Thiên nhiên đã ưu đãi, ban tặng cho huyện đảo Vân Đồn nhiều tài nguyên thiên nhiên hấp dẫn, những bãi biển trong xanh, bãi cát thoải ven đảo tạo nên các bãi tắm lý tưởng, vườn quốc gia với tài nguyên động thực vật đa dạng và phong phú và cùng với đó là rất nhiều di tích lịch sử, văn hoá gắn liền với sự hình thành và phát triển của cộng đồng dân cư... Đây chính là nguồn tài nguyên du lịch quan trọng để Vân Đồn xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng thu hút khách tham quan...
Chùa Cái Bầu - Thiền Viện Trúc Lâm Giác Tâm - Một điểm đến du lịch thu hút đông đảo du khách thập phương đến Vân Đồn vào đầu xuân.
Để phát triển du lịch, thời gian qua, Vân Đồn đã tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng cho các khu du lịch. Ngoài việc đầu tư, nâng cấp mở rộng tuyến đường tỉnh lộ 334, các con đường xuyên đảo, liên xã đều đã được bê tông hoá; bến cập tàu tại các xã đảo cũng được đầu tư xây dựng, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho người dân. Tại khu vực trung tâm huyện, thị trấn Cái Rồng, các tuyến xe khách liên tỉnh, liên huyện hoạt động liên tục; tuyến xe buýt từ trung tâm du lịch Bãi Cháy đến khu du lịch Bãi Dài (Vân Đồn) đáp ứng kịp thời nhu cầu đi lại của nhân dân địa phương và du khách. Bên cạnh đó, khoảng 5 năm trở lại đây, nhiều đơn vị kinh doanh đã đầu tư hệ thống tàu cao tốc, mỗi ngày chạy 2 chuyến, đã rút ngắn thời gian và tăng thêm số lượng chuyến đi các tuyến đảo Quan Lạn, Minh Châu, góp phần làm cho các xã đảo gần hơn với đất liền.
.jpg)
Bãi tắm tại xã Quan Lạn (Vân Đồn) còn giữ nguyên vẻ đẹp hoang sơ...
Cùng với cơ sở hạ tầng giao thông, trong thời gian qua đã có rất nhiều các dự án trong lĩnh vực du lịch được triển khai và đưa vào khai thác hoạt động kinh doanh, như: Công ty Du lịch Mai Quyền, Công ty CP Vân Hải Viglacera, Công ty CP Trái tim Việt v.v. đã làm thay đổi diện mạo kinh tế du lịch trên địa bàn huyện. Hiện nay Vân Đồn có khoảng 100 cơ sở lưu trú, với gần 1.300 phòng, trong đó số phòng tại các xã đảo chiếm khoảng 48%. Tuy nhiên, số khách sạn đạt chất lượng cao từ 3 sao trở lên ở Vân Đồn chưa có, các cơ sở lưu trú phần lớn chỉ đạt tiêu chuẩn đón khách bình dân, cao nhất là 2 sao. Ở Vân Đồn, yếu tố mùa vụ du lịch khá rõ, chia làm 2 mùa, khách đến Vân Đồn chủ yếu tập trung vào mùa hè và thường vào dịp cuối tuần. Vào các thời điểm khác trong năm, khách chủ yếu chỉ tập trung ở một vài điểm di tích lịch sử văn hoá như: Chùa Cái Bầu, đền Cặp Tiên...
Khu du lịch sinh thái Minh Châu.
Một tín hiệu đáng mừng, những năm gần đây, lượng khách du lịch đến với Vân Đồn liên tục tăng. Chỉ tính riêng trong năm 2013, tổng lượng khách đến địa bàn huyện đạt 526.500 lượt người, trong đó khách quốc tế ước đạt 12.075 lượt người, tăng 38% so với năm 2012. Điều này cho thấy, ngành Du lịch Vân Đồn đã từng bước khẳng định vai trò, vị trí trong nền kinh tế của huyện, góp phần tạo sự chuyển biến tích cực, nâng cao đời sống nhân dân trên địa bàn. Hệ thống cơ sở hạ tầng như: Đường bộ, bến cảng, điện lưới v.v. cũng được nâng cấp, mở rộng. Bước đầu đã thu hút được một số nhà đầu tư có tiềm lực đầu tư vào phát triển du lịch. Một số đơn vị kinh doanh du lịch đã quan tâm hơn đến việc xây dựng sản phẩm du lịch có chất lượng, đáp ứng được phần nào nhu cầu của du khách.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng phải thừa nhận rằng, hạ tầng phục vụ du lịch ở Vân Đồn vẫn còn hạn chế chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Điều đáng nói là sản phẩm du lịch chưa có nét độc đáo còn mang tính thời vụ; công tác quản lý nhà nước cần được quan tâm đúng mức, lực lượng lao động chưa được đào tạo bài bản, thiếu tính chuyên nghiệp... Những hạn chế này đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của du lịch Vân Đồn mà địa phương cần phải khắc phục trong thời gian tới.
Theo quy hoạch phát triển du lịch Vân Đồn giai đoạn 2013-2015, định hướng 2030, Vân Đồn sẽ tập trung phát triển du lịch sinh thái, biển đảo, vui chơi, giải trí chất lượng cao, với không gian phát triển du lịch định hướng theo 2 khu vực chính bao gồm khu du lịch đảo Cái Bầu và khu du lịch biển đảo. Vân Đồn sẽ vận dụng chính sách và áp dụng cơ chế ưu đãi tạo môi trường đầu tư thuận lợi và hấp dẫn để thu hút khách nước ngoài; đơn giản thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng nhanh gọn... để khuyến khích các nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch chất lượng cao như: Tổ hợp du lịch, khu nghỉ dưỡng sinh thái, công viên, khu vui chơi giải trí, trung tâm thương mại, phát triển các khách sạn có chất lượng cao v.v..
Cũng trong “Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn 2030” đã xác định: Vân Đồn là một trong 4 cụm điểm du lịch tại Quảng Ninh được xây dựng với tiêu chí mới lạ và sang trọng. Theo quy hoạch cụm điểm du lịch này sẽ hướng tới các khách du lịch hạng sang đến từ các nước trên thế giới. Dự kiến ở đây từ nay đến năm 20120 sẽ xây dựng nhiều khu nghỉ dưỡng cao cấp, khu vui chơi giải trí, trung tâm mua sắm, sân gôn v.v. và năm 2030 sẽ có thêm sân bay quốc tế. Như vậy, trong tương lai, khách du lịch đến Vân Đồn sẽ được hưởng các tiện nghi sang trọng, hiện đại mang đẳng cấp thế giới.