Tháng 4 hằng năm là lúc thời tiết thuận lợi để bắt đầu khai thác tour du lịch đảo Yến - hòn Nội, và du khách đến với Nha Trang lại có dịp ghé khu du lịch ngoài khơi này cho đến hết tháng 9, trước khi mùa mưa về.
Để từ đất liền ra quần thể đảo hòn Nội, tuyến điểm chính của tour du lịch đảo Yến (*), chúng tôi trải qua hành trình bằng tàu gỗ trên biển chừng hơn một giờ, thỏa thuê hít căng phổi khí biển trong lành, no nê ngắm trời biển mênh mông rồi tất cả đều reo lên khi nhìn thấy từ phía chân trời những hòn đảo lớn nhỏ hiện ra sau những đợt sóng trắng xóa.
Rời khỏi con thuyền tròng trành, chúng tôi men theo chiếc cầu gỗ hẹp, dài ngoằn ngoèo, đặt chân lên lãnh địa của loài chim yến. Nhưng không chỉ có chim yến, trên đảo đầy ắp những cánh hải âu nâu và trắng chao liệng ở khắp nơi, chốc chốc lại quăng mình xuống biển tóm gọn mấy chú cá xấu số. Khác với thói bay nhảy của đám hải âu, chim yến lại lập nên một kỳ công là xây những chiếc tổ vắt vẻo trên vách đá cheo leo trong các hang núi.
Để quan sát được tổ yến, chúng tôi được các công nhân chăm sóc và bảo vệ hang yến hướng dẫn từng người bước lên các bậc đá từng bước một thật chậm rãi và khi đến me mé cửa hang thì dừng lại, vươn cổ ra mà quan sát. Những chiếc tổ yến quý giá màu trắng đục thấp thoáng giữa các khe núi dài và hẹp. Thi thoảng khách phải né người tránh các chủ nhân phóng nhanh từ trong hang ra hay kiếm ăn từ đâu liệng về.
Sau khi quan sát hang yến, chúng tôi đi dạo một vòng quanh quần thể đảo bằng tàu đáy kính, say sưa ngắm nhìn vẻ lung linh, huyền ảo của các rạn san hô. Biển Nha Trang nổi tiếng với những bờ cát dài trắng mịn, nhưng đảo Yến lại có một bãi tắm độc đáo với hai mặt tiếp giáp biển. Người thích đương đầu cùng sóng gió thì chọn mặt biển phía đông hướng ra hòn Ngoại, còn những ai chuộng sự mơn trớn vỗ về nhè nhẹ, như phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi thì mặt biển phía tây thật lý tưởng.
Vẫy vùng dưới làn nước trong xanh đầy khoáng chất đến mệt nhoài, chúng tôi lên vọng hải đài trên đỉnh ngọn Du Hạ, trải rộng tầm mắt ngắm biển bao la và trùng điệp đảo ngoài khơi xa. Ở đây có những giậu mồng tơi xanh ngăn ngắt, những mảnh vườn ớt đỏ rực khoe sắc mà những công nhân, người gác đảo đã chăm bón để có thêm chất tươi hầu đãi khách phương xa. Cũng tại đỉnh Du Hạ có những chòi canh vắt vẻo nơi vách núi mà chỉ cần một luồng gió xoáy đủ khiến thót tim những ai yếu bóng vía. Trên các chòi canh luôn lồng lộng ngọn cờ khẳng định chủ quyền Tổ quốc.