Nằm ở cửa ngõ vùng đất Tây Bắc trong hành trình “về cội nguồn”, Hạ Hòa từ lâu là miền đất hội tụ những tiềm năng du lịch, là điểm dừng chân lý tưởng của du khách.
Xác định được những lợi thế vốn có từ du lịch, từ khi phát động và triển khai phong trào xây dựng nông thôn mới, Hạ Hòa đã đẩy mạnh các hoạt động nhằm phát triển và quảng bá sản phẩm du lịch của địa phương.
Tiềm năng du lịch ở Hạ Hòa thể hiện phong phú ở nhiều lĩnh vực. Có du lịch sinh thái tự nhiên, có du lịch tâm linh, du lịch ẩm thực và lễ hội. Nhờ sự phong phú này, trong những năm qua, lượng khách du lịch về Hạ Hòa ngày càng tăng, các dịch vụ phục vụ ở các tua du lịch ngày càng phát triển.
Điểm dừng chân của chuyến hành trình về nguồn là điểm đến tâm linh của người Việt, đó là nơi thờ tự Mẫu Âu Cơ tại đền Mẫu Âu Cơ xã Hiền Lương. Xưa kia, ngôi đền được nhân dân xã Hiền Lương xây bằng chất liệu mật mía, trải qua chiến tranh, ngôi đền vẫn không hề bị phá hủy. Ngày nay, đền được xây dựng và tu bổ khang trang hơn. Lễ hội đền Mẫu Âu Cơ được tổ chức vào ngày mùng 7 tháng giêng hàng năm. Tuy thế, nhân dân địa phương và du khách vẫn thường viếng thăm Đền vào tất cả các ngày trong năm. Năm nào cũng vậy, lễ hội diễn ra ấm cúng, trang trọng và linh thiêng cùng tế lễ là các trò chơi dân gian như đánh cờ, chọi gà, văn nghệ, thể thao. Đền Mẫu Âu Cơ đã được công nhận là di tích quốc gia.
Ở Hạ Hòa còn hệ thống các di tích được tỉnh xếp hạng di tích lịch sử văn hóa, tiêu biểu như: Đền Nguyễn (xã Vụ Cầu), đền Chu Hưng (Ấm Hạ); đình Trắng (xã Hậu Bổng), đền Thượng (xã Đan Thượng); đình Phú Yên (xã Bằng Giã); đền Đức Thánh Bà (thị trấn Hạ Hòa)... Những di tích lịch sử này đều được gìn giữ và bảo vệ, là nơi thờ tự những anh hùng từ thời Hùng Vương đã có công lao đánh đuổi giặc bảo vệ bờ cõi, đồng thời, là nơi diễn ra và gắn liền với những sự kiện cách mạng quan trọng.
Hạ Hòa còn được nhiều người biết đến bởi nơi đây là Chiến khu cách mạng năm xưa. Trong những năm Đảng ta còn hoạt động bí mật cũng như trong kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi đây từng rạng danh những chiến công hiển hách của du kích chiến khu Vần - Hiền Lương, Đại Phạm. Đặc biệt, những vùng quê và địa danh không thể nào quên như Gia Điền, Yên Kỳ, Ấm Hạ, Chu Hưng còn là “Thủ đô văn nghệ kháng chiến”, tên tuổi của những nhà thơ, nhà văn, nghệ sỹ còn lưu dấu mãi cùng những tác phẩm nổi tiếng được ra đời ở mảnh đất này.
Cùng với du lịch văn hóa tâm linh, Hạ Hòa còn hấp dẫn du khách bởi tiềm năng du lịch sinh thái. Có thể nói, đây là thế mạnh “trời phú” cho Hạ Hòa từ lâu. Ngay tại trung tâm thị trấn Hạ Hòa, du khách có thể du thuyền trên sóng nước Ao Châu. Đầm Ao Châu đã được du khách mệnh danh là “Hạ Long trên đất cọ” bởi truyền thuyết 99 ngách có thể đưa du khách đi tới các dải đất với cảnh quan sơn thủy hữu tình, những đồi cọ, đồi vải, đồi chè bạt ngàn cùng những cánh đồng lúa xanh tươi. Điểm sinh thái ao Giời Suối Tiên tại xã Quân Khê đưa du khách đi xa hơn trong hành trình khám phá tự nhiên và thư giãn. Ở đó, dòng suối mát lành chảy từ trên đỉnh núi cao cùng những ao tắm ngay tại lưng núi tạo cho du khách có những phút giây sống hòa mình cùng thiên nhiên.
Đến Hạ Hòa, du khách được thưởng thức những món ăn hấp dẫn như gà tía, lợn đen quay giòn, rượu mọng, cọ ỏm, củ ấu, thịt lợn muối… Những món ăn làm du khách có thể thưởng thức một lần nhưng nhớ mãi.
Điểm đáng chú ý ở tua du lịch trên đất Hạ Hòa là các điểm du lịch đều có vị trí đường giao thông thuận tiện. Trong một hành trình, du khách có thể dừng chân ở nhiều điểm du lịch vừa là tâm linh, vừa là sinh thái. Hệ thống nhà nghỉ, các phương tiện đưa đón du khách tại trung tâm huyện và các điểm du lịch cùng hướng dẫn viên cũng được đáp ứng đầy đủ.
Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới ở Hạ Hòa, lãnh đạo chính quyền địa phương đã xác định, du lịch là một lợi thế không thể bỏ qua và gắn xây dựng nông thôn mới với phát triển các tiềm năng du lịch sẵn có.
Để làm được điều này, với phương châm “ Nhà nước và nhân dân cùng làm”, trong những năm qua, phát huy sức mạnh của toàn dân trong việc chung tay xây dựng nông thôn mới, Hạ Hòa đã tạo ra được sự đồng thuận trong nhân dân. Từ việc phát huy vai trò và ý thức gìn giữ, bảo vệ các di tích lịch sử văn hóa tại các xã, đến việc mỗi người dân và khu dân cư không ngừng quảng bá, phát huy tiềm năng du lịch vốn có ở địa phương mình với du khách thập phương. Cũng từ đó, trong mỗi dịp lễ hội, những nét sinh hoạt văn hóa dân gian truyền thống tưởng như bị lãng quên nay đã được đông đảo người dân phục hồi và đưa vào lễ hội, những ẩm thực là đặc sản của cư dân Hạ Hòa đã được người dân duy trì và quảng bá với du khách.
Ở mỗi điểm du lịch, các tệ nạn như ăn xin, cờ bạc, cướp bóc, chèo kéo khách hầu như không có. Điều đó làm cho mỗi địa điểm du lịch ở Hạ Hòa thực sự là nơi lý tưởng cho du khách, làm cho “vui lòng khách đến, vừa lòng khách đi”, góp phần mang lại nguồn thu đáng kể cho ngân sách địa phương.
Hạ Hòa hôm nay đang thay da đổi thịt từng ngày, miền đất xưa kia vẫn được mệnh danh là quê của ngô, khoai, sắn nay đang vươn mình trong phong trào xây dựng nông thôn mới. Cùng với nhiều chương trình, phần việc và sự đồng thuận của nhân dân, du lịch luôn là thế mạnh và cũng sẽ là điểm thành công trong lộ trình làm thay đổi cuộc sống ở vùng quê này.