Tỉnh Điện Biên vừa tổ chức lễ công bố và trao bằng công nhận văn hóa phi vật thể quốc gia của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho kỹ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông (ngành Mông hoa) xã Sa Lông, huyện Mường Chà (Điện Biên).
Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là niềm vinh dự đối với cộng đồng người Mông hoa nói riêng, nhân dân các dân tộc huyện Mường Chà nói chung, trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.
Kỹ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông (ngành Mông hoa) tại bản Cổng Trời, xã Sa Lông, huyện Mường Chà là một trong những tri thức dân gian đặc sắc, được tổ tiên người Mông hoa sáng tạo và truyền dạy; còn cách tạo các mô típ hoa văn đặc trưng được cộng đồng người Mông hoa ở Sa Lông phát triển từ thực tiễn cuộc sống, tạo nên sự phong phú đa dạng trong cách thể hiện các họa tiết, hoa văn.
Các sản phẩm sử dụng nhiều họa tiết hoa văn chủ yếu là trang phục cá nhân, như: váy, áo (nam và nữ), thắt lưng, khăn cuốn đầu, chăn, ga, đệm… của đồng bào Mông đều được thêu, trang trí bằng vải màu, chỉ màu với các hình chữ thập, chữ đinh kết hợp với ô hình quả trám, tam giác. Không chỉ chứa đựng những giá trị đẹp đẽ trong đời sống tinh thần người dân tộc Mông hoa, các kiểu hoa văn mà dân tộc Mông hoa trang trí còn thể hiện óc sáng tạo, trình độ mỹ thuật cao và sự tinh tế, hấp dẫn, lôi cuốn rất riêng biệt góp phần giáo dục đạo lý truyền thống tốt đẹp, xây đắp khối đoàn kết cộng đồng.
Với những bí truyền trong kỹ thuật vẽ sáp ong, thêu hoa văn trên trang phục đã tạo nên sản phẩm trang phục truyền thống mang vẻ đẹp duyên dáng mà dung dị, là nguồn cảm hứng vô tận cho những sáng tác hội họa, nhiếp ảnh, thơ, ca ca ngợi vẻ đẹp của con người, cảnh vật và những giá trị văn hóa truyền thống đẹp đẽ của đồng bào dân tộc Mông. Kỹ thuật tạo hình hoa văn trên vải còn cho thấy, người Mông hoa đã phản ánh cá tính, ước vọng của con người trong suốt chiều dài lịch sử phát triển.
Người Mông hoa quan niệm, hoa văn trên trang phục, đồ dùng sinh hoạt sẽ giúp người thường giao tiếp được với các thần linh, mời các thần linh tới nhà ban phát cho điềm lành, xua đi những điều dữ.
Lê Lan
