Vườn quốc gia (VQG) Cát Bà thuộc huyện Cát Hải TP. Hải Phòng với nhiều loài động thực vật đã được ghi trong sách đỏ thế giới. Trong đó, đàn voọc rất quý hiếm nơi đây đang cần được bảo vệ nghiêm ngặt.
Những lần đến đảo Cát Bà xinh đẹp, chúng tôi đều đi qua VQG với hành trình chừng 50km. Làm việc với chúng tôi, ông Hoàng Văn Thập, Giám đốc VQG cho biết: “Với diện tích của rừng khá rộng, trên 16.000ha, kiểm lâm chỉ có 13 trạm với vẻn vẹn 60 người, nên việc quản lý rừng khá khó khăn và phức tạp. Điều đáng nói nhất, đến nay, đàn voọc ở tại VQG đảo Cát Bà có khoảng gần 80 con đang sống ở phía nam đảo Cát Bà. Điều tôi rất lo ngại là tình trạng săn bắn và việc buôn bán động vật hoang dã đã ảnh hưởng xấu tới hoạt động bảo tồn nguồn động vật quí hiếm này, mà trong sách đỏ thế giới đã ghi.
Cũng theo thống kê, tại khu vực VQG Cát Bà, mỗi năm kiểm lâm bắt được trên 1000 cái bẫy do người dân và những thợ săn đặt. Do vậy, dự án tăng cường vai trò của người gác voọc, bảo vệ hiệu quả các cá thể và quần thể voọc Cát Bà đang được triển khai tích cực. Cũng theo ông Thập, vấn đề bảo vệ đàn voọc trước nguy cơ tiệt chủng, đang là vấn đề cấp bách, Huyện Cát Hải cũng như các ngành chức năng cần tăng cường thêm lực lượng kiểm lâm, lập thêm đội bảo vệ thôn, đội phòng cháy chữa cháy (có chế độ cho người phòng cháy, người gác voọc), dụng cụ phòng chữa cháy hiện đại để ứng cứu chữa cháy tại chỗ mỗi khi có dấu hiệu cháy rừng xảy ra...
Thực tế, VQG Cát Bà, hiện nay đang là địa chỉ vàng. Hàng ngày tại vườn có hàng ngàn lượt du khách, nhiều nhất là khách du lịch nước ngoài đến tham quan thưởng thức cảnh sắc. Song, vấn đề bảo vệ nguồn gien, nhất là việc phòng cháy đang là vấn đề đáng lo ngại. Bởi lẽ, gần đây năm nào cũng có động vật hoang dã bị bắt và năm nào cũng có vụ cháy rừng xảy ra. Tính riêng năm 2009 xảy ra 13 vụ cháy. Tập trung cháy nhiều nhất vẫn tại xã Hiền Hào, Hải Sơn và xã Trân Châu. Nguyên nhân dẫn đến cháy, một phần do thời tiết nắng nóng rất nguy hiểm và thường xảy ra cháy. Một phần nữa là do ý thức người dân và du khách đốt lửa, vất tàn thuốc lá bừa bãi, cùng với phương tiện và con người trong phòng ngừa PCCC còn yếu và rất thiếu.
Trên cơ sở thực tại đó, dự án bảo vệ voọc nói riêng và bảo vệ rừng Cát Bà nói chung đã và đang đặt trách nhiệm cho các cấp, ngành địa phương cần hết sức quan tâm chăm lo nhằm phát huy cao giá trị bảo tồn đàn voọc tại khu sinh quyển thế giới VQG Cát Bà, hạn chế thấp nhất tình trạng cháy rừng đang đe dọa nhất là vào mùa khô hanh .
Lê Hiệp