Hiện nay có 3 doanh nghiệp tham gia hoạt động thí điểm vận chuyển hành khách du lịch trong các đô thị bằng xe ô tô 2 tầng tại 6 tỉnh, thành phố. Sau thời gian thí điểm, sắp tới hoạt động này sẽ được đưa vào quản lý theo Nghị định về hoạt động vận tải đường bộ.
Xe ô tô 2 tầng tại Hà Nội thu hút người dân, du khách trải nghiệm.
Theo các đơn vị thí điểm tại Hà Nội, từ khi triển khai đến nay, loại hình vận tải này được nhiều người dân địa phương, khách du lịch sử dụng đánh giá cao về chất lượng dịch vụ. Lộ trình tuyến đáp ứng được sự kết nối giữa các điểm du lịch, các thắng cảnh và các điểm vui chơi chính của Hà Nội như hồ Hoàn Kiếm, cột cờ Hà Nội, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám... Hình thức này góp phần giảm được nguy cơ ùn tắc giao thông do khách du lịch không sử dụng các loại hình vận chuyển khác, đồng thời tạo ra được hình ảnh đẹp, thân thiện, thuận tiện cho du khách.
Người dân TP.HCM trải nghiệm tour tham quan thành phố trên xe ô tô 2 tầng
Tại TP.HCM, Công ty TNHH Ảnh Việt Hop on - Hop off Việt Nam đảm nhận hoạt động tuyến DL01 từ ngày 15/1/2020 (chiều dài tuyến 12,7 km, số lượng phương tiện 5 xe/ngày, thời gian hoạt động từ 9h đến 23h hàng ngày, tổng số điểm dừng là 11-12 điểm chính và 1 điểm dự phòng). Tính đến hết quý I/2024, tuyến DL01 phục vụ 191.681 lượt hành khách.
Công ty Cổ phần Du lịch Việt Nam - Hà Nội đảm nhận hoạt động tuyến DL02 từ tháng 8/2022 (chiều dài tuyến 13,8km, số lượng phương tiện 5 xe/ngày, thời gian hoạt động từ 9h đến 17h30 hàng ngày, tổng số điểm dừng là 10 điểm). Tính đến hết quý I/2024, tuyến DL02 phục vụ được 125.203 lượt hành khách.
Tại Lâm Đồng, Công ty Cổ phần Du lịch Việt Nam - Hà Nội đã triển khai 3 xe 1 tầng thoáng nóc để vận chuyển khách du lịch theo 2 tuyến trên địa bàn TP Đà Lạt; thời gian hoạt động từ 9h đến 19h30 hàng ngày; tần suất 60 phút/1 chuyến; 9 lượt xe/ngày.
Du khách check-in trên xe ô tô 2 tầng tại Huế
Tại Thừa Thiên Huế, Chi nhánh tại TP. Huế của Công ty Cổ phần Du lịch Việt Nam - Hà Nội triển khai thí điểm xe ô tô 2 tầng từ ngày 1/9/2022 - 31/5/2024 với 3 tuyến và 2 phương tiện khai thác, tổng số chuyến 5.075 chuyến, sản lượng khách đạt 22.457 người. Lộ trình tuyến xe đáp ứng tốt sự kết nối giữa các điểm du lịch, danh lam thắng cảnh, và các điểm vui chơi chính, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho khách du lịch, không xảy ra tai nạn nào trong suốt thời gian triển khai.
Còn gặp nhiều khó khăn
Các địa phương gặp nhiều thách thức chung trong việc triển khai dịch vụ vận chuyển khách du lịch bằng xe 2 tầng thoáng nóc, bao gồm ảnh hưởng của dịch bệnh, hạn chế về hạ tầng và thời tiết, cũng như yêu cầu đầu tư lớn và khó khăn trong quảng bá. Những yếu tố này đều làm tăng áp lực tài chính và rủi ro cho các doanh nghiệp, ảnh hưởng đến khả năng phát triển bền vững của dịch vụ. Mặc dù tiềm năng phát triển là lớn, các đơn vị cần có chiến lược linh hoạt và sự hỗ trợ từ chính quyền để vượt qua những khó khăn này.
