Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về danh sách di sản văn hóa phi vật thể dự kiến lập hồ sơ trình UNESCO, từ tháng 3 này, tỉnh Bắc Ninh đã gấp rút triển khai các thủ tục cần thiết để xây dựng hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” theo quy định của UNESCO.
Ngày 7/3, bà Nguyễn Thị Hoa, Phó phòng Di sản, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh cho biết dự kiến, hồ sơ sẽ được hoàn tất vào năm 2014.
Nét đặc sắc của tranh Đông Hồ chính là chất liệu làm tranh được chế biến thủ công từ các nguyên liệu có sẵn trong thiên nhiên. Giấy làm từ cây dó, màu đỏ từ gạch non, màu vàng từ hoa điệp vàng, màu đen từ lá tre đốt, màu trắng được nghiền từ vỏ sò, ốc...
Trên cơ sở những màu sắc cơ bản ấy, người dân đã tạo thêm nhiều màu sắc khác nhau từ việc trộn lẫn các màu. Để hoàn thành một sản phẩm, không kể khâu khắc tranh trên bản gỗ, có sẵn giấy và màu, người làm tranh phải rất công phu, cẩn thận trong từng giai đoạn.
Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tồn tại từ thế kỷ 16. Từ cuối thế kỷ 19 đến năm 1944 là thời kỳ cực thịnh của làng tranh. Những năm sau này, sự tác động của cơ chế thị trường khiến nghề làm tranh dần bị mai một. Chỉ còn lẻ tẻ một vài gia đình bám trụ với nghề như gia đình ông Nguyễn Đăng Chế, gia đình ông Nguyễn Hữu Sam, Trần Nhật Sở...
Hiện nay, cả làng có gần 400 hộ với hơn 1.500 nhân khẩu, thì có hơn 90% số các hộ sản xuất và buôn bán vàng mã. Đứng trước nguy cơ mai một làng nghề truyền thống, vấn đề bảo tồn và phát triển làng tranh đang trở thành nhiệm vụ cấp bách.
Việc làm hồ sơ khoa học trình UNESCO đưa “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp có ý nghĩa quan trọng nhằm tiếp tục gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa làng nghề và nâng cao ý thức người dân trong công tác bảo tồn các giá trị văn hóa này./.
Thanh Thương
