang thiết bị phân ly dầu nước xử lý chất lượng nước la canh; duy trì chất lượng màu sơn trắng toàn bộ mặt ngoài vỏ tàu; có thiết bị phát âm thanh, hình ảnh để hướng dẫn cho khách; bọc vật liệu chống cháy khu vực bếp; trang bị bơm chữa cháy, cứu đắm cơ động, két sắt chống cháy… Riêng tàu nhà hàng cần khuyến khích chủ tàu trang bị tủ bảo quản, lưu mẫu thực phẩm đảm bảo yêu cầu chất lượng, đạt chất lượng dịch vụ tương đương với tiêu chuẩn nhà hàng của tàu lưu trú hạng 5 sao…
Đối với thời gian đón trả khách và hành trình, cần tính toán phù hợp, nên phân định rõ nhu cầu theo từng mùa, có thể đối với mùa hè thời gian xuất bến sẽ sớm hơn và về bến muộn hơn, ngược lại đối với mùa đông thời gian xuất bến sẽ điều chỉnh muộn hơn và về bến sớm hơn. Tương tự đối với các loại hình như ngủ đêm, nhà hàng cũng cần tính toán thời gian về bến, về điểm neo đậu theo mùa, nhằm khai thác hiệu quả nhu cầu du khách, phát huy hiệu quả phương tiện đầu tư... Từ đó sẽ tạo động lực, khuyến khích người dân, doanh nghiệp tham gia tạo các sản phẩm du lịch mới, phát triển du lịch đêm, du lịch 4 mùa… Điều này là phù hợp và cần thiết trong giai đoạn hiện nay, đáp ứng nhu cầu và xu thế phát triển du lịch của tỉnh và thế giới.
Việc triển khai thêm các quy định quản lý phù hợp với yếu tố phát triển ở giai đoạn mới là rất cần thiết, sẽ đáp ứng nhu cầu kinh tế thị trường để Vịnh Hạ Long thực sự là điểm nhấn quan trọng trong mỗi hành trình của du khách khi đến Quảng Ninh.
Đỗ Phương