Nếp nhà trình tường, hay nghệ thuật thêu thổ cẩm, kinh nghiệm đi rừng cùng nhiều nét đẹp sinh hoạt trên bản vùng cao Bình Liêu (Quảng Ninh) là những nét văn hóa đặc trưng đang được quan tâm phát huy, hiện thực hóa thành các sản phẩm du lịch đặc sắc.
"Ngoài cảnh quan, thiên nhiên, nét đẹp văn hóa, sinh hoạt của đồng bào các dân tộc là nguồn tài nguyên vô cùng phong phú, độc đáo. Đó là không gian sinh sống của bà con nhiều đời nay trên các bản làng, bên những thửa ruộng bậc thang, hay rừng hồi quế bạt ngàn... Tất cả tạo nên sức hút, trở thành nguồn nguyên liệu, một "kho báu ngủ quên", đang được quan tâm khai phá" - ông Mạc Ngọc Điệp, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Bình Liêu, cho biết.
Du khách quốc tế tham gia quá trình hoàn thành căn nhà trình tường ở xã Đồng Văn.
Vì thế, gần đây huyện Bình Liêu đã đồng thuận, khuyến khích doanh nghiệp phát huy giá trị đó vào phát triển du lịch. Đó là sản phẩm trải nghiệm, xây dựng nhà đất nện truyền thống và đi bộ trải nghiệm đường rừng khu vực các thôn Sông Moóc, Khe Tiền, xã Đồng Văn...
Sản phẩm được Công ty TNHH Du lịch cộng đồng Bình Liêu phối hợp cùng bà con triển khai. Nét đặc sắc và độc đáo đầu tiên được quan tâm khai thác là nếp nhà trình tường cũng như nghệ thuật dựng nhà của bà con dân tộc Dao ở xã Đồng Văn. Trước tiên là hai căn nhà trình tường được gia đình anh Dường Phúc Thím (thôn Khe Tiền, xã Đồng Văn) kỳ công tái hiện, làm nơi tham quan, lưu trú cho du khách.
Đây là ngôi nhà được làm theo đúng phong cách truyền thống, mang đặc trưng nghệ thuật làm nhà trình tường. Homestay kiểu này có kiến trúc nhà truyền thống với tường nhà đất nện, mái ngói âm dương cùng các trang trí, vật dụng như nhà truyền thống. Điểm khác biệt là tường được trình kỹ hơn, dày 30-40cm, bền, không bị nứt, tạo không gian mát mẻ trong nhà vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Để biến nhà trình tường truyền thống thành các homestay cho du khách lưu trú, ngôi nhà còn được cải thiện đáng kể về trang bị, tiện nghi đặc biệt khu vực vệ sinh.
Du khách thích thú hòa mình vào các hoạt động thường ngày ở bản.
"Đây là ngôi nhà ở vị trí đẹp, tầm nhìn tốt, thoáng mát về mùa hè, ấm áp vào mùa đông, thể hiện hết nét độc đáo nghệ thuật kiến trúc, sự tài tình của bà con dân tộc. Nếu du khách quan tâm đến nghệ thuật, bí quyết xây dựng căn nhà cũng là điều mà chúng tôi sẽ bật mí với du khách" - anh Thím chia sẻ.
Được biết, việc tham gia thi công, tìm hiểu bí quyết làm nhà truyền thống của người Dao cũng được tái hiện để du khách tham gia trải nghiệm. Du khách sẽ được trải nghiệm, được "cầm tay chỉ việc" thi công trực tiếp, khi nhà này làm xong, sẽ chuyển nhà khác. Đây là sản phẩm du lịch khám phá, mạo hiểm, vừa giới thiệu cảnh đẹp, thiên nhiên hoang sơ, vừa tái hiện, mô phỏng sinh động cuộc sống, kinh nghiệm phong phú của đồng bào.
Khám phá các khu rừng đầu nguồn, nguyên sinh ở Bình Liêu cùng người dân bản địa cũng là điều nhiều du khách rất yêu thích.
Hiện các sản phẩm du lịch trên đang được khẩn trương hiện thực hóa, sớm đưa vào hoạt động mùa du lịch cuối năm 2024, hứa hẹn thu hút lượng khách lớn trong nước và quốc tế. Điều mà huyện Bình Liêu cần quan tâm là sớm hoàn thiện các quy hoạch chi tiết, thúc đẩy, khuyến khích người dân tham gia tích cực và cũng là cách phát huy nét đẹp văn hóa hiệu quả nhất.
Hà Phong
