Khi nghe một người bạn giới thiệu rằng ở Cần Giờ có tour khám phá rừng ngập mặn về đêm hay lắm, chúng tôi liền tìm cách liên lạc với Trung tâm dã ngoại thanh thiếu niên TP (đặt tại Cần Giờ) và cùng mấy người bạn lên đường.
Anh Trọng, một cán bộ khai thác tour của trung tâm cho biết đúng là trung tâm có làm tour này nhưng chủ yếu là dành cho đoàn thật đông khách để chơi trò chơi lớn và cắm trại qua đêm ngay trong rừng. Nhưng rồi anh cũng gật đầu đồng ý giúp mọi người “mở tour mới” theo ý của mình.
Đêm của sình và cầu khỉ
Hơn 7 giờ tối, cái ánh sáng yếu ớt của đêm trăng cộng với mấy đám mây đen làm cho trời đêm không lấy gì làm sáng sủa. Tranh thủ bữa cơm dã chiến theo kiểu “đánh nhanh rút gọn”, mọi người theo chân anh Trần Tiểu Bình bắt đầu làm một chuyến khám phá đêm. Trước đó, chai thuốc chống muỗi đã được 4 thành viên trong nhóm vắt đến giọt cuối cùng để bôi lên tay, chân và cổ, có ý kiến cho rằng nên bôi cả lên… mặt cho chắc ăn.
Đi bộ chừng 500m, đoàn bắt đầu tiến vào khu rừng ngặp mặn với đường đi bé xíu quanh co. Hai bên là những hàng đước xen kẻ thẳng tắp, lúc này nước thủy triều xuống nên lộ rõ những cây đước với bộ rễ to đùng xù xì tua tủa xung quanh. Ngoài cây đước, ở đây có khá nhiều tràm, dừa nước, sú, vẹt… trong diện tích lên đến hơn 75.000ha. Sự đa dạng của các loài thực vật cũng kéo theo sự đa dạng của các loại động vật với 140 loài tôm, cua, sò, ốc; 45 loài cá, 63 loài sinh vật; 37 loài chim và một số loài thú như khỉ, chồn, rái cá lông mượt, bồ nông chân xám, cá sấu hoa cà. Nhưng cái ánh sáng yếu ớt của cây đuốc thấm dầu chỉ đủ cho chúng tôi nhìn thấy lờ mờ hàng đước men theo con đường.
Đến đoạn qua mấy cây cầu không đủ nhịp chỉ dành cho người qua kiểu “một hàng dọc” đã thấy hơi ngán, anh Bình còn làm cho cả đoàn tăng phần hồi hộp khi cho biết phía trước còn mấy chiếc cầu khỉ đang chờ. Cảnh này làm nhớ lại cái cảm giác lần đầu tiên đi cầu khỉ ở miền Tây, tay run run cầm cái cần vịn lọ mọ dò từng bước để qua cứ như là một cụ già đứng tuổi qua đường.
Đi được một đoạn thì người dẫn đầu thông báo: hết đường. Bây giờ muốn đi nữa chỉ còn cách lội sình, băng rừng mới có đường tiếp. Anh Bình đưa ra lời cảnh báo rằng hết sức cẩn thận vì đước có rễ ăn khá sâu dưới đất, có khá nhiều đoạn rễ chết đi ẩn mình dưới lớp bùn, nếu không khéo bị chúng đâm vào chân thì rất nguy hiểm. Bên trong rừng đước lúc này nước đã rút hết nên dưới chân chúng tôi chỉ còn là những mảng sình lầy. Những lúc chân ngập sâu xuống sình, cái cảm giác mát lạnh lại chạy khắp người, nhưng rồi tự nhiên khựng lại, thấy lạnh cả xương sống khi chợt nghĩ lỡ có một rễ cây đâm vào chân lúc này thì nguy thật.
Thế là kết thúc "chặng 1", chúng tôi về nghỉ ngơi để chuẩn bị cho hành trình tiếp theo vào lúc trăng vừa quá đỉnh đầu.
Xuôi mái chèo lúc nữa đêm về sáng
Hơn 3 giờ, cả nhóm thức dậy chuẩn bị cho chặng tiếp theo. Đón chúng tôi lúc này là anh Hùng – người lái đò kiêm luôn cả vai trò hướng dẫn viên. Sau khi sửa soạn lại, chiếc thuyền con rẽ nước đưa chúng tôi lao vút vào màn đêm. Nếu hồi tối, chỉ thấy lác đác đây đó vài vũng nước còn đọng lại thì bây giờ mênh mông là nước.
Con đò luồn lách vào những bãi đước nổi lềnh bềnh trên trên mặt nước. Lúc này, phần rễ đã bị che khuất nên chỉ có thân cây là nổi hẳn lên phía trên. Nơi khi đêm đến là nơi trú ngụ của hàng trăm còn chim sau một ngày kiếm sống. Những lúc may mắn, khách còn có thể nghe được cả tiếng những con cu gáy gù kiếm bạn tình. Rồi bỗng từ phái xa, chúng tôi phát hiện trên vài thân cây thấp lè tè sát mặt nước là những đốm sáng. Lại gần mới phát hiện ra đó là mấy chú đom đóm đang nhấp nhô trên những tán lá. Anh Hùng cho biết, có đêm anh đi thấy cả một khoảng trời lấp lánh huyền ảo với hàng trăm con đom đóm cùng phát sáng một lúc.
Chuyến đi chỉ kết thúc thật sự khi trời đã “sáng một mớ”, theo từ mà anh Hùng dùng. Khi thuyền vừa cập bến, cả nhóm lại tổ chức giăng câu bắt cả. Chuyến "thám hiểm" lần này tuy không có nhiều "thu hoạch" vì nếu đi theo đoàn lớn sẽ có nhiều tiết mục hấp dẫn hơn, nhưng đối với những thanh niên thích khám phá, như thế là quá đủ. Cảm giác, lội sình, leo cầu khỉ, xem đom đóm, bắt cá và... muỗi... khác hẳn những lần đi tour với chăn êm, nệm ấm.