Khách quốc tế tham quan Hà Nội trên xe ô tô 2 tầng.
Tại Quảng Ninh, hoạt động vận chuyển khách du lịch bằng xe 2 tầng thoáng nóc đã bị gián đoạn hơn 2 năm do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Điều này đã gây khó khăn cho các đơn vị tham gia thí điểm, đặc biệt là khi vốn đầu tư cho phương tiện, hệ thống phần mềm, và cơ sở hạ tầng rất lớn. Việc tạm dừng hoạt động đã làm tăng áp lực tài chính cho các doanh nghiệp, khiến họ gặp nhiều thách thức trong việc duy trì và phát triển dịch vụ.
Tại Lâm Đồng, cung đường quanh hồ Xuân Hương thường xuyên bị cấm hoặc khoanh vùng cấm vào các dịp lễ tết hoặc sự kiện, gây ảnh hưởng đến lộ trình hoạt động của phương tiện. Thời gian thí điểm ngắn đối với các khoản đầu tư lớn đã khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc quyết định đầu tư và phát triển dự án. Những trở ngại này đã hạn chế tiềm năng phát triển của dịch vụ, đồng thời làm gia tăng rủi ro cho các nhà đầu tư.
Tại Thừa Thiên Huế, thời tiết thường diễn biến thất thường với nắng gắt hoặc mưa lạnh kéo dài, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của xe ô tô thoáng nóc 2 tầng. Là sản phẩm dịch vụ mới, loại hình này gặp nhiều khó khăn trong quá trình quảng bá và thu hút khách hàng. Hơn nữa, phương tiện có tính đặc thù cao (chỉ phục vụ du lịch do thiết kế xe 2 tầng, thoáng nóc tầng 2) và yêu cầu đầu tư vốn lớn, khiến các doanh nghiệp phải thận trọng trong việc mở rộng dự án.
Xe ô tô 2 tầng chở khách du lịch tại TP. Huế, Thừa Thiên Huế.
Tại Đà Nẵng, dịch vụ vận chuyển hành khách du lịch trong đô thị bằng xe ô tô 2 tầng thoáng nóc chưa thu hút nhiều sự quan tâm đầu tư của các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh vận chuyển khách du lịch tại thành phố Đà Nẵng do đặc thù môi trường khí hậu địa phương nắng nóng vào mùa hè và mưa kéo dài vào mùa mưa nên hiệu quả đầu tư, khai thác chưa cao. Hiện nay tại Đà Nẵng không có đơn vị kinh doanh vận tải tham gia thí điểm dịch vụ vận chuyển hành khách du lịch trong đô thị bằng xe ô tô 2 tầng thoáng nóc.
Tại TP.HCM, xe ô tô 2 tầng thoáng nóc vận chuyển khách du lịch có tình trạng vi phạm đón, trả khách tại một số vị trí trước Bưu điện TP.HCM, Nhà hát TP.HCM và trên đường Nguyễn Huệ và đường Lê Duẩn…, ảnh hưởng đến trật tự giao thông tại khu vực trung tâm TP.HCM.
Trong thời gian tới, cơ quan chức năng đề nghị bổ sung quy định liên quan đến dịch vụ vận chuyển khách du lịch bằng xe ô tô 2 tầng thoáng nóc vào Nghị định quản lý hoạt động vận tải, Thông tư hướng dẫn hoạt động vận tải đường bộ ngay sau khi Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông có hiệu lực. Xem xét, nghiên cứu quy định vận chuyển hành khách du lịch trong các đô thị bằng xe ô tô 2 tầng, thoáng nóc thuộc kinh doanh vận tải hành khách bằng xe buýt cùng với các điều kiện hoạt động (hoặc giao thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định điều kiện bổ sung) để đảm bảo quá trình chuyển tiếp hoạt động thí điểm dịch vụ vận chuyển hành khách du lịch trong các đô thị bằng xe ô tô 02 tầng, thoáng nóc sau khi Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực.
Hải Nam