Cửa Tư Hiền - một danh thắng của tỉnh Thừa Thiên - Huế

Cập nhật: 18/01/2010
Theo quốc lộ 1A từ Đà Nẵng ra Huế, qua khỏi đèo Phước Tượng rẽ tay phải theo quốc lộ 49B khoảng 10km là qua cầu Tư Hiền và con đường kéo dài đến tận Thuận An. Đoạn đường này dài 45km, đi qua những làng biển thuộc hai huyện Phú Lộc, Phú Vang của tỉnh Thừa Thiên – Huế. Từ khi cầu Tư Hiền đưa vào sử dụng, việc đi lại dễ dàng hơn, không còn cảnh đò giang cách trở.

Cửa Tư Hiền nằm giữa xã Vinh Hiền và Lộc Bình nơi thông phá đầm Cầu Hai với biển Đông. Đây là một trong hai cửa biển chính của hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai. Tư Hiền là cửa bể có phong cảnh sơn thủy hửu tình nổi tiếng của Thừa Thiên Huế. Cửa Tư Hiền cách núi Túy Vân 4km về phía đông, nằm giữa núi Linh Thái và núi Rẫm. Trước lúc đổ ra cửa Tư Hiền, đầm Cầu Hai thâu hẹp như một dòng sông với đôi bờ làng mạc sầm uất đông vui, chợ búa nhộn nhịp với nhiều  đặc sản vùng đầm phá và vùng biển, làm cho nơi đây càng trở nên hấp dẫn đối với khách tham quan du lịch.

Lưu truyền rằng xưa kia có con voi rừng chở một vị tướng quân bị thương băng rừng từ Bạch Mã về cửa Tư Dung (Tư Hiền). Kiệt sức, con voi trung hậu gục đầu uống nước đầm Cầu Hai, rồi nằm lại vĩnh viễn. Từ đó, đèo Voi (Phước Tượng) là dãy núi chạy thoai thoải ra cửa biển Tư Hiền.

Các bô lão vùng này kể rằng: cửa biển này trước đây gọi là cửa Tử Dung. Sau này, công chúa Huyền Trân con vua Trần Nhân Tông (em vua Trần Anh Tông) trước khi xuất giá sang Chiêm Thành ghé lên đây bái vọng tổ tiên. Từ đó cửa có tên Tư Dung. Tư Dung do lòng thương nhớ dung nhan của Huyền Trân công chúa mà thành. Theo sách xưa thì cửa biển này xưa thuộc về đất nước Chiêm Thành, đời Lý gọi là Ô Long. Đến đời Trần, vua Nhân Tông (1306) gả công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm là Chế Mân, đưa công chúa tới đây, nên đổi tên thành Tư Dung (tư là nghĩ đến, tưởng nhớ đến, dung là nét mặt, dung nhan, ý nghĩa cũng gần như chữ tư dung là vẻ mặt, là dáng dấp của người đàn bà đẹp). Dùng hai chữ Tư Dung để đặt tên cho cửa biển này, ý hẳn người Việt lúc bấy giờ một đàng muốn ghi lại cuộc hôn nhân giữa vua Chiêm và công chúa Việt, nhưng đàng khác cũng nhằm tưởng nhớ công ơn khách má hồng đã biết hy sinh hạnh phúc cá nhân, riêng tư cho việc mở mang bờ cõi.

Xã Hiền An nằm cuối hệ thống đầm phá nước lợ Thừa Thiên Huế (bao gồm phá Tam Giang, đầm Sam, đầm Chuồn, đầm Thuỷ Tú, đầm Đá Bạc, đầm Cầu Hai...) nối liền một mạch từ tỉnh Quảng Trị vào Thừa Thiên Huế. Các loài tôm rằn, cá mú, cá hồng... ở đây thích ăn rong tảo, phù du mọc trong trầm tích đá vôi trôi ngoài cửa Tư Hiền vào. Theo các vị bô lão cho biết, quá trình hình thành, thành lập làng cũng đã trên dưới 300 năm.

Khu vực này có núi Linh Thái, Hàm Rồng, Tuý Vân và bên kia là Lộc Bình, Chân Mây núi non chập chùng, hùng vĩ ẩn hiện trong mây trôi bàng bạc. Chùa Thánh Duyên trên núi Tuý Vân đã được Bộ Văn hoá Thông tin công nhận di sản văn hoá quốc gia. Xưa, chùa tên Mỹ Am Sơn Tự. Đời chúa Nguyễn Phúc Tần (1644) cho đặt nền móng điện Đại Hùng và đặt tên chùa Thánh Duyên. Đến ngày nay, nhân dân gọi núi Tuý Vân, chùa Thánh Duyên...” Núi Tuý Vân có đỉnh cao 60m so với mặt nước đầm phá, là một khu rừng đại ngàn rậm rịt cây lá cổ thụ gần như nguyên sinh, mát mẻ vô cùng. Dọc theo đường cái là những ngôi làng nông nghiệp hoang sơ, những đền đài miếu mạo cổ xưa. Chợ quê mua bán vào buổi chiều, với thuỷ hải sản phong phú từ đầm phá Cầu Hai nước lợ cho đến biển Đông như các loại cá, ốc đá, ốc hương, hàu, sò nghêu… Riêng tôm có 12 loài như tôm hùm, tôm sú, tôm rằn…, cua có 18 loài và nhiều loại thân mềm có giá trị như nuốc, rau câu… giá cả rất mềm. Bạn có thể thưởng thức món cháo hàu, hàu xào lá lốt nơi đây rất béo, thơm và ngọt. Trong khi chờ đợi món ăn, người nhà dùng ghe nghề cá đưa bạn đi thăm thú các mô hình nuôi cá, nuôi ghẹ… rất thú vị trên đầm nước mênh mông mà dễ “nơi mô có được”.

Nguồn: Sài gòn Tiếp thị