Trong bối cảnh du lịch theo xu hướng xanh, bền vững và cá nhân hóa trải nghiệm, những điểm đến gắn liền nghỉ dưỡng, chữa lành đang trở thành lựa chọn ưu tiên của du khách. Nằm sâu trong lòng đất thuộc địa bàn hai xã La Phù và Bảo Yên, nguồn khoáng nóng tự nhiên Ngọc Sơn với hàm lượng radon cao quý hiếm đã tạo nên ưu thế vượt trội cho du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, góp phần định vị Thanh Thủy trên bản đồ du lịch chăm sóc sức khỏe.
Nguồn nước khoáng nóng Ngọc Sơn được Đoàn địa chất 303 phát hiện từ năm 1982 trong quá trình lập bản đồ địa chất thủy văn tỷ lệ 1:25.000. Trải qua nhiều năm nghiên cứu, khảo sát của các nhà khoa học đầu ngành, trữ lượng và chất lượng nguồn khoáng nơi đây đã được xác định ở mức cao, đạt cấp B là 704 m3/ngày và cấp C1 là 366 m3/ngày. Điểm đặc biệt của nước khoáng Ngọc Sơn là tính khoáng hóa cao (>2,6g/l) và nhiệt độ ổn định từ 38,9 - 39,1 độ C, thuộc loại nước khoáng thiên nhiên nóng, khoáng hóa cao, rất phù hợp cho các hoạt động ngâm tắm trị liệu, phục hồi sức khỏe. Đáng chú ý, nồng độ Radon trong nhiều mẫu nước khảo sát tại đây lên tới 5,89 nCi/l, vượt cả tiêu chuẩn nước khoáng Radon châu Âu (5 nCi/l), cao gấp 4-6 lần tiêu chuẩn quốc tế. Điều này khẳng định giá trị đặc biệt của nguồn khoáng nóng Thanh Thủy là một trong những vùng nước khoáng Radon hiếm hoi trên thế giới, sánh ngang với các khu nổi tiếng tại Đức, Áo và Nhật Bản.
Các chuyên gia lấy mẫu nước khoáng Ngọc Sơn để phân tích thí nghiệm.
Nước khoáng Radon đã được biết đến từ năm 1911 tại Đức và đến năm 1983 mới được công nhận tại Nhật Bản. Từ đó, nhiều nghiên cứu y học đã chỉ ra rằng Radon ở liều lượng phù hợp có tác dụng kích thích hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, thần kinh, tim mạch, da liễu và đặc biệt là giúp thư giãn tinh thần, phục hồi năng lượng.
Trong khi thế giới phải tìm kiếm và đầu tư khai thác những nguồn nước khoáng Radon hiếm hoi, thì tại Thanh Thủy đang sở hữu một mỏ khoáng nóng tự nhiên Radon chất lượng cao, ổn định và dồi dào, nguồn tài nguyên vô giá cho phát triển các dịch vụ y tế, nghỉ dưỡng cao cấp và du lịch chăm sóc sức khỏe.
Trong hội thảo Hội thảo “Nước khoáng, nước nóng và bùn khoáng thiên nhiên - Tiềm năng khai thác sử dụng, PGS.TS Đỗ Văn Bình - Trưởng khoa Môi trường, Trường Đại học Mỏ - Địa chất cho biết: “Từ kết quả phân tích 113 mẫu nước với các tổ hợp thành phần có thể đánh giá nước khoáng Ngọc Sơn có chất lượng tốt, đảm bảo yêu cầu sử dụng cho nhiều đích như ngâm tắm, nghỉ dưỡng, đóng chai giải khát, xây dựng khu văn hoá tổng hợp, sử dụng nhiệt để sấy khô nông sản hoặc sưởi ấm vào mùa đông. Tận dụng lợi thế sẵn có, Thanh Thủy có thể trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch chăm sóc sức khỏe miền Bắc”.
Các chuyên gian theo dõi lưu mực nước, nhiệt độ và chất lượng nước khoáng Thanh Thuỷ trong quá trình thực hiện thí nghiệm.
Trong những năm gần đây, các dự án khoáng nóng ở Thanh Thủy tập trung vào việc khai thác và phát triển nguồn khoáng nóng tự nhiên, kết hợp với các tiện ích nghỉ dưỡng, giải trí và dịch vụ chăm sóc sức khỏe như: Thanh Lâm Resort; Tre Nguồn Resort; Wyndham Lynn Times Thanh Thủy, khu nghỉ dưỡng Vườn Vua Resort & Villas; khu du lịch Đảo Ngọc Xanh,… Tại các khu nghỉ dưỡng, dịch vụ được xây dựng theo hướng đồng bộ: Tắm khoáng nóng, xông hơi, massage trị liệu, nghỉ dưỡng cuối tuần, ẩm thực dinh dưỡng và không gian cảnh quan thư giãn.
Du khách đến Thanh Thủy không chỉ được ngâm mình trong suối khoáng Radon quý giá, mà còn có thể tham gia các tour du lịch trải nghiệm cộng đồng, thưởng thức đặc sản vùng đất Tổ, tìm hiểu văn hóa bản địa và tận hưởng không gian thiên nhiên trong lành ven sông Đà. Nhiều doanh nghiệp đang từng bước xây dựng các chương trình trải nghiệm bản địa ngay trong khu nghỉ dưỡng, như: Tổ chức phiên chợ quê cuối tuần, lớp dạy nấu ăn món ngon Đất Tổ, trải nghiệm làm đồ thủ công dân tộc Mường,… từ đó kéo dài thời gian lưu trú và tăng sự gắn kết giữa du khách và vùng đất.
Đồng chí Vũ Đức Kiên - Trưởng phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Thanh Thủy cho biết: “Những năm gần đây, huyện đã tích cực phối hợp với các nhà đầu tư, doanh nghiệp để quy hoạch, xây dựng các tổ hợp nghỉ dưỡng khoáng nóng quy mô lớn, gắn với các hoạt động trải nghiệm văn hóa, ẩm thực, sinh thái. Chúng tôi xác định rõ định hướng phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe là một trong những mũi nhọn, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương và nâng cao đời sống nhân dân một cách bền vững".
Khu nghỉ dưỡng Wyndham Lynn Times Thanh Thủy tổ chức trải nghiệm Hát Xoan cho du khách.
Có thể khẳng định, khoáng nóng Radon Thanh Thủy là tài nguyên đặc biệt có giá trị y học và kinh tế cao. Tuy nhiên, để phát triển bền vững và tránh nguy cơ khai thác quá mức gây tác động tiêu cực đến cấu trúc địa chất thủy văn, việc quản lý, quy hoạch và đầu tư cần được thực hiện một cách bài bản, có kiểm soát. Cơ quan chức năng cần ban hành sớm các quy định cụ thể về khai thác, sử dụng nước khoáng Radon, không chỉ ở góc độ kinh tế mà còn ở góc độ sức khỏe cộng đồng.
Ngoài ra, nguồn nhân lực phục vụ du lịch chăm sóc sức khỏe hiện còn thiếu cả về số lượng và chất lượng. Đào tạo đội ngũ chuyên viên trị liệu, hướng dẫn viên chuyên biệt, và nhân viên phục vụ đạt chuẩn quốc tế là yêu cầu tất yếu để nâng tầm thương hiệu du lịch khoáng nóng Thanh Thủy.
Trong tương lai không xa, Thanh Thủy có thể là “Onsen Việt Nam”, nơi du khách tìm đến không chỉ để nghỉ ngơi, thư giãn mà còn để chữa lành - cả về thể chất lẫn tinh thần. Việc phát triển du lịch khoáng nóng Radon không chỉ là cơ hội kinh tế mà còn là cơ hội khẳng định thương hiệu quốc gia về du lịch sức khỏe - một lĩnh vực đầy tiềm năng trong bối cảnh hậu đại dịch và quá trình già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng.
Quốc An
