Để xây dựng một đô thị xanh - sạch - đẹp, phải bắt đầu từ những ngôi nhà, những con ngõ và rộng hơn là những con phố. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp". Nhiều mô hình, cách làm hay đã xuất hiện, góp phần xây dựng môi trường sống của Thủ đô ngày càng văn minh, thân thiện.
Là địa bàn có tốc độ đô thị hóa rất nhanh trong những năm gần đây, nhưng tình trạng biển hiệu, biển quảng cáo xập xệ, lô nhô trên các tuyến phố rất hiếm thấy trên địa bàn quận Long Biên. Trên các tuyến phố chính như Nguyễn Văn Cừ, Nguyễn Sơn, Ngọc Lâm, Ngô Gia Khảm, không những tình trạng biển quảng cáo lộn xộn chấm dứt, mà các đường dây đều được hạ ngầm, hoặc bó lại gọn gàng. Quận Long Biên cũng là địa phương hiếm hoi thực hiện chỉnh trang hệ thống cây xanh bằng việc thay thế, trồng mới cây, tạo ra những đoạn phố, những con phố có các loại cây thống nhất, với các loại cây được chọn theo đúng tiêu chuẩn cây xanh đô thị như: long não, sấu, phượng... Điều đó có được một phần nhờ triển khai cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp" do Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Hà Nội triển khai.
Theo Phó Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin quận Long Biên Lê Thị Hương, để thực hiện tốt Năm trật tự, văn minh đô thị và cuộc thi “Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp" cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành cũng như chú trọng công tác tuyên truyền. Đài truyền thanh các phường trên địa bàn quận thường xuyên nêu tên những cơ quan, tổ chức vi phạm trật tự văn minh đô thị, nhất là các hành vi đổ rác, vi phạm trật tự an toàn giao thông. Sau khi nhắc nhở đến lần thứ ba, nếu không thay đổi, lực lượng chức năng sẽ đến cưỡng chế, xử phạt. Đối với việc treo biển quảng cáo, biển hiệu, quận hướng dẫn cụ thể đến từng gia đình. Một cách làm mới của quận là gắn các tiêu chí của cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp", thực hiện Năm trật tự , văn minh đô thị với việc bình chọn Gia đình Văn hóa, Tổ dân phố Văn hóa, khiến các gia đình, cộng đồng dân cư đều cảm thấy có trách nhiệm.
Triển khai thực hiện Năm trật tự, văn minh đô thị 2014, từ đầu năm nay, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội đã phát động cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp". Hai nội dung chính của cuộc thi gồm: Thực hiện trật tự, vệ sinh sạch sẽ và tạo cảnh quan môi trường đẹp. Hai nội dung này được cụ thể hóa bằng 14 tiêu chí, như: Không có rác thải tồn đọng; không có quảng cáo rao vặt sai quy định; không tập kết vật liệu xây dựng bừa bãi; tháo dỡ biển quảng cáo sai quy định; tháo dỡ mái che, mái vẩy; trang trí treo cờ ngày lễ; trồng hoa, cây cảnh... Cuộc thi được triển khai rộng rãi tại tất cả 30 quận, huyện. Cấp quận, huyện và cấp thành phố đều tổ chức các cuộc kiểm tra, chấm điểm tại địa bàn từng phường, xã. Huyện Đan Phượng là một trong những địa phương tích cực tham gia hưởng ứng cuộc thi. Trong mười tháng qua, lực lượng liên ngành đã giải tỏa 151 lều quán, mái che, mái vẩy; 100% số biển hiệu, biển quảng cáo sai quy định được loại bỏ. Huyện đã quy hoạch điểm tập kết, thu gom rác tập trung tại 16 xã, thị trấn. Đáng chú ý, song song với cải tạo, bê-tông hóa các ao làng, nhiều xã trên địa bàn đã xây dựng được vườn hoa trong khu dân cư như các xã Tân Hội, Đan Phượng... khiến cảnh quan ngày càng sạch đẹp.
Những huyện có nhiều hộ dân làm nông nghiệp như Phúc Thọ, Thạch Thất... cũng đã có cách làm riêng, phù hợp với đặc trưng địa bàn mình. Huyện Phúc Thọ đã xây dựng địa điểm tập kết rác sinh hoạt có tường bao và mái che. Người dân xã Đại Đồng (huyện Thạch Thất) được hướng dẫn thực hiện phân loại rác thải tại nguồn... Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thị Tân Trang cho biết: "Bên cạnh việc xử lý các hành vi vi phạm, khâu tuyên truyền là giải pháp nòng cốt để thực hiện tốt cuộc thi, cũng như chuyển biến về nhận thức của người dân. Các địa phương trên địa bàn đã thực hiện công tác tuyên truyền phong phú, sâu rộng, từ việc sử dụng hệ thống pa-nô, cho đến trạm tin, bảng tin, hay phát tờ rơi đến từng hộ gia đình. Việc tuyên truyền đã nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong giữ gìn vệ sinh môi trường, thực hiện văn minh đô thị".
Mặc dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng để xây dựng ý thức bảo vệ các con phố, ngõ phố xanh, sạch, đẹp phải là quá trình liên tục, lâu dài. Chẳng hạn phong trào dọn vệ sinh các ngõ, phố được triển khai khá rầm rộ ở nhiều quận, huyện vào những ngày cuối tuần. Tuy nhiên, ngay sau khi dọn dẹp, thì một số người thiếu ý thức lại vứt rác ra bừa bãi. Thậm chí, ngay cả các cơ quan, công sở cũng bị rác "bủa vây". Các đoạn đường Cầu Diễn - Nhổn, Hồ Tùng Mậu (quận Nam Từ Liêm), đoạn đường Quang Trung (quận Hà Đông)... vẫn là những "điểm nóng", khi đất cát, phế thải xây dựng thường xuyên vương vãi gây ảnh hưởng đến môi trường, người tham gia giao thông. Mặc dù vậy, cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp" đã tạo tiền đề quan trọng cho việc nâng cao ý thức, tạo thói quen ứng xử văn minh, văn hóa, thanh lịch của người Hà Nội.
Nhiều tuyến đường của các quận, huyện như Hà Đông, Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Mê Linh… mái che, mái vẩy chỉ được dẹp khi có thanh tra, kiểm tra. Nhưng sau khi kết thúc các chiến dịch ra quân, các tuyến phố lại trở nên lộn xộn. Tiêu chí "xanh" trong cuộc thi vẫn còn hạn chế, do nhiều địa phương chưa thật sự quan tâm